دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
واسنجی و ارزیابی روش SCS در برآورد سیلاب در حوضه آبریز پسکوهک
1
15
FA
مجتبی
عادلی
دانشجوی دکتری آبشناسی،بخش علوم زمین دانشگاه شیراز.
adeli.mojtaba@gmail.com
ضرغام
محمدی
دانشیار گروه آبشناسی بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز
zmohammadi@shirazu.ac.ir
10.22055/jise.2017.16921.1233
<strong>روش </strong><strong>SCS-CN</strong><strong> از جمله روشهای پرکاربرد و معمول در هیدرولوژی برای تخمین روانآب میباشد که توسط سازمان حفاظت خاک آمریکا ارائه شدهاست</strong><strong>. استفاده از این روش در حوضههای ایران به دلیل تفاوتهای اقلیمی، هیدرولوژی و زمین شناسی میتواند با درصدی از خطا همراه باشد.</strong><strong>در این مطالعه کارایی روش </strong><strong>SCS</strong><strong> و ارزیابی روابط تجربی آن در</strong><strong>حوضه معرف پسکوهک انجام شد. در پنج واقعه بارش، اندازهگیری روانآب در چهار زیرحوضه و خروجی اصلی حوضه انجام گرفت. مقدار </strong><strong>CN</strong><strong> با استفاده از مطالعات سنجش از دور، نقشههای زمینشناسی و بازدیدهای صحرایی تعیین گردید. سپس با ترسیم هیدروگراف واقعی حاصل از واقعه بارش و مقایسه آن با هیدروگراف حاصل از روش </strong><strong>SCS</strong><strong> در نرمافزار </strong><strong>HEC-HMS</strong><strong>، کالیبراسیون و تصحیح ضرایب </strong><strong>SCS</strong><strong> انجام گرفت. نتایج نشانمیدهد که مقدار ضریب تصحیحی برای </strong><strong>SCSLag</strong><strong> برابر با 92/0میباشد. مقدار میانگین </strong><strong>Ia/S</strong><strong> درحوضه پسکوهک برابر با 044/0 میباشد که اختلاف زیادی با مقدار 2/0 معادله </strong><strong>SCS</strong><strong> دارد. ضریب تصحیحی برای تبدیل </strong><strong>CN</strong><strong> در حوضه مورد مطالعه برابر با 41/0</strong><strong>برآورد شده است.</strong>
رواناب,هیدروگراف,روش SCS,شماره منحنی,سنجش تصاویر ماهواره ای
https://jise.scu.ac.ir/article_14368.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14368_fd3442998d7816e218c20859e67c6d7b.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
تحلیل تنش برشی در کانال های نیم سهموی
17
30
FA
سیاوش
حیدری ارجلو
گروه سازه های آبی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
heidari.av@gmail.com
منوچهر
فتحی مقدم
0000-0002-9314-0066
استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
fathi49@gmail.com
10.22055/jise.2017.21607.1555
<strong>پیش</strong><strong></strong><strong>بینی دقیق توزیع تنش برشی مرزی در کانالهای روباز در بسیاری از مسائل مهندسی نظیر طراحی کانالهای پایدار، محاسبات مربوط به افت انرژی و رسوبگذاری در کانالها حائز اهمیت میباشد. مطالعههای حاضر به بررسی چگونگی توزیع تنشبرشی در کانالهای نیم سهموی به دو روش انرژی و مومنتم و تغییرات آن در شرایط مختلف هیدرولیکی پرداخته است. برای تعیین تغییرات تنشبرشی موضعی به روش انرژی از لوله پرستون با قطر خارجی چهار میلیمتر مجهز به سلولهای حساس به فشار دینامیک استفاده گردید. برای تبدیل فشار قرائت شده به تنشبرشی از منحنی کالیبراسیون پتل استفاده شد. برای اندازهگیری مستقیم تنشبرشی کل به روش مومنتم از روش فلوم لبه چاقویی استفاده شد. در نهایت روابطی برای تخمین تنشبرشی در جدارهای صاف و زبر در کانالهای نیم سهموی ارائه گردید. نتایج نشان دهنده این موضوع میباشد که تنشبرشی جداره کانال در شرایط بستر صاف و زبر بهترتیب بهطور متوسط 7/3 درصد و 6/4 درصد بیش از تنش بستر میباشد. همچنین اندازهگیری تنشبرشی جداره و بستر به روش مومنتم در شرایط جداره صاف و زبر بهطور متوسط مقادیر تنش برشی را 7/2 درصد و 85/5 درصد بیش از روش انرژی نشان میدهد. </strong>
کانال های روباز,لوله پرستون,روش مومنتم
https://jise.scu.ac.ir/article_14126.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14126_eb009cb4143d9de0e8d553fb8b27a072.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
ارزیابی بحران آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمهخشک (مطالعه موردی: دشت جغین و توکهور)
31
46
FA
حمید
مسلمی
دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، گرایش مدیریت حوزههای آبخیز، گروه منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
hamidmoslemi65@gmail.com
10.22055/jise.2017.19218.1384
<strong>مدیریت </strong><strong>منابع </strong><strong>آب </strong><strong>به </strong><strong>ویژه </strong><strong>آب </strong><strong>های </strong><strong>زیرزمینی ،</strong><strong>در </strong><strong>مناطق </strong><strong>خشک </strong><strong>و </strong><strong>نیمه </strong><strong>خشک، </strong><strong>اهمیت </strong><strong>خاصی </strong><strong>دارد</strong><strong>. </strong><strong>عوامل </strong><strong>مختلف </strong><strong>طبیعی</strong><strong>و </strong><strong>انسانی </strong><strong>در </strong><strong>چند </strong><strong>دهه </strong><strong>اخیر </strong><strong>موجب </strong><strong>به </strong><strong>وجود آمدن </strong><strong>شرایط </strong><strong>بحرانی </strong><strong>و</strong><strong>اُفت </strong><strong>سطح </strong><strong>آب</strong><strong>زیرزمینی </strong><strong>در </strong><strong>بیشتر </strong><strong>مناطق </strong><strong>کشور </strong><strong>شده </strong><strong>است</strong><strong>. </strong><strong>در </strong><strong>این </strong><strong>تحقیق، </strong><strong>نوسانات </strong><strong>سطح </strong><strong>آب</strong><strong>زیرزمینی </strong><strong>دشت </strong><strong>جغین و توکهور </strong><strong>در </strong><strong>استان </strong><strong>هرمزگان </strong><strong>طی </strong><strong>دوره </strong><strong>آماری</strong><strong> 20 </strong><strong>سال (از</strong><strong>سال</strong><strong>آبی</strong><strong>71-70 تا 90-89)</strong><strong>با</strong><strong>استفاده</strong><strong>از</strong><strong>هیدروگراف</strong><strong>واحد</strong><strong>مورد</strong><strong>بررسی</strong><strong>قرار</strong><strong>گرفت</strong><strong>، سپس بهبررسی جامع وضعیت افت سطح آبهای زیرزمینی و با در نظر گرفتن عوامل اساسی اثرگذار و آسیبهای ناشی از آن پرداخته شده است و در نهایت با شناسایی عمده پارامترهای مؤثر و نظر بهروند بحرانی کاهش سطح آبهای زیرزمینی، راهکارهای مدیریتی مناسب در جهت کنترل و مقابله با این بحران ارائه شده است. نتایج سطح آب در 30 چاه مشاهدهای بیانگر آن است که متوسط افت آب زیرزمینی در حوضه جغین و توکهور، برای مدت مورد مطالعه برابر 16/8 متر بوده است و در صورت ادامه روند کنونی شرایط تغذیه و تخلیه و عدم انجام اقدامات جدی و عملی جهت کاهش برداشت بیرویه، طی 10 سال آینده سطح آب زیرزمینی این دشت، بیش از 2/4 متر دیگر افت خواهد داشت، با حفاظت آب در کشاورزی و تهیه الگوی کشت بهینه، کنترل میزان پمپاژ آب و قیمتگذاری آب در بخش کشاورزی میتوان میزان افت سطح آب زیرزمینی و پیامدهای ناشی از آن را بهحداقل رساند.</strong>
آبخوان جغین و توکهور,کشاورزی,مدیریت
https://jise.scu.ac.ir/article_14402.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14402_b9ae373f502259bc4ec442b650d3ec13.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی آزمایشگاهی اثر تغییرات فاصله یک و دو دیواره روزنهدار از ابتدای حوضچه آرامش بر افت انرژی و مشخصات پرش هیدرولیکی
47
60
FA
رضا
خانخانی زوراب
دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشگاه شهید چمران اهواز
reza_khankhani@yahoo.com
سید محمود
کاشفی پور
0000-0001-7108-828X
استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
kashefipour@excite.com
10.22055/jise.2019.14812
<strong>هدف از انجام این تحقیق، بررسی عملکرد یک و دو دیواره روزنهدار در حوضچه آرامش و چگونگی تأثیر آن بر مشخصات پرش هیدرولیکی از قبیل طول پرش هیدرولیکی، افت نسبی انرژی و عمق مورد نیاز پایاب میباشد. همچنین فاصله بهینه قرارگیری یک و دو دیواره روزنهدار از ابتدای حوضچه آرامش به ازای یک ارتفاع ثابت برای دیواره روزنهدار اول و دوم با سطح بازشدگی 50 درصد مشخص میگردد. آزمایشها در دبیهای 3/47 تا 5/145 لیتر بر ثانیه و برای اعداد فرود در بازه 6/3 تا 2/11 در قالب 72 آزمایش انجام شده است. بر اساس نتایج آزمایشگاهی یک رابطه ریاضی برای پیش بینی طول حوضچه آرامش در حالت وجود دو دیواره روزنهدار ارائه شده است. نتایج دادههای آزمایشگاهی بر روی دو دیواره روزنهدار نشان داد که زوج دیواره روزنهدار در صورتی </strong><strong>میتوانند طول پرش را تا حد قابل قبولی کاهش دهند که فاصله بین آنها شرایط را برای ایجاد یک پرش پایدار فراهم کند و با کاهش فاصله بین دیوارهها، طول پرش الزاما کاهش نمییابد. همچنین زوج دیواره روزنهدار طول پرش را تا 89/1 برابر عمق ثانویه پرش هیدرولیکی آزاد کاهش میدهد و مقدار افت نسبی انرژی را به 7/81 درصد در عدد فرود 2/11 رسانده است.</strong>
دیواره روزنهدار,پرش هیدرولیکی,حوضچه آرامش,استهلاک انرژی
https://jise.scu.ac.ir/article_14812.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14812_d9a5ecd9e585e0d5ebb04fd774084c49.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
اثرات تغییر اقلیم برحجم منابع آب و انتقال آب بین حوضه ای
61
74
FA
داریوش
رحیمی
0000-0001-9902-5301
دانشیار آب و هواشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان
d.rahimi@geo.ui.ac.ir
فرحناز
زارعی
دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان
farahnazzarei@ymail.com
10.22055/jise.2017.21862.1565
<strong>تغییراقلیم با تاثیرگذاری بر چرخهآب در تشدید مخاطرات هیدرواقلیمی نقش دارد. حوضه سراب به دلیل تامین بیش از 70 درصد آب رودخانه بهشتآباد (انتقال آب حوضهکارون به حوضهزایندهرود)جایگاه مناسبی در برنامه ریزی منابعآب دارد.</strong><strong>حجم آب قابل انتقال از چالش</strong><strong></strong><strong>های بزرگ این پروژه است در این پژوهش تلاش برآن است که با کمک سناریوهای تغییر اقلیم به میزان درستی از آن دست یابیم برای بررسی اثرات تغییراقلیم بر منابع آب حوضه از دادههای هیدرومتری و کلیماتولوژی دوره 1392-1366 استفاده گردید. آزمون ناپارامتری من-کندال برای تعیین روند استفاده و به کمک مدل</strong><strong>HADCM3 </strong><strong>پیشبینی متغیرهای اقلیمی انجام شد. همچنین با درنظرگرفتن سناریوهای تغییراقلیم برآورد منابع آب در افق 1415-1385</strong><strong>انجام گردید. نتایج آزمون نشاندهنده روند معنیدار افزایشیدما، تبخیر و تغییرات بدون روند بارش در سطح 95درصد است. نتایج مدل و روندیابی، نشان دهنده کاهش متوسط دبی سالانه حوضه از 1/11متر مکعب به 9/5 مترمکعب است. کاهش 53درصدی دبی به دلیل اجرای طرح های توسعه منابع آب ،برداشت آب از حوضه ،افزایش دما و تبخیر، منجر به کاهش 4/184 میلیونمترمکعب حجم رواناب خواهد شد. ازاین مقدار 5/30 درصد ناشی از افزایش دما و تبخیر و 5/69 درصد ناشی از اجرای برنامههای توسعه و برداشت منابع آبی درسطح حوضه میباشد. بنابراین تغییر اقلیم و آنترپوسن راهبرد های مبتنی بر انتقال آب را با چالش روبرو خواهد کرد. لذا بیشتر بر راهبرد اصلاح الگوی مصرف در حوضه مقصد تاکید نمود.</strong>
تحلیل روند,مدیریت منابع آب,مدل HADCM3,حوضه آبخیز سراب
https://jise.scu.ac.ir/article_14814.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14814_bd22f983d53dd78cd76c60bf8b563671.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
تعیین ضریب آب گذری معادل در سدهای پاره سنگی دو لایه افقی و دو لایه عمودی
75
88
FA
کلثوم
حسنوند
دکتری سازه های آبی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران
k.hasanvand@gmail.com
جمال
محمدولی سامانی
0000-0002-2547-0821
گروه سازه های آبی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
samani_j@modares.ac.ir
10.22055/jise.2017.21668.1556
<strong>سدهای پارهسنگی لایهای با لایههایافقی و لایههای عمودی دو نوع از سدهای ناهمگن هستند که در کنترل سیلاب مورد استفاده قرار میگیرند. در این سدها اختلاف ضریبآبگذری لایهها که به سبب اختلاف خصوصیات مصالح در هر لایه ایجاد <br /> میشود، سبب پیچیدهتر شدن محاسبات میشود. بنابراین با یافتن یک ضریب آبگذری معادل، میتوان سد را بهصورت همگن در نظر گرفت که محاسبات آن نیز راحتتر انجامپذیر است. </strong><strong>در تحقیق حاضر یک مدل عددی دوبعدی، برای بررسی جریان عبوری از سدهای پارهسنگی دولایه تهیه شده است. براساس نتایج به دستآمده، در سدهای دولایه با لایههای افقی، لایه پایینی نسبت به لایه بالایی تاثیر بیشتری بر ضریب آبگذری معادل دارد بهطوریکه در صورت استفاده از سنگدانههای درشتتر در این لایه میتوان ضریب آبگذری معادل را افزایش داد. درحالیکه در سد با لایههای عمودی ترتیب قرارگیری لایههای ریز و درشت مهم نیست اما طول لایهها مهم است و هر چه لایه درشتدانهتر طول بیشتری نسبت به لایه ریزدانهتر داشته باشد ضریب آبگذری معادل نیز بیشتر میشود. پس از تحلیل نتایج به دستآمده، روابط جداگانهای جهت تخمین ضریب آبگذری معادل در سدهای دولایه ارایه شده است. ضرایب همبستگی و جذر میانگین مربعات خطای این روابط برابر با 9422/0 و 016/0 برای سد با لایههای افقی و 9602/0 و 036/0 برای سد دولایه با لایههای عمودی است.</strong>
روندیابی سیلاب,سد پاره سنگی ناهمگن,روش احجام محدود
https://jise.scu.ac.ir/article_14815.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14815_01cf8a51eb51cfc72be976104772ea8e.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی تغییرات اعتمادپذیری سامانههای آبگیر باران با استفاده از مدلهای گردش عمومی جو (مطالعه موردی: شهر بیرجند)
89
103
FA
محسن
پوررضا بیلندی
دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند
mohsen.pourreza@gmail.com
عباس
خاشعی سیوکی
دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند
abbaskhashei@birjand.ac.ir
مصطفی
یعقوب زاده
استادیار، گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند.
m.yaghoobzadeh@birjand.ac.ir
احمد
جعفرزاده
دانشجوی دوره دکتری مهندسی منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند.
mnt.jafarzadeh@chmail.ir
10.22055/jise.2017.21326.1533
<strong>تبخیر و سایر مشخصه های فیزیکی مناطق خشک</strong><strong>،</strong><strong>باعث میشود تا حجم زیادی از باران از دسترس خارج و درصد کمی از آب باران به آبخوان نفوذ کند. بنابراین برای دستیابی به یک توسعه پایدار، مدیریت منابع آب براساس سامانه آبگیر آب باران مهم است. هدف اصلی این مقاله بررسی اعتمادپذیری سامانه های آبگیر آب باران در آینده میباشد. از این رو در اولین گام بارندگی ماهانه با استفاده از آخرین خروجی مدل های منطقهای گردش عمومی اتخاذ و با استفاده از روش اصلاح انحراف مکانی ریزمقیاس نمایی شد. نرمال سازی، همسان گردی، تحلیل روند و انتخاب وریوگرام در محیط </strong><strong>MATLAB</strong><strong> انجام شد و در نهایت بارندگی ماهانه ایستگاه سینوپتیک بیرجند با استفاده از کریجینگ ساده درونیابی شد. با مقایسه آمار مشاهداتی بارندگی ماهانه و شبیهسازی شده توسط مدلهای گردش عمومی در بازه زمانی 2005-1992، سعی شد تا بهترین مدل با بیشترین تطبیق انتخاب گردد. در نهایت بررسی اعتمادپذیری سامانه های آبگیر باران در سطوح و احجام مختلف پشت بام و تانکهای ذخیره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با اتکا به کارایی سامانه های جمعآوری آب باران میتوان بخش قابل توجهی از نیاز خانگی را برطرف نمود. دامنه تغییرات اعتمادپذیری این سامانه ها در دوره پایه بین 05/0 تا 45/0 تخیمن زده شد و پیشبینی اعتمادپذیری در دوره آینده نیز نشان داد که این حدود افزایش خواهد داشت. همچنین نتایج نشان داد که میزان اعتمادپذیری این سامانه ها برای خانواده های با جمعیت 3 نفر یا بیشتر، حداکثر معادل 4/0 خواهد بود.</strong>
اصلاح انحراف مکانی,اعتمادپذیری,جمع آوری آب باران,ریزمقیاس نمایی دینامیکی
https://jise.scu.ac.ir/article_14816.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14816_fb156da58f039a2c3440428c3d882031.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی عملکرد مدل شبکه عصبی موجک در تخمین دبی روزانه
105
116
FA
حمیدرضا
باباعلی
استادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد خرم آباد.
hr.babaali91@gmail.com
رضا
دهقانی
دانشجوی دکترای سازه های آبی، دانشگاه لرستان
reza.dehghani67@yahoo.com
10.22055/jise.2017.22047.1580
<strong>سیل </strong><strong>یکی </strong><strong>از </strong><strong>بلایای </strong><strong>طبیعی </strong><strong>مهمی </strong><strong>است </strong><strong>که </strong><strong>همه ساله </strong><strong>باعث </strong><strong>ایجاد </strong><strong>خسارتهای </strong><strong>مالی </strong><strong>و </strong><strong>جانی </strong><strong>فراوانی </strong><strong>به </strong><strong>جوامع </strong><strong>مختلف </strong><strong>میگردد</strong><strong>. </strong><strong>به </strong><strong>همین </strong><strong>دلیل </strong><strong>محققین </strong><strong>سعی </strong><strong>نمودهاند </strong><strong>که </strong><strong>تغییرات </strong><strong>کمی </strong><strong>این </strong><strong>پدیده </strong><strong>را </strong><strong>حتیالمقدور </strong><strong>به طور </strong><strong>دقیق </strong><strong>مورد بررسی </strong><strong>قرار </strong><strong>دهند</strong><strong>. </strong><strong>در این پژوهش برای تخمین دبی روزانه ایستگاه با</strong><strong>د</strong><strong>آور نورآباد واقع در استان لرستان از مدل شبکه عصبی موجک استفاده شد و نتایج آن با سایر روشهای هوشمند ازجمله شبکه عصبی مصنوعی مقایسه گردید. برای این منظور از پارامتر حداکثر بارش 24 ساعته یک تا چهار روز قبل در مقیاس زمانی روزانه در طی دوره آماری (1391-1381) بهعنوان ورودی و دبی حداکثر روزانه بهعنوان پارامتر خروجی مدلها انتخاب گردید. معیارهای ضریب تعیین، ریشه میانگین مربعات خطا و میانگین قدر مطلق خطا برای ارزیابی و عملکرد مدلها مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد هر دو مدل قابلیت خوبی در تخمین دبی روزانه دارند، مقایسه نتایج نشان داد مدل شبکه عصبی موجک عملکرد بهتری نسبت به مدل شبکه عصبی مصنوعی</strong><strong> </strong><strong>در مدلسازی دارد، بهگونهای که مدل شبکه عصبی موجک با بالاترین ضریب تعیین (920/0)، جذر میانگین مربعات خطا (005/0) و نیز میانگین قدر مطلق خطا (003/0) در مرحله صحت سنجی در اولویت قرار گرفت. درمجموع نتایج نشان داد استفاده از مدل شبکه عصبی موجک میتواند درزمینه تخمین دبی روزانه </strong><strong>مفید </strong><strong>باشد.</strong>
تخمین,سیل,شبکه عصبی مصنوعی,نورآباد
https://jise.scu.ac.ir/article_14818.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14818_0cc89d3259f60ed35bfc09e9822a1f00.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
مقایسه تطبیقی شاخص های SPI، RDI و SPEI در تحلیل روند شدت، مدت و فراوانی خشک سالی در مناطق خشک و نیمهخشک ایران
117
131
FA
ام البنین
بذرافشان
0000-0003-2524-3992
استادیار گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
bazrafshan1361@gmail.com
فوزیه
محمودزاده
دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.
mahmoodzadeh.f.1390@gmail.com
امین
عسگری نژاد
دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.
aminaskari9587@gmail.com
جواد
بذرافشان
دانشیار گروه هواشناسی کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
j.bazraf@ut.ac.ir
10.22055/jise.2017.22113.1585
<strong>در این تحقیق، از شاخصهای </strong><strong> SPI</strong><strong>RDI</strong><strong> و </strong><strong>SPEI</strong><strong> برای تحلیل روند شدت- مدت- فراوانی خشکسالی در مناطق خشک و نیمهخشک ایران استفاده گردید. تعداد 25 ایستگاه سینوپتیک در اقلیم فوق با طول دوره مشترک آماری (1996-2014) انتخاب و شدت، مدت و فراوانی خشکسالی در هشت زیراقلیم برآورد گردید. نتایج نشان داد که روند خشکسالی از مقیاس کوتاه مدت (سه ماهه) تا بلندمدت (48 ماهه) در اقلیمهای سرد و خشک رو به کاهش و در اقلیمهای گرم و خشک رو به افزایش است. بیشترین و کمترین توافق (با مقدار 99/0 و 14/0) بین دو شاخص </strong><strong>SPI- RDI</strong><strong> و </strong><strong>SPI- SPEI</strong><strong> به ترتیب در اقلیم فراگرم فراخشک و فراسرد فراخشک در مقیاس 48 ماهه مشاهده گردید. رابطه </strong><strong>SPI- RDI</strong><strong> و </strong><strong>SPEI- RDI</strong><strong> نیز در بزرگی و تداوم خشکسالی در اقلیم های سرد در اغلب موارد ضعیف و منفی (با مقدار 32/0 و 06/0-) و در مورد اقلیم های گرم، بیشترین همبستگی در اقلیم فراخشک فراگرم (98/0) بین </strong><strong>SPEI-RDI</strong><strong> مشاهده گردید. در بررسی همبستگی شاخصها در برآورد فراوانی خشکسالی، کمترین همبستگی بین زوج شاخص </strong><strong>SPI-SPEI</strong><strong> و </strong><strong>SPEI- RDI</strong><strong> در اقلیمهای فراخشک سرد و سرد نیمهخشک (39/0 و 34/0) و بیشترین مقادیر همبستگی بین زوج شاخص </strong><strong>SPI-RDI</strong><strong> (99/0) مشاهده گردید. روند شدت- مدت- فراوانی خشکسالی با استفاده از آماره من </strong><strong>–</strong><strong> کندال نشان میدهد که روند خشکسالی در اقلیمهای گرم و خشک رو به افزایش ( بیش از 61/2-) و در اقلیمهای سرد و خشک رو به کاهش ( بیش از 61/2+) است. </strong><strong>SPEI</strong><strong> مقدار روند را با شدت بیشتری برآورد نموده است. </strong>
مشخصههای خشک سالی,تبخیر و تعرق,تحلیل روند,زیراقلیم
https://jise.scu.ac.ir/article_14817.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14817_8a65ba1f82d406d27b25a6b43942383c.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی راندمان تلهاندازی رسوب در حالت قرارگیری یک مانع با شکل، ارتفاع و زاویه مختلف در بالادست لوله گردابی
133
146
FA
ابوالقاسم
گرمسیری
گروه علوم و مهندسی آب، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران و گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
garmsiri.ghasem@yahoo.com
حیدرعلی
کشکولی
گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
kashkulihda@gmail.com
محمد
حیدرنژاد
گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
mo_he3197@yahoo.com
هوشنگ
حسونی زاده
سازمان آب و برق خوزستان، ایران.ن
hassoni44@hotmail.com
10.22055/jise.2017.21003.1505
<strong>لوله </strong><strong>گردابی سازهای است که از طریق یک شکاف طولی روی آن و جریان گردابی تشکیل یافته درون آن </strong><strong>رسوب </strong><strong>بستر</strong><strong> را جدا </strong><strong>میکند. لوله </strong><strong>گردابی </strong><strong>از </strong><strong>جمله </strong><strong>سازههای جداکننده </strong><strong>رسوب </strong><strong>میباشد </strong><strong>که </strong><strong>به راحتی </strong><strong>و </strong><strong>با </strong><strong>وجود </strong><strong>هزینه </strong><strong>بسیار </strong><strong>کم </strong><strong>میتوان </strong><strong>در</strong><strong>ابتدای آبگیر کانالها </strong><strong>نصب </strong><strong>نمود. </strong><strong>حتی </strong><strong>در </strong><strong>کانالهایی </strong><strong>که </strong><strong>در </strong><strong>حال </strong><strong>بهرهبرداری </strong><strong>هستند،</strong><strong>احداث </strong><strong>آن </strong><strong>به راحتی </strong><strong>امکانپذیر </strong><strong>میباشد. در</strong><strong>مطالعه </strong><strong>حاضر </strong><strong>با </strong><strong>بررسی </strong><strong>آزمایشگاهی </strong><strong>سعی </strong><strong>گردید </strong><strong>تا </strong><strong>با قراردادن یک مانع با ارتفاع و زاویه قرارگیری مختلف راندمان تلهاندازی رسوب در لوله گردابی را افزایش داد.</strong><strong>نتایج </strong><strong>این تحقیق </strong><strong>نشان </strong><strong>میدهد </strong><strong>که درصد رسوب ورودی به لوله گردابی به شرایط هیدرولیکی جریان</strong><strong>(فرود</strong><strong>جریان)</strong><strong> و زاویه قرارگیری مانع و لوله </strong><strong>بستگی دارد، </strong><strong>به طوریکه </strong><strong>با افزایش عدد فرود و ارتفاع مانع، راندمان تلهاندازی کاهش </strong><strong>یافت. همچنین راندمان تلهاندازی در لوله گردابی و مانع با زاویه 60 درجه حدود 13 درصد از حالت نصب با زاویه 90 درجه بیشتر بود.</strong>
لوله گردابی,مانع,رسوب,عدد فرود,راندمان تلهاندازی
https://jise.scu.ac.ir/article_14819.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14819_7d845c8884605096f3faa586f5434d17.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
شبیهسازی متغیرهای هیدرواقلیمی توسط AOGCMs و بررسی دامنه تغییرات متغیرها تحت تأثیر تغییر اقلیم در حوضه دزعلیا
147
161
FA
حجت
تابان
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی آب، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز ، ایران.
ar_nikbakht@yahoo.com
نرگس
ظهرابی
گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
minews@ymail.com
علیرضا
نیکبخت شهبازی
گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
nikbakhta@gmail.com
10.22055/jise.2017.18312.1331
<strong>در راستای بررسی اثرات تغییراقلیم بر سامانههای منابع آب، بهمنظور دست</strong><strong></strong><strong>یابی به نتایج معتبرتر و مطمئنتر، در نظر گرفتن عدم قطعیت در مراحل مختلف مطالعات تغییر اقلیم ضرورت دارد. هدف از این پژوهش توجه به عدم قطعیت با بررسی محدوده تغییرات متغیرهای هیدرواقلیمی شبیه</strong><strong></strong><strong>سازی شده در دوره آتی در حوضه دزعلیا می</strong><strong></strong><strong>باشد. به این منظور از شبیه</strong><strong></strong><strong>سازی دو مؤلفه اصلی اقلیم (دما و بارش) حاصل از 10 مدل گردش کلی جو تحت سناریوهای انتشار </strong><strong>(</strong><strong>SRES</strong><strong>) </strong><strong>A1B</strong><strong>، </strong><strong>A2</strong><strong>و </strong><strong>B1</strong><strong>و دو روش ریزمقیاس نمایی در دوره 2069-2040 میلادی برای حوضه دزعلیا استفاده شد. با معرفی سریهای زمانی دما و بارش شبیه</strong><strong></strong><strong>سازی شده حاصل از مدل</strong><strong></strong><strong>های </strong><strong>AOGCM</strong><strong>ریز</strong><strong></strong><strong>مقیاس شده توسط دو روش تناسبی و آماری، سری زمانی روان</strong><strong></strong><strong>آب روزانه با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی حوضه دزعلیا در دوره 2069-2040 تولید گردید. نتایج نشان داد که روند تغییرات روان</strong><strong></strong><strong>آب در دوره آتی (2069-2049) نسبت به دوره پایه (2000-1971) مشابه، لیکن دامنهی این تغییرات متفاوت میباشد. بیشترین درصد افزایش در روان</strong><strong></strong><strong>آب مربوط به فصل زمستان با %9</strong><strong>±</strong><strong>13/74 است. در بررسی دامنه تغییرات دما و بارش تحت سناریوهای انتشار </strong><strong>A1B</strong><strong>، </strong><strong>A2</strong><strong>و </strong><strong>B1</strong><strong>، سناریو </strong><strong>A1B</strong><strong>بیشترین و سناریو </strong><strong>A2</strong><strong>کمترین عدم قطعیت ناشی از هر دو روش ریزمقیاس نمایی را نشان داد. به</strong><strong></strong><strong>طورکلی در بررسی محدوده تغییرات متغیرهای هیدرواقلیمی در دوره آتی، عدم قطعیت مربوط به مدل</strong><strong></strong><strong>های گردش عمومی جو </strong><strong>(</strong><strong>AOGCMs</strong><strong>) </strong><strong>تحت هر سه سناریوی انتشار بیشتر از روشهای ریزمقیاس نمایی است. </strong>
تغییر اقلیم,عدم قطعیت,ریزمقیاس نمایی,مدل اقلیمی,سناریو انتشار
https://jise.scu.ac.ir/article_14820.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14820_e017dee53efa6dd4278b9706f9317395.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
برآورد دبی جریان در مقاطع مرکب با استفاده از خطوط تقسیم مورب
163
177
FA
حجت الله
یونسی
0000-0002-5145-6185
استادیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستانی
yonesi.h@lu.ac.ir
آوا
مرعشی
دانشجوی دکتری سازه های آبی گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
awe_marashi@yahoo.com
حسن
ترابی
دانشیار گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
torabi1976@gmail.com
10.22055/jise.2017.22296.1594
<strong>براساس تحقیقات پیشین، برآورد دبی در کانالهای مرکب به روش خطوط تقسیم (</strong><strong>DCM</strong><strong>) کاربرد گستردهای دارد و بسیاری از مدلهای محاسباتی براساس این روش تهیه شدهاند. بنابراین لزوم تجزیه مقطع مرکب به زیر مقاطع به دقیقترین روش، نیازی است که همه محققین بر آن اتفاق نظر دارند. اما آنچه امروزه در مدلها بهکار میرود تجزیه مقطع مرکب با خطوط قایم است که برخی از محققین نشان دادهاند که این روش عملکردی ضعیفتر از خطوط تقسیم افقی و مورب دارد و نتایج تحقیق حاضر نیز این امر را تأیید میکند. لذا در این تحقیق بهترین زاویه خط تقسیم به گونهای تعیین شده است که خطای محاسبه دبی به روش مانینگ در مقایسه با دادههای جمعآوری شده از کانال </strong><strong>FCF</strong><strong> در والینگفورد، صفر شود. در نهایت نمودار و معادلههای پیشنهاد شدهاست که بتوان به کمک آن با داشتن عمق نسبی جریان، بهترین زاویه خط تقسیم را بهدست آورد. خطای محاسباتی روابط پیشنهادی به کمک شاخص آماری </strong><strong>RMSE</strong><strong> تعیین شد. مقدار این شاخص برای این معادلهها بهترتیب 054/0 و 036/0 میباشد.</strong>
کانال مرکب,روش DCM,تنش برشی ظاهری,خط تقسیم مورب
https://jise.scu.ac.ir/article_14821.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14821_805f9e37161f681102de343dc7db54c8.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی الگوی جریان در راه ماهی با دیوارهی آرام کننده از نوع دنیل
179
196
FA
زهرا
محمودیان
2- دانشجوی دوره کارشناس ارشد مهندسی عمران دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران.
سامان
بهاروند
دانشجوی دوره کارشناس ارشد مهندسی عمران دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران.
sambaharvand@gmail.com
بابک
لشکرآرا
دانشیار گروه مهندسی عمران دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، ایران
babak_lashkarara@yahoo.com
10.22055/jise.2019.23693.1689
<strong>الگوی جریان در دهانه ورودی و مجرای اصلی راه ماهی، نقش به سزایی بر چگونگی شکل و اندازه معبر امن جهت جذب و صعود ماهی ها به بالادست رودخانه بازی می نماید. </strong><strong>همچنین شناخت کافی از چگونگی توزیع سرعت عرضی و عمقی جهت تشخیص یک دالان امن در راه ماهی ضروری است. </strong><strong>در این تحقیق با استفاده از شبیه سازی عددی به بررسی اثر زاویه قاب راه ماهی دنیل بر چگونگی الگوی جریان و نحوه توزیع سرعت عرض</strong><strong>ی</strong><strong> و عمقی جریان پرداخته شده است.</strong><strong>برای این منظور از یک فلوم با شیب طولی 20 درصد، عرض یک متر و طول 35</strong><strong>/</strong><strong>7 متر استفاده گردید. </strong><strong>نحوهی توزیع سرعت در سه راستای طولی، عرضی و عمقی تحت دو سناریو مختلف زاویه قرارگیری قاب با زاویای 45 و 60 درجه مورد بررسی قرار گرفت. </strong><strong>نتایج نشان داد که به </strong><strong>واسطه وجود جریانهای چرخشی</strong><strong> در اعماق نسبی </strong><strong><em>y/y<sub>max</sub></em></strong><strong><em> </em></strong><strong>کوچکتر از 5/0، یک نیروی پیشران بر کالبد ماهی القا میشود و شرایط صعود را برای آنها تسهیل مینماید. بررسیها نشان داد که بهواسطه عدم تقارن توزیع عرضی سرعت، ممکن است شرایطی در مسیر عبوری ماهی به وجود آید که منجر به برخورد ماهی به دیوارههای آرام کننده شده و آن ها را زخمی نماید. همچنین اعمال یک نیروی القایی بالابرنده بر کالبد ماهی ممکن است شرایط خروج ماهی را از دالان پیشران و ورود آن به نواحی پرسرعت فراهم آورد. بررسی ها گویای آن است که شرایط تشکیل دالان امن در سناریوی با قاب 45 درجه حدودا 45 درصد بیشتر از زاویه ی قاب 60 درجه می باشد. </strong>
آشفتگی,دنیل,راه ماهی,شبیه سازی عددی,قاب
https://jise.scu.ac.ir/article_14644.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14644_4c35f29758d3bf63276e022c54e1adec.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی روند تغییرات دما، بارندگی و رطوبت نسبی در ایران
197
212
FA
آناهیتا
ابلاغیان
کارشناس ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
anahita.eb53@gmail.com
علی محمد
آخوندعلی
0000-0003-4506-692X
استاد دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
aliakh@scu.ac.ir
فریدون
رادمنش
0009-0008-8384-292X
دانشیار دانشکده علوم و مهندسی آب، دانشگاه شهید چمران اهواز .
radmanesh@scu.ac.ir
حیدر
زارعی
دانشیار دانشکده علوم و مهندسی آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
zareiheidar@gmail.com
10.22055/jise.2018.17897.1299
<strong>اولین گام در راستای آشکارسازی و چگونگی تغییر اقلیم بررسی ناهنجاری و نوسانات ایجاد شده در پارامترهای اقلیمی می</strong><strong></strong><strong>باشد. در این تحقیق به بررسی روند تغییرات پارامترهای اقلیمی دما، بارندگی و رطوبت نسبی در مقیاس زمانی سالانه در 37 ایستگاه سینوپتیک کشور (2010-1961) با استفاده از آزمونهای آماری ناپارامتریک من-کندال و تخمینگر شیب سن پرداخته شده است. بهطور کلی نتایج حاکی از روند افزایشی دما و روند کاهشی بارندگی و درصد رطوبت نسبی در اکثریت نقاط کشور میباشد. در کل کشور به غیر از ایستگاههای مرتفع و کوهستانی شهرکرد، خرمآباد و سقز روند افزایشی دما مشاهده شد که بیشترین افزایش معنیدار دما (سطح اطمینان 95درصد) در ایستگاههای مشهد، زاهدان، زابل، بم، یزد، بابلسر، کرمانشاه، آبادان، خوی و تبریز به میزان 1.5 درجهی سانتیگراد در طی 50 سال میباشد. روند کاهش بارندگی خصوصاً در نیمهی شرقی، غرب و شمال غرب کشور مشاهده گردید که بیشترین کاهش بارندگی معنیدار (سطح اطمینان 95 درصد) در شمال غرب کشور و در حدود 3.2 میلی متر در سال میباشد. روند کاهش رطوبت نسبی در اغلب نواحی به غیر از قسمتی در ناحیهی شمال غرب و جنوب دریای خزر مشاهده شد که بیشترین کاهش معنیدار در سطح اطمینان 95 درصد در ایستگاههای آبادان، زاهدان و کرمانشاه در حدود 4.1 درصد در 50 سال گذشته میباشد.</strong>
روند,آزمونهای ناپارامتریک,آزمون من-کندال,تخمینگر شیب سن
https://jise.scu.ac.ir/article_14410.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14410_93d19064b71f0263adba8a13243adc7a.pdf
دانشگاه شهید چمران اهواز
علوم و مهندسی آبیاری
2588-5952
2588-5960
42
3
2019
09
23
بررسی اثر کم آبیاری با زهکش کنترل شده بر خصوصیات رویشی نهال خرما رقم برحی
213
226
FA
عبدالحمید
محبی
استادیار پژوهشی پژوهشکده خرما و میوههای گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
hamidmohebi@hotmail.com
پروانه
تیشه زن
استادیار ، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
ptishehzan@yahoo.com
10.22055/jise.2019.27739.1809
<strong>روند کاهشی منابع آب، اهمیت استفاده بهینه آن را از نظر اقتصادی و اجتماعی دو چندان نموده است. به منظور بررسی اثرات آب زیرزمینی کم عمق بر رشد نهال های خرما و تعیین سطح کم آبیاری،</strong><strong>آزمایشی در اهواز به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی مشتمل بر</strong><strong> سه عمق آب آبیاری و چهار نوع زهکشی در مجموع با 12 تیمار در 3 تکرار روی نهال های کشت بافتی خرما رقم برحی در لایسیمترهای زهکشدار طی سال های 1392 تا 1395 اجرا شد. نتایج نشان داد 100 درصد نهال ها زنده مانده و رشد نمودند. حجم آب زیرزمینی صعودکرده با میزان آب آبیاری ارتباط مستقیم داشت. با افزایش میزان آب آبیاری، میزان صعود آب افزایش و با کاهش میزان آب آبیاری، میزان صعود آب کاهش پیدا کرد. با افزایش سن نهال میزان صعود آب افزایش داشت. در سال دوم پس از کشت، میزان صعود آب بیشتر از سال اول بود. با افزایش سن نهال میزان زهآب کاهش یافت و در سال دوم پس از کشت میزان زهآب کمتر از سال اول بود. به عبارت دیگر با رشد نهال و مصرف بیشتر آب جهت تبخیر و تعرق، آب کمتری از لایه های خاک شسته و به زهکش منتقل شد. نتایج تجزیه واریانس تیمارهای آزمایشی بر تعداد، طول و عرض برگ و برگچه و ارتفاع طوقه نهال در بازه های زمانی مختلف نشان داد کم آبیاری، زهکشی و اثرات متقابل آنها تأثیر معنی داری بر خصوصیات رشد رویشی ندارد.</strong>
کنترل سطح ایستابی,صعود آب زیرزمینی,نیاز آبی,لایسیمتر,نهال کشت بافتی خرما
https://jise.scu.ac.ir/article_14297.html
https://jise.scu.ac.ir/article_14297_809a46a935703b028633777d4c02a50c.pdf