2024-03-29T11:51:53Z
https://jise.scu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1420
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
پیشبینی تغییرات نیاز آبی برخی از محصولات کشاورزی دشت مشهد ناشی از تغییرات دمای هوا
بهاره
شعبانی
محمد
موسوی بایگی
محمد
جباری نوقابی
دمای هوا یکی از مهمترین شاخصهای تغییر اقلیم در مقیاس جهانی و منطقهای میباشد که تغییرات آن هم بر روند سایر پارامترهای اقلیمی و هم بر بخشهای دیگری از جمله بخش کشاورزی و مسئله مصرف آب در این بخش تأثیر گذار خواهد بود. با افزایش دمای هوا انتظار میرود که قدرت تبخیرکنندگی هوا یا تبخیر و تعرق پتانسیل افزایش یابد. لذا در پژوهش حاضر با استفاده از روش سریهای زمانی، مدلسازی و پیشبینی دمای حداکثر و حداقل ماهانه دشت مشهد انجام گرفت. سپس با کمک فرمول تجربی هارگریوز –سامانی میزان تبخیر و تعرق پتانسیل و با انتخاب ضریب گیاهی مناسب، نیاز آبی پنج محصول عمده زراعی و باغی دشت مشهد با بیشترین سطح زیر کشت آبی (گندم، چغندرقند، گوجه فرنگی، یونجه و سیب) در طول فصل رشد برای دهه آتی و دوره پایه محاسبه و میانگین دو دوره با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج پیشبینی مدلها حاکی از آن است که دمای حداقل و حداکثر در آینده به ترتیب با افزایشی برابر با 4/1 و 1 درجه سانتی گراد همراه خواهند بود به طوری که دمای حداکثر بیشتر در فصول گرم سال (بهار و تابستان) و دمای حداقل بیشتر در فصول سرد سال (پاییز و زمستان) افزایش خواهند داشت. پیشبینی تغییرات تبخیر و تعرق پتانسیل نشان داد که تغییرات آن بیشتر تحت تأثیر تغییرات دمای حداکثر خواهد بود. همچنین مقایسه نیاز آبی محصولات مختلف بین دو دوره آتی و پایه نشان دهنده افزایش تبخیر و تعرق گیاهان در آینده میباشد به طوری از بین پنج محصول منتخب در دشت مشهد، چغندرقند دارای بیشترین درصد تغییرات در نیاز آبی برابر با 8/2 درصد و معادل با 290 مترمعکب آب مصرفی در هر هکتار خواهد بود.
Time series
Water requirement
Evapotranspiration
2016
06
21
1
13
https://jise.scu.ac.ir/article_12102_0d807f9ae57552cd2f2f7bbca9c759a1.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
اثر حضور طوقه مشبک بر عمق آبشستگی اطراف پایه پل مکعبی شکل
آمنه
جلیلی
مهدی
قمشی
دو عامل مهم باعث ایجاد آبشستگی اطراف پایه های پل می شوند؛ یکی برخورد جریان با پایه و دیگری جدایی جریان از پایه. نصب طوق از تماس مستقیم جریان پایین رونده در جلو پایه با بستر رودخانهجلوگیری میکند و توان گرداب نعلاسبی را کاهش میدهد. در این تحقیق، اثر قرارگیری طوق مشبک و طوق ساده بر آبشستگی اطراف پایه پل مکعبی به ابعاد 40 میلیمتر و در فلومی به طول 3/7 متر، عرض 56/0 متر و عمق 6/0 متر مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور آزمایشها با چهار طوقه ساده، 15، 30 و 40 درصد مشبک تحت سه عدد فرود 19/0، 16/0 و 13/0 در شرایط آب زلال، در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. عملکرد طوقهها در سه تراز B5/0، B25/0 و روی بستر رسوبی بررسی و با نتایج پایه بدون طوقه مقایسه گردید. نتایج آزمایشها بین 34 تا 97 درصد کاهش در عمق بیشینه آبشستگی را در حضور طوقههای مشبک نشان داد. همچنین با کاهش فرود جریان در تمامی طوقهها با درصدهای بازشدگی مختلف، میزان آبشستگی کاهش یافت.
Scour
Cubic Pier
Collar
Netted Collar
2016
06
21
15
25
https://jise.scu.ac.ir/article_12108_6a17db2b65e55c3a207489e2a7734fa4.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
بررسی آزمایشگاهی ابعاد چاله آبشستگی در بالادست دریچه تحتانی مخزن سد برای شکلهای مختلف دریچه روزنهای با استفاده از رسوبشویی تحت فشار
افسانه
الهی
محمود
کاشفی پور
رسوبشویی هیدرولیکیتحت فشار یکی از روشهای مؤثر برای رفع مشکل رسوبگذاری در مخازن سد میباشد، که تأثیر بسیار موضعی داشته و برای خارج کردن رسوبات نهشته شده اطراف ورودی آبگیر نیروگاه نیز بهکار میرود. برای طراحی مناسب دریچههای تخلیهکنندهی تحتانی و سایر سازههای مرتبط با رسوبشویی هیدرولیکی مخازن، بررسی مشخصات حفره ایجاد شده در رسوبشویی تحتفشار امری ضروری به نظر میرسد. برای انجام این پژوهش یک مدل فیزیکی در دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز ساخته شد و با اجرای آزمایشهای مختلف تأثیر شکل دریچه تحتانی بر روی حجم و ابعاد حفره رسوبشویی بررسی گردید. برای دستیابی به این هدف، آزمایشها بر روی چهار دریچه با شکلهای دایره، نیمدایره، مستطیل و مربع با سطح مقطعهای یکسان 18 سانتی متر مربع، پنج ارتفاع آب 30، 45، 55، 65 و 78 سانتی متر و در نتیجه پنج دبی تخلیه متفاوت روی هر دریچه انجام گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد، شکل دریچه تحتانی پارامتر مهمی در پدیده رسوبشویی هیدرولیکی میباشد و با تغییر آن، ابعاد حفره آبشستگی نیز تغییر میکند. نتایج همچنین نشان داد که به ازای یک ارتفاع آب ثابت در مخزن و در یک زمان مشخص، ابعاد آبشستگی برای دریچههای مربعی و نیمدایرهای بیشتر از دریچهی مستطیلی و دریچهی مستطیلی نیز بیشتر از دریچهی دایرهای است و در ارتفاعهای کمتر (دبیهای کمتر) این تفاوت محسوستر است. همچنین طول آبشستگی و حجم مخروط رسوبشویی با ارتفاع آب افزایش و برای دریچه دایرهای از همه کمتر است.
Pressure flushing
Bottom outlet
Storage reservoirs
Water level
Flushing cone
Scour
2016
06
21
27
37
https://jise.scu.ac.ir/article_12109_8b164af6a09123d16805273bd002b4cd.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
تخمین هدایت هیدرولیکی اشباع و غیر اشباع خاک و مقایسه دو روش اندازهگیری آنها در سه روش خاکورزی در ذرت تابستانه درشمال استان خوزستان
مصطفی
باقری
زهرا
ایزدپناه
سعید
برومند نسب
محمد
خرمیان
ضریب هدایت هیدرولیکی خاک از پارامترهای بسیار مهم در فیزیک خاک و طراحی سیستمهای زهکشی است. در این تحقیق نفوذ پایه، سرعت نفوذ، هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار و در سه تکرار در مزرعه ذرت در شمال خوزستان (دزفول) در سال 1392 تعیین گردید. تیمارها شامل بیخاکورزی (NT)، کمخاکورزی (MT) و خاکورزی مرسوم بودند. بهمنظور مقایسه تاثیرروش اندازهگیری هدایت هیدرولیکی اشباع با دو روش استوانه دوگانه و نفوذسنج مکشی بر روشهای خاکورزی از آزمون فاکتوریل استفاده گردید. اندازهگیریهای نفوذسنج مکشی در مکشهای 15 ،10 ،5 ،3 و صفر انجام شد. نتایج نشان داد که نفوذ پایه، سرعت نفوذ و هدایت هیدرولیکی اشباع و غیر اشباع (به جز در مکشهای 10 و 15) در روش خاکورزی مرسوم بهطور معنیدار از دو روش دیگر خاکورزی بالاتر بود (01/0>P). مقایسه دو روش اندازهگیری نشان داد که بین دو روش اندازهگیری اختلاف معنیدار وجود داشت. بر این اساس مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع در روش نفوذسنج مکشی نسبت به استوانه دوگانه بالاتر بود.
Saturated and unsaturated hydraulic conductivity
Disc permeameter
Double rings
Tillage
2016
06
21
39
48
https://jise.scu.ac.ir/article_12110_c8e7b03a61ce12c30b732c8e8157a11d.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
بررسی عملکرد باگاس نیشکر در کاهش نیترات خروجی از زهاب زهکشهای زیرزمینی
نیلوفر
مقیمی
عبد علی
ناصری
امیر
سلطانی محمدی
سید ابراهیم
هاشمی گرم دره
به منظور بررسی عملکرد باگاس نیشکر در حذف نیترات از زهآب زهکش های زیرزمینی، تحقیقی در آزمایشگاه مدلهای فیزیکی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز از تابستان 1392 تا تابستان 1393 انجام شد. برای انجام این آزمایش از یک مدل فیزیکی به ابعاد40×120×150 سانتی متر که ترانشه زهکشی را شبیه سازی میکرد استفاده شد سی درصد حجمی باگاس با هفتاد درصدحجمی خاک ترکیب شد و به عنوان فیلتر در کنار لوله زهکش کارگذاری شد. در این مطالعه از محلول نیترات با غلظتی در حدود 160 میلیگرم در لیتر به عنوان زهاب ورودی استفاده شد. جریان ورودی از ابتدای مطالعه تا انتها به صورت پیوسته از سیستم عبور میکرد. در ابتدا هر دو روز یک بار و در ادامه هر چهار روز یکبار از خروجی لوله زهکش نمونه برداری شد.نمونهبرداری از محلول ورودی و خروجی مدل زهکشی از طریق بطریهای پلاستیکی انجام گرفت. سپس نیترات، آمونیوم، میزان اسیدیته، میزان هدایت الکتریکی نمونه های تهیه شده، تعیین گردید.نتایج نشان دادوجود باگاس نیشکر به عنوان ماده کربنی در خاک میزان نیترات را از 160 میلی گرم درلیتر به 60 میلی گرم در لیتر یعنی در حدود بیش از 60 درصد کاهش داد. دراین تحقیق میزان آمونیوم به میزان خیلی ناچیز افزایش یافت. استفاده از باگاس نیشکر به عنوان فیلتر زهکشی، باعث کاهش میزان اسیدیته در زهاب خروجی شد و تأثیری بر میزان هدایت الکتریکی نداشت. نتایج مدل فیزیکی نشان داد که گرفتگی این فیلتر در این مدت نسبتاً کم بوده و فیلتر کربنی عملکرد مناسبی داشته است. در ابتدای آزمایش میزان سرعت آب خروجی بالا بودولی با گذشت زمان سرعت خروجی آب کاهش یافت. طبق تحلیل های صورت گرفته، اختلاف بین پارامتر ورودی و خروجی در سطح پنج درصد برای میزان اسیدیته و هدایت الکتریکی معنادار بود.
Sugar cane
Bagasse
Denitrification
Subsurface drainage
nitrate
2016
06
21
49
58
https://jise.scu.ac.ir/article_12111_37385be704844cb95bdd977a3754f3e7.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
ارزیابی روش FAO-56 در برآورد تبخیر- تعرق و ضرایب گیاهی بادنجان در شرایط گلخانه و مزرعه
محمد رفیع
رفیعی
هادی
معاضد
علی اصغر
قائمی
سعید
برومند نسب
تحقیق حاضر، بر عملکرد روش پنمن-مانتیث فائو در برآورد تبخیر- تعرق بادنجان، ضرایب گیاهی و تنش آبی تحت سطوح مختلف کمبود آب و شوری، در گلخانه و مزرعه متمرکز شده است. مقادیر روزانه تبخیر- تعرق گیاه مرجع چمن و بادنجان از طریق توزین روزانه میکرولایسیمترها در طول فصل رشد تعیین گردید. روند تغییرات روزانه تبخیر-تعرق گیاه مرجع به خوبی در هر دو محیط برآورد گردید، هرچند در گلخانه برآوردها 12 درصد کمتر از مقدار واقعی بودند. بهترین برآوردهای مقادیر روزانه و میانگین 10 روزه تبخیر-تعرق بادنجاندر گلخانه و مزرعه، مربوط به تیمارهای آبیاری روزانه (I1) بودهاند. با توجه به ملایم شدن تغییرات روزانه دادههای هواشناسی و رطوبت خاک،همبستگی بهتری میان مقادیر میانگین 10 روزه تبخیر-تعرق بادنجاناندازهگیری شده و محاسبه شده مشاهده گردید. در هر دو محیط، مقادیر ضریب تنشو دقت برآورد آنها با افزایش شدت تنش کاهش یافت. الگوی تغییرات روزانه ضریب گیاهی مشابه تبخیر-تعرق بادنجانبهدست آمد. برآوردهای مزرعهای در تمامی تیمارها از دقت بالاتری برخوردار بودند.
Evapotranspiration
Greenhouse
Crop coefficient
Stress coefficient
Microlysimeter
2016
06
21
59
77
https://jise.scu.ac.ir/article_12112_53656770675355ca8d4b78ef93601250.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
ارزیابی فنی سامانههای آبیاری قطرهای ( مطالعه موردی: کشت و صنعت شهید رجایی دزفول)
مصطفی
عشیری
عبدالرحیم
هوشمند
سعید
برومند
طراحی صحیح و اصولی یکی از عوامل مهم در توسعه و بهبود سامانههای آبیاری تحت فشار است. این پژوهش با هدف ارزیابی سامانه آبیاری قطرهای اجرا شده در کشت و صنعت شهید رجایی شهرستان دزفول، با استفاده از روش مریام-کلر انجام گردید. برای این منظور تعداد پنج سامانه تحت پوشش سامانه آبیاری قطرهای انتخاب شد. این سامانهها از نظر آرایش لوله فرعی و دبی اسمی قطرهچکانها باهم متفاوت بودند. قطرهچکانهای بهکار رفته در این سامانهها خودتنظیمکننده فشار با دبی2/2، 4 و 8 لیتر در ساعت با آرایشهای دمخوکی و موازی بودند. برای ارزیابی سامانههای آبیاری، از پارامترهای ضریب یکنواختی کریستیانسن، راندمان یکنواختی پخش، راندمان پتانسیل کاربرد ربع پایین وراندمان واقعی کاربرد ربع پایین استفاده گردید. مقادیر متوسط پارامترهای فوق در سامانههای ارزیابی شده به ترتیب 12/95، 68/91، 91/82 و 2/91 درصد بهدست آمد. از بین سامانههای ارزیابی شده، سامانه با آرایش دمخوکی و قطرهچکانهای 8 لیتر در ساعت به عنوان بهترین سامانه از لحاظ پارامترهای اندازهگیری شده، انتخاب شد. مقادیر ضریب یکنواختی کریستیانسن، راندمان یکنواختی پخش، راندمان پتانسیل کاربرد ربع پایین، راندمان واقعی کاربرد ربع پایین برای سامانه مذکور به ترتیب 98، 8/95، 22/86 و 8/95 درصد بهدست آمد. مقادیر راندمان یکنواختی پخش بهدست آمده برای هر پنج سامانه ارزیابی شده در رده "عالی" قرار داشتند. اختلاف کم مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد ربع پایین و راندمان واقعی کاربرد ربع پایین نشاندهنده مدیریت خوب این سامانهها و طراحی مناسب آنها میباشد.
Evaluation of drip irrigation
Emission uniformity
Uniformity coefficient
Dezful
2016
06
21
79
88
https://jise.scu.ac.ir/article_12113_2a3c49a84b7c6ce1cd57f9d2513a40b7.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
بهینه سازی بهره برداری از سدهای مخزنی با استفاده از الگوریتم ژنتیک چند هدفه با رویکرد مرتب سازی نامغلوب
ایمان
احمدیان فر
آرش
ادیب
مهرداد
تقیان
علی
حقیقی
برای استخراجسیاستهایبهینهبهرهبرداری ازسیستمهای چند مخزنه،اعمال اهدافچندگانهمتضاد بهصورتهمزمان،از اهمیتبسیاربالاییبرخورداراست.دراینراستا، بهارائهیکمدلبهینهسازیچندهدفهشاملاهدافکشاورزی و زیست محیطیدر یک سیستم سه سدی منابع آب پرداخته شده است. بدین منظور از تلفیق مدل شبیه ساز سیاست بهره برداری جیره بندی گسسته ومدلبهینهسازیالگوریتم ﮊنتیک چند هدفه با رویکرد مرتب سازی نامغلوب، استفاده شده است تا شاخص کمبود آب برای تامین اهداف مورد نظر را در طول دوره آماری 48 ساله آبدهی کاهش دهد. معیارهای ارزیابی الگوریتم بهینه ساز شامل شاخص متوسط فاصله بین نقاط و انحراف معیار نقاط جبهه نامغلوب می باشند که با توجه به محاسبات انجام شده مقادیر هر یک به ترتیب معادل 357/0 و 0111/0 به دست آمد. این نتایج بیانگر کارایی مؤثر این الگوریتم در به دست آوردن جبهه جواب نامغلوب می باشد. همچنین الگوریتمهای چند هدفه، مجموعهای از جواب های بهینه را به جای یک جواب در اختیار کاربر قرار میدهند، بنابراین به سهولت تصمیم گیری در مورد نحوه تأمین آب اهداف متضاد کشاورزی و زیست محیطی در شرایط مختلف و پیچیده بهره برداری از جمله شرایط خشکسالی کمک می نماید.
Multi-reservoir and multi-purpose
Non-dominated sorting genetic algorithm
Rule curve
2016
06
21
89
100
https://jise.scu.ac.ir/article_12114_3dc494f9957444d08f20fde2fc218131.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
بررسی اثر شوری آب آبیاری و سوپر جاذب بر بعضی خصوصیات هیدرولیکی و فیزیکی خاک لوم شنی
مرضیه
شکوهی فر
سعید
برومند نسب
امیر
سلطانی محمدی
عبدالرحیم
هوشمند
از آنجایی که بخش کشاورزی عمدهترین مصرفکنندهی منابع محدود آبی کشور است، به کارگیری روشهایی به منظور افزایش راندمان کاربرد آب در این بخش امری ضروری است. استفاده از پلیمرهای سوپر جاذب میتواند راهکاری مناسب برای صرفهجویی در مصرف آب در شرایط کنونی کشور باشد. از دیگر راهکارهای مقابله با بحران آب استفاده از آبهای نامتعارف در کشاورزی میباشد که در این شرایط بررسی تغییرات خواص فیزیکی و شیمیایی خاک حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد توأمان شوری آب آبیاری و سوپر جاذب و بر ظرفیت نگهداشت آب در خاک، تخلخل و هدایت هیدرولیکی اشباع در دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. مدل آماری طرح بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی بود که در سه تکرار، سه تیمار شوری آب آبیاری، دو نوع سوپر جاذب ایرانی و فرانسوی هر کدام در سه سطح و بهصورت دو آزمایش مستقل در زمستان 1392 و بهار 1393 اجرا شد. سطح استفاده از پلیمرها شامل سه سطح 0، 3 و 6 گرم پلیمر در هر کیلوگرم خاک (0، 3/0 و 6/0 درصد وزنی) و تیمارهای شوری آب آبیاری شامل 6/2، 4 و 6 دسی زیمنس بر متر بود. پس از دو ماه آبیاری تحت تیمارهای کیفیت آب، نمونه برداری به منظور انجام آزمایشها صورت گرفت. نتایج نشان داد افزایش سطح کاربرد سوپر جاذب موجب افزایش معنیدار آب قابل استفاده گیاه و تخلخل شد در حالی که هدایت هیدرولیکی کاهش یافت. همچنین افزایش شوری موجب کاهش تخلخل خاک، آب قابل استفاده گیاه و هدایت هیدرولیکی اشباع شد. پلیمر سوپر جاذب ایرانی و فرانسوی آب قابل استفاده را 45/1 و 96/1 برابر و تخلخل را 61/33 درصد و 75/40 درصد نسبت به نمونه بدون پلیمر افزایش داد.
Porosity
Water holding capacity
Super absorbent
Salinity
Saturation hydraulic conductivity
2016
06
21
101
113
https://jise.scu.ac.ir/article_12115_db825f4a6570de7b1e6d7474022f9a8c.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
بهینهسازی الگوی کشت با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و برنامهریزی خطی(مطالعه موردی: دشت بیرجند)
محمود
نخعی
رضا
هاشمی
عباس
خاشعی سیوکی
محسن
احمدی
محدودیت منابع آب، عملکرد پایین بهرهوری، افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به این منبع حیاتی لزوم برنامهریزی مناسب به منظور استفاده بهینه از منابع آب را در مناطق خشک و نیمه خشک جهان نمایان میسازد. الگوهای کشت مناسب، روشی بسیار مؤثر و اساسی برای استفاده بهینه از آب است. با توجه به محدودیت منابع آبی در دشت بیرجند، این تحقیق برای بهینهسازی الگوی کشت در این دشت انجام شد. بدین منظور، الگوی کشت رایج در دشت بیرجند (A) و هشت الگوی کشت رایج در سایر دشتهای خراسان به عنوان الگوهای پایه مورد بررسی قرار گرفتند. در این تحقیق از روش تصمیمگیری چند معیارهی فرایند تحلیل سلسله مراتبی و مدل برنامهریزی لینگو برای تعیین بهترین الگوی کشت استفاده شد. در هر دو مدل از معیارهای اقتصادی و اجتماعی برای حداکثر کردن درآمد خالص، اشتغال و نیروی کار و حداقل کردن آب مصرفی، هزینه، و مقدارآب مجازی صادراتی استفاده شد. نتایج نشان داد که معیارهای سود و آب مصرفی نسبت به سایر عوامل از اهمیت بیشتری در تعیین رتبهبندی محصولات و نوعکشت برخوردار میباشند. نتایج نشان داد که گیاهان زعفران، زیره، جو، گندم، صیفیجات، سبزیجات، چغندرقند، نباتات علوفهای و پنبه به ترتیب بیشترین اولویت را برای کشت داشتند. با توجه به این نتایج و براساس الگوهای کشت رایج در منطقه، هشت الگوی کشت پیشنهاد شد. نتایج مدل تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که الگوهای هشت، دو و چهار به عنوان الگوهای مناسبی میباشند که در این الگوها به ترتیب نباتات علوفهای (12/21 درصد)، گندم (74/36 درصد) و گندم (76/46 درصد) بیشترین سطح زیر کشت را داشتند. با توجه به بهینهیابی در مدل LINGO مدل 8 به علت دارا بودن پایینترین ضریب تعیین (R2) نامناسب میباشد. در الگوهای 2 و 4 سطح زیر کشت گندم و سبزیجات نسبت به الگوی کشت رایج در منطقه افزایش نشان داد. گیاهان جالیزی، زعفران، پنبه و جو در الگوی دو نسبت به الگوی رایج منطقه افزایش داشت در حالی که در الگوی چهار کاهش یافت. زیره در الگوی دوم کاهش نشان داد ولی در الگوی چهار افزایش یافت. سطح زیر کشت نباتات علوفهای و چغندرقند در هر دو الگوی کشت نسبت به وضعیت فعلی منطقه کاهش نشان داد.
Optimization
Crop pattern
Birjand Plain
Linear programming
2016
06
21
115
124
https://jise.scu.ac.ir/article_12116_b6514b200991a3ce0cea0c3cdac20108.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
کاربرد شبکههای عصبی بیزین، ماشین بردار پشتیبان و برنامهریزی بیان ژنی در تحلیل بارش – رواناب ماهانه (مطالعه موردی:رودخانه کاکارضا)
محمد علی
قربانی
رضا
دهقانی
شبیهسازی فرآیند بارش - رواناب اولین و مهمترین گام برای کنترل سیلاب در مدیریت منابع آب میباشد. در این تحقیق فرآیند بارش – رواناب ماهانه رودخانه کاکارضا واقع در استان لرستان، با استفاده از شبکه عصبی بیزین موردبررسی قرار گرفت و نتایج آن با روشهای برنامهریزی بیان ژن و ماشین بردار پشتیبان مقایسه گردید. بر این اساس ترکیبهای مختلفیبا استفاده از پارامترهای بارندگی و رواناب، طی دوره آماری (1392-1348) بهعنوان ورودی برای تخمین روانابدر مقیاس زمانی ماهانه مورد ارزیابی قرار گرفت. معیارهای ضریب همبستگی، ریشه میانگین مربعات خطا، ضریب نش ساتکلیف و بایاس برای ارزیابی و نیز مقایسه عملکرد روشها مورداستفاده قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد ساختارهای ترکیبی با استفاده از روشهایهوشمند موردبررسی، در شبیهسازی فرآیند بارش – رواناب نتایج قابل قبولی ارائه مینماید. مقایسه مدلها نشان داد شبکه عصبی بیزین عملکرد بهتری نسبت به سایر مدلها در شبیهسازی فرآیند بارش-رواناب دارد. درمجموع روش شبکه عصبی بیزین توانایی بالایی در تخمین مقادیر کمینه، میانی و مقادیر بیشینه رواناب از خود نشان داده است.
Rainfall-Runoff
Bayesian neural network
Gene Expression programming
Support vector machine
2016
06
21
125
138
https://jise.scu.ac.ir/article_12117_6535b2716c557a30e6df7879c8ef491b.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
اثر آبیاری با سطوح مختلف پساب شهری بر کارآیی مصرف آب و عملکرد ذرت
عباس
ملکی
افسانه
عالی نژادیان بید آبادی
از آنجا که چالش بزرگ بخش کشاورزی تولید غذای بیشتر از آب کمتر است که با افزایش کارآیی مصرف آب دست یافتنی است، نیاز به افزایش کارآیی مصرف آب و استفادهی صحیح از منابع آبی مخصوصاً در نواحی خشک ضروری میباشد. تحقیق حاضر با هدف تأثیرآبیاری با پساب شهری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت، در اراضی کشاورزی جنوب غرب شهرکرد در قالب کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با پنج فاکتور اصلی (100 درصد آب چاه (M1)، 25 درصد پساب + 75 درصد آب چاه (M2)، 50 درصد آب چاه + 50 درصد پساب (M3)، 75 درصد پساب و 25 درصد آب چاه (M4) و 100 درصد پساب (M5)) و چهار فاکتور فرعی (سطوح مختلف کاربرد آب، پساب و یا نسبتهای اختلاط آب و پساب با نیاز آبی مختلف (50 (L1)، 65 (L2)، 85 (L3) و 100 (L4) درصد نیاز آبی در سه تکرار اجرا گردید.در تیمارهای نوع آب، تیمار 25 درصد آب چاه + 75 درصد پساب (M4) بیشترین عملکرد کل ماده خشک را نشان داد.عملکرد بیوماس، دانه و کارآیی مصرف آب بر اساس کل مادهی خشک نیز در تیمار M4 (تیمار 25 درصد آب چاه + 75 درصد پساب) بیشترین مقدار را داشت و کمترین کارآیی مصرف آب بر اساس کل ماده خشک در تیمار 100 درصد پساب (M5) به دست آمد. در تیمارهای مقادیر مختلف آب، بیشترین عملکرد ماده خشک، بیوماس، دانه و کارآیی مصرف آب بر اساس عملکرد کل ماده خشک در تیمار 100 درصد نیاز آبی گیاه (L4) بدست آمد و تیمار 85 درصد نیاز آبی گیاه (L3) بیشترین کارآیی مصرف آب را بر اساس عملکرد بیوماس نشان داد. با توجه به نتایج، از نظر میزان کل ماده خشک، بیوماس و عملکرد دانه، تیمار 75 درصد پساب با 25 درصد آب چاه مناسبترین اختلاط آب معمول آبیاری و پساب شهری برای آبیاری در منطقهی مورد مطالعه را نشان داد. ازطرفی به علت دارا بودن عناصر غذایی در پساب و در شرایط کنونی کم آبی حاکم در کشور حتی بدون مصرف کود میتوان از پساب در این منطقه استفاده و در مصرف آب و کود صرفهجویی نمود.
Municipal
Wastewater
Maize yield
Maize water use efficiency
Total dry matter
2016
06
21
139
148
https://jise.scu.ac.ir/article_12118_4fd51d2a5db709866c09b6202113922d.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
تأثیر زمانیچند مالچ روی خصوصیات فیزیکی خاک
زینب
احمدی مقدم
بهزاد
قربانی
محمدرضا
نوری امام زاده ای
مالچها نه تنها بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تأثیرگذار میباشند بلکه میزان نفوذپذیری را نیز بهبود میبخشند. در این تحقیق تأثیر بقایای گندم، ذرت، خاک اره، برگ و سوپرجاذب A200 بر خصوصیات فیزیکی خاک شامل جرم مخصوص ظاهری، ظرفیت نگهداری آب و نفوذ آب به خاک در مدت چهار ماه بررسی شد. تأثیر مالچها در حالت خاکورزی و بدون خاکورزی در قالب طرح بلوکهای تصادفی و آزمون اسپلیت پلات در زمان مطالعه گردید. نتایج تحقیق نشان داد مالچها سبب کاهش جرم مخصوص ظاهری خاک میشوند و با گذر زمان مقدار آن به جز در تیمار سوپرجاذب A200روند افزایشی دارد. مالچها سبب افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک گردیدند، بیشترین میزان آن در حالت بدون خاکورزی در تیمار کاه وکلشگندم و در حالت خاکورزی در تیمار سوپرجاذب گردید. کاه و کلش گندم، ذرت، و سوپرجاذب A200موجب افزایش معنیدار نفوذ با گذر زمان نسبت به مالچهای خاکاره و برگدرخت شدند.
bulk density
Tillage
Water holding capacity
Mulch
Infiltration
2016
06
21
149
158
https://jise.scu.ac.ir/article_12119_eb4e05e7fb5402a3eeaa8a26f697ddb9.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
شبیهسازی عددی امواج غلتان در تندابها
بهروز
عاقبتی
جلال
بازرگان
تندابها یکی از انواع سازههای هیدرولیکی میباشند که به واسطه جریان فوقبحرانی باعث ایجاد امواج غلتان و آشفتگی در سطح آزاد جریان میشود. در این تحقیق به وسیله نرمافزار فلوئنت و با استفاده از مدل حجم سیال و الگوریتم پیزو، شکلگیری امواج غلتان در مدل فیزیکی سرریز سد آزادو مدلهای عددی بررسی شده است. برای این منظور عمق جریان و ارتفاع موج در نقاط متفاوتی از طول تندابها به ازای دبیهای ورودی مختلف و عرضها و شیبهای طولی مختلف بهدست آمد.نتایج حاصل نشان داد که زبری کف و دیوارهها نقش به سزایی در جلوگیری از تشکیل امواج غلتان دارد، همچنین برای مقاطعی از تنداب که نسبت ارتفاع موج به عمق جریاندر آن مقطع بیشتر از 57/0 باشد، باید انتظار تشکیل امواج غلتان را داشت.
Roll wave
PISO algorithm
Chute
Fluent
Volume of fluid model
2016
06
21
159
166
https://jise.scu.ac.ir/article_12120_8a26f76e431b0954cca86320ac2ba312.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
شبیهسازی عددی الگوی جریان متلاطم و آبشستگی موضعی بستر در اطراف آبشکن قائم و زاویه دار با مدل عددیFLOW-3D
مجتبی
اسدی
سید محمد علی
زمردیان
بررسیخصوصیاتورفتارجریاندررودخانههاوسازههایمرتبطباآنازپدیدههایپیچیدهاستکهاستفادهاز نرمافزارراامریاجتنابناپذیرمینماید. در ابتدا از نتایج مدل آزمایشگاهی ارائه شده توسط دوان و همکاران (2009) در آزمایشگاه مینیسوتا آمریکا برای صحت سنجی نرم افزار FLOW-3D نسخه 9.3 و مقایسه نتایج عددی شبیه سازی شده استفاده شده، در ادامه آبشکن مایل با زوایای 60 و 30 درجه نسبت به جهت جریان مورد بررسی قرار گرفت. شبیه سازی ها با نرم افزارFLOW-3D، به مدت650 ثانیه و با استفاده از مدل های آشفتگی دو معادله ای استاندارد،گروه نرمال شده و شبیه سازی گردابه های بزرگ انجام شد.با مقایسه مدلهای مختلف آشفتگی و نتایج آزمایشگاهی، حداکثر عمق آبشستگی در نوک آبشکن با زاویه 90 درجه در شرایط آزمایشگاه 82/8 سانتی متر و با استفاده از نرم افزار FLOW-3D ، حداکثر عمق آبشستگی در مدل های آشفتگی دو معادله ای استاندارد،گروه نرمال شده و شبیه سازی گردابه های بزرگ به ترتیب 1/9 ، 9/8 و 1/9 سانتی متر حاصل گردید که مدل آشفتگی دومعادله ای گروه نرمال شده تقریبا با 9 درصد خطا، نسبت به دو مدل آشفتگی دو معادله ای استاندارد وشبیه سازی گردابه های بزرگمطابقت بهتری را نشان داد. همچنین در شبیه سازی مربوط به آبشکن 60 و 30 درجه حداکثر عمق آبشستگی در نوک آبشکن ها به ترتیب 75/8 و 5/6 سانتی متر بود.
Spur Dike
Scouring
Turbulence model
Flow-3D
2016
06
21
167
179
https://jise.scu.ac.ir/article_12121_13f8f7251fc2f8afbb457cb9b3f2bafa.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1395
39
2
اندرکنش پارامتر فرسایش و الگوی آبشستگی در حوضچه استغراق
بابک
لشکرآرا
ایراندخت
دهقانی
محمد
ذاکرمشفق
در این مقاله نتایج مطالعه آزمایشگاهی تعیین ابعاد حفره آبشستگی حاصل از جت دایرهای مستغرق در حوضچههای استغراق با مصالح غیر چسبنده ارائه شده است. برای این منظور اثر پارامترهای سرعت جریان خروجی از نازل، ارتفاع نصب نازل و اندازه قطر ذرات بستر مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این تحقیق از مصالح غیر چسبنده با متوسط قطر 4/06، 7/14 و 8/73 میلی متر استفاده شده است. رقوم نصب جت نسبت به سطح تسطیح شده مصالح کف حوضچه استغراق، ارتفاعهای 24 ، 35/5و 44 سانتیمتر را تجربه نموده است. سرعت جریان خروجی از نازل حدودا بین دو الی ده متر بر ثانیه تغییر یافته است. مقایسه نتایج مشاهداتی این تحقیق با محققین پیشین گویای این مطلب است که پارامتر فرسایش بهطور مطلق قادر به نرمال سازی اثر قطر مصالح، رقوم نصب جت و سرعت جت خروجی از نازل بر ابعاد نسبی حفره آبشستگی نمیباشد. تحلیل حساسیت صورت گرفته بر روابط عمومی معرفی شده در این تحقیق حاکی از آن است که تغییرات سرعت جریان و رقوم نصب جت در مقابل تغییر دانه بندی مصالح در تخمین ابعاد حفره آبشستگی از اثری دوچندان برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد که جوشنی شدن بستر حوضچه استغراق نقش به سزایی در تخمین پارامترهای نسبی آبشستگی ایفا مینماید.
Submerged circular jet
Material diameters
Jet depth
Erosion parameter
Scour hole dimensions
2016
06
21
181
193
https://jise.scu.ac.ir/article_14376_ea3b1a8c640b8971e55ed02531b43b96.pdf