2024-03-28T13:21:01Z
https://jise.scu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2027
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
ارزیابی عملکرد مدلهای سری زمانی، شبکه عصبی و سیستم استنتاج عصبی- فازی در پیشبینی خشکسالی هواشناسی (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک سمنان)
مریم
صادقیان
حجت
کرمی
سیدفرهاد
موسوی
خشک سالی به عنوان یک بلای طبیعی نا محسوس تقریباً در تمامی اقلیم ها رخ می دهد و مشخصات آن از یک منطقه به منطقه دیگر متفاوت است. با توجه به نوسانات بیشتر در مقادیر بارندگی دربخشهای جنوبی، شرقی و مرکزی ایران و در نتیجه آسیبپذیریبیشتر آن ها نسبت به پدیده خشک سالی، هدف اصلی این تحقیق یافتن مناسب ترین روش برای پیش بینی خشکسالی شهر سمنان میباشد. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش های سری های زمانی، شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و سیستم استنتاج فازی-عصبی تطبیقی (ANFIS) سعی شده تا مدل های مناسب برای پیش بینی خشکسالی شهر سمنان ارائه گردد. در این مدل سازی ها از داده های میانگین ماهانه شامل بارندگی، دما، حداکثر و حداقل دما، رطوبت نسبی، حداکثر و حداقل رطوبت نسبی و شاخص خشکسالی SPI طی دوره آماری 1966 تا 2013 استفاده شده است. براساس نتایج، SPI و مقادیر پیشین آن نسبت به بارش عملکرد مناسب تری را داشت. با بررسی تمامی مدل ها، مدل 6(1،0،1)(0،0،1)ARIMA با برازش مناسب داده های SPIبا کمترین مقدار جذر میانگین مربعات خطا (RMSEبرابر 442/0 در مرحله آموزش و 521/0 در مرحله آزمون) و مناسب ترین ضریب همبستگی (R) برابر 889/0 در مرحله آموزش و 846/0 در مرحله آزمون) به عنوان مدل برتر انتخاب شد. با استفاده از این مدل، مقادیر SPI برای 12 گام زمانی بعدی پیش بینی گردید. مدل ANFIS با مقادیر 513/0=RMSE، 377/0=MAE، و ضریب همبستگی (R) برابر 861/0 در مرحله آموزش و 518/0=RMSE، 41/0=MAE، و 841/0=R در مرحله آزمون و ANNبا مقادیر 534/0=RMSE، 393/0=MAE و 85/0=R در مرحله آموزش و 532/0=RMSE، 402/0=MAE، و 837/0=R در مرحله آزمون به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
Prediction of drought
Time-series model
Artificial Neural Network (ANN)
Adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS)
Semnan city
2020
06
21
1
18
https://jise.scu.ac.ir/article_15887_13962930b184d8584d81df4bba951a9b.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
تعیین میزان بهرهوری آب ذرت در دو شیوۀ مدیریت آبیاری جویچهای با دبی پیوسته و کاهش دبی تحت سطوح مختلف نیتروژن
عبدعلی
ناصری
رسول
ترکمان سهرابی
سعید
برومندنسب
عاطفه
صیادی شهرکی
مدیریتمصرفنیتروژندرشرایطکمبودآبیکیازعواملمهمدربهبودعملکردذرتمیباشد. به منظور بررسی اثر مدیریت آبیاری و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و بهرهوری آب ذرت، این آزمایش در سال زراعی 94-1393 به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت. عامل اصلی شامل دو شیوه مدیریت آبیاری جویچهای (با دبی پیوسته و کاهش دبی) بود. مقادیر نیتروژن در چهار سطح صفر، 50، 75 و 100 درصد تامین نیاز نیتروژن به عنوان تیمار فرعی طرح گردید. بررسی عملکرد و اجزای عملکرد تیمارهای معرفی شده نشان داد که کاهش مصرف کود نیتروژن بهصورت معنیدار سبب کاهش عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت میشود. در این تحقیق برای عملکرد دانه ذرت مقادیری بین 5/5 تا 6/10 تن در هکتار و برای عملکرد بیولوژیکی ارقامی در بازه 2/12 تا 9/34 تن در هکتار بهدست آمد. بیشترین بهرهوری آب دانه برابر 25/1 کیلوگرم در متر مکعب و بیشترین بهرهوری آب بیولوژیکی برابر 15/4 کیلوگرم در مترمکعب مربوط به آبیاری با کاهش دبی با دریافت 100 درصد نیاز نیتروژن بدست آمد. از طرفی مصرف کامل کود نیتروژن سبب تولید حداکثر محصول ذرت شده است. بر اساس نتایج این مطالعه توصیه می شود ضمن توجه به افزایش بهرهوری آب (با کاهش مصرف آب)، در راستای افزایش عملکرد محصول نیز اقداماتی صورت گیرد.
Furrow irrigation
Leaf area index
plant yield
Maize
2020
06
21
19
34
https://jise.scu.ac.ir/article_14397_2ca2d4f22d9bf2ab3729374948c5b31e.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
استفاده از رویکرد چندمتغیره در تحلیل پدیدههای هیدرولوژیک (مطالعه موردی: پدیده سیلاب در حوزه آبخیز سد بوستان، استان گلستان)
زینب
افشاریپور
عبدالرضا
بهرهمند
محمد
عبدالحسینی
عدم لحاظ شدن اثر توأم متغیرهای وابسته در تحلیل فراوانی یک رویداد منجر به کمتخمینی یا بیشتخمینی خطر ناشی از رویداد میگردد. بنابراین باید در طراحی سازههای هیدرولیکی و مدیریت کنترل سیلاب، تحلیل به صورت چندمتغیره صورت گیرد. در این تحقیق به منظور انجام تحلیل فراوانی سیل، دو سری زمانی حداکثر سالانه یکی بر مبنای دبی و دیگری بر مبنای حجم بهعنوان معیارهای حدی بودن در مقیاس زمانی روزانه استخراج گردید. بدین منظور یک سری 40 ساله از دادههای رواناب ثبت شده در ایستگاه هیدرومتری تمر در بالادست سد بوستان مورد استفاده قرار گرفت. همچنین از توابع مفصل بهعنوان بهترین ابزار در تحلیل فراوانی چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که مفصل فرانک و t-EV برازش بهتری به ترتیب برای سریهای دبی و حجم داشتند. سپس براساس تابع مفصل منتخب، برای هر دو سری دبی و حجم، دوره بازگشتهای دومتغیره، محاسبه گردید و مقادیر دوره بازگشت بهدست آمده از توابع مفصل منتخب با دوره بازگشت یکمتغیره مورد مقایسه قرار گرفت. برای رویدادی با مقادیر دبی و حجم به ترتیب برابر m3/s 272 و MCM38 در دوره بازگشت 100 سال در سری معیار حدی دبی، دوره بازگشت برای حالت توأم «و» 635 سال و برای حالت توأم «یا» 54 سال بهدست آمد. در نتیجه میتوان گفت تحلیل چندمتغیره با استفاده از توابع مفصل به واسطه در نظر گرفتن وابستگی بین متغیرها، نسبت به تحلیل یکمتغیره جامعتر بوده و عملکرد بهتری دارد.
Bivariate frequency analysis
Bivariate return period
Flood
Copula
2020
06
21
35
48
https://jise.scu.ac.ir/article_14323_a4fbecaf628b0bae01413fa0d55a827c.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
بررسی و پایش شدت و تداوم خشکسالی کشاورزی دشت شهرکرد در نیم قرن اخیر و مقایسه آن با خشکسالی های هواشناسی
مهدی
رادفر
در این مطالعه خشکسالی کشاورزی در دشت شهرکرد در نیم قرن اخیر با روش (ETDI) اصلاح شده ارزیابی شد و با شاخص بارش استاندارد در مقیاسهای زمانی مختلف مقایسه گردید. همچنین شدت و تداوم خشکسالیهای کشاورزی نیم قرن اخیر با روش لوکاس مشخص گردید. نتایج بیانگر آن است که شاخص SPI3 برآورد نسبتا خوبی از ETDI ارائه مینماید. بررسی تاریخی خشکسالیهای کشاورزی موٌید وجود خشکسالیهای مداوم با شدتهای مختلف در منطقه است. حدودا در 50% از دوران سپری شده نیم قرن اخیر منطقه دارای شدت خشکسالیهای کشاورزی نسبتاً آزاردهنده بوده و مابقی دوران ملایمتر شده است. دشت یک خشکسالی کشاورزی مداوم بیستوهشت ساله (1987-1960) را پشت سر گذارده که احتمالا اثرات مخربی بر وضعیت کشاورزی و مراتع منطقه داشته است. از آن به بعد حدود دوازده سال (1999-1988) شدت خشکسالیهای کشاورزی ملایمتر شده ولی مجددا از سال 2000 به مدت چهارسال روبه افزایش نهاده و سپس روند کاهشی به خود گرفته است. ضروری است سازمانها و ادارات ذیربط با همکاری ثمنهای (NGO) فعال نسبت به برنامهریزی مداوم برای اجرای سیاستهای مقابله با خشکسالیها اقدامات لازم را به عمل آورند.
Agricultural Drought
Duration
Severity
Shahrekord Plain
2020
06
21
49
61
https://jise.scu.ac.ir/article_14409_6687eafeb76c40586d3297a87d9f006f.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
اثر پوشش سطح خاک با ماده آبگریز زایکوسیل بر ضرایب گیاهی یک جزیی و دو جزیی فلفل قلمی
نگار
نورمهناد
آگاهی از میزان آب مصرفی گیاه در دورههای مختلف رشد نقش مهمی در مدیریت منابع آب و برنامهریزی آبیاری دارد. هدف از این پژوهش تعیین ضریب گیاهی یک جزیی و دو جزیی فلفل و میزان نیاز آبی آن در شرایط پوشش سطح خاک بادرصدهای مختلف زایکوسیل میباشد. تیمارهای آزمایشی شامل پوشش 25، 50 و 75 درصد از سطح خاک توسط ماده زایکوسیل (ZY25، ZY50 و ZY75) بود که با تیمار شاهد (Ctrl- بدون پوشش) مقایسه شدند. بر اساس نتایج بهدست آمده بیشترین نیاز آبی در تیمار شاهد 68/985 میلی متر و پس از آن در تیمار ZY25 و ZY50 بهترتیب 1/909 و 1/781 میلیمتر بهدست آمد. تیمارZY75 کمترین نیاز آبی (4/681 میلیمتر) را در طول دوره به خود اختصاص داد. مقایسه ضرایب گیاهی نشان داد تیمار بدون پوشش، بیشترین و تیمار ZY75 کمترین مقدار ضریب گیاهی منفرد و دو جزیی را در تمامی مراحل رشد داشت. ضریب گیاهی پایه (Kcb) بهترتیب در تیمار شاهد، ZY25، ZY50 و ZY75 از مقدار حداقل 15/0، 135/0، 12/0 و 105/0 در ابتدای دوره به 43/1، 3/1، 15/1 و 01/1 در دوره میانی تغییر یافت. بیشترین تفاوت بین Kc و Kcb در مرحله ابتدایی رشد مشاهده شد. در مرحله میانی مقدار Kc و Kcb بهیکدیگر نزدیک میشود. مقدار نوسانات ضریب تبخیر (Ke) در طول دروه رشد در تیمار شاهد بیشتر و در تیمار ZY75 کمتر (منحنی هموارتر) بود. زیرا افزودن زایکوسیل تا حد زیادی تبخیر از خاک را کنترل و آن را کاهش میدهد. برعکس نوسانات ضریب گیاهی دو جزیی (Kcb+Ke) در تیمار شاهد کمتر و در تیمار ZY75 بیشتر بود.
Evapotranspiration
Single crop coefficient
Water requirement
Growing period
2020
06
21
63
76
https://jise.scu.ac.ir/article_14312_a5c58ef318f2391f32a02052ff9facaa.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
اثر ساختمان خاک بر خصوصیات هیدرولیکی نزدیک اشباع با استفاده از دستگاه نفوذسنج مکشی
نوشین
رمضانی
غلامعباس
صیاد
عبدالرحمن
برزگر
احمد
لندی
ساختمان خاک بهعنوان یکی از شاخصهای اصلی کیفیت خاک نقش بسیار مهمی در خصوصیات هیدرولیکی دارد. این مطالعه با هدف اندازهگیری خصوصیات هیدرولیکیدر ساختمانهای مختلف خاکدر استان لرستان صورت گرفت. مطالعه در شرایط آزمایشگاهی بر روی نه ستون دستنخورده با سه نوع ساختمان مختلف دانهای، مکعبی و فشرده انجام شد.پارامترهای هیدرولیکی از نظیر شدت جریان پایدار (Q)، هدایت هیدرولیکی اشباع(Ks) و غیراشباع ((h)K)، طول ماکروسکوپی مویینگی (λc) و تعداد منافذ فعال هدایتکننده آب ( ) با استفاده از دستگاه نفوذسنج مکشی و در مکشهای مرز ورودی یک، چهار، ده و 14 سانتیمتر اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که ساختمان خاک بهطور معنیداری بر پارامترهای هیدرولیکی تأثیر داشت. خاکهای با ساختمان دانهای و خاکهای با ساختمان فشرده بهترتیب دارای بیشترین و کمترین تعداد منافذ درشت و متوسط بودند. متوسط تعداد منافذ درشت و متوسط در خاکهای با ساختمان دانهای بهترتیب 93 درصد و 89 درصد بیشتر از خاکهای با ساختمان فشرده بود. در همه ساختمانها شدت جریان پایدار، هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع با کاهش مکش (از 14 به یک سانتیمتر) افزایش یافتند.هدایت هیدرولیکی اشباع نسبت به هدایت هیدرولیکی غیراشباع در مکشهای دیگر، دارای تغییرپذیری بیشتری بود. میزان اختلاف هدایت هیدرولیکی اشباع بین خاکهای با ساختماندانهای و خاکهای با ساختمان فشرده بهطور متوسط 91 درصد محاسبه شد. خاکهای با ساختمان فشرده با بیشترین میزان طول ماکروسکوپی مویینگی کمترین پتانسیل وقوع جریان ترجیجی آب در خاک را داشتند. بهطور میانگین طول ماکروسکوپی مویینگی در خاکهای با ساختمان فشرده نسبت به خاکهای با ساختمان دانهای و مکعبی بهترتیب 20 درصد و 14 درصد بیشتر بود.
Hydraulic conductivity
macroscopic capillary length
Steady uniform flow
2020
06
21
77
92
https://jise.scu.ac.ir/article_14313_99a6e1c00449887dfd68ac08919cc19e.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
ارزیابی مدل شبکه بیزین در برآورد تبخیر از تشت
مجید
جعفری
یعقوب
دین پژوه
اسماعیل
اسدی
صابره
دربندی
یکی از مؤلفههای مهم در برنامهریزی و بهرهبرداری از مخازن آب و طراحی سامانههای آبیاری، تبخیر میباشد. تخمین دقیق تبخیر از یک سو و پیچیدگی رابطه علت و معلولی این پدیده از سوی دیگر، استفاده از روشهای جدید دادهکاوی را اجتنابناپذیر میسازد. تخمین دقیق تبخیر در هرمنطقه بهویژه در نواحی خشک و نیمهخشک از اهمیت بهسزایی برخورداراست. در این مطالعه امکان شبیهسازی تبخیر از تشت در شش ایستگاه سینوپتیک آذربایجان شرقی (تبریز، جلفا، مراغه، میانه، مرند و اهر) با استفاده از مدل شبکه بیزین بررسی شد. دادههای هواشناسی مورد استفاده شامل حداکثر و حداقل دمای هوا، دمای نقطه شبنم، حداکثر و حداقل رطوبت نسبی، تعداد ساعات آفتابی و سرعت روزانه باد در خلال سالهای 1391-1371 بودند. مدلها برای یکایک ایستگاههای مذکور بسط داده شدند. آمارههای R2، RMSE، MAE و D برای ارزیابی عملکرد مدلها بهکار برده شد. نتایج نشان داد که در مرحله آزمون میانه مقادیرR2معادل 75/0 و میانه نظیر RMSEمعادل 4/2بوده است. همچنین میانه مقادیر MAEو D بهترتیب 91/1 و 57/1 بود. در حالت کلی نتایج نشاندهندهی قابل قبول بودن کاربرد مدلهای بسط دادهشده برای تبخیر از تشت در منطقه مورد مطالعه میباشد.
East Azerbaijan
Bayesian Network
Evaluation
Pan Evaporation
2020
06
21
93
106
https://jise.scu.ac.ir/article_14346_7c7bf0307e05a329a0136cc10b027b89.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
پتانسیلیابی اراضی مستعد برای اجرای سامانههای آبیاری تحت فشار در دشت اردبیل
جوانشیر
عزیزی مبصر
سامانههای آبیاری تحت فشار با استفاده از پارامترهای آب، خاک و گیاه طراحی میشوند. طراحی موفق این سامانهها به عوامل زیادی از قبیل شرایط اقلیمی، کیفیت آب، وضعیت توپوگرافی، مشخصات خاک، نوع محصول و شرایط اجتماعی- فرهنگی بستگی دارد. این تحقیق در دشت اردبیل با مساحت تقریبی121000 هکتار برای پتانسیلیابیاراضیمستعد برایاجرایسامانههای مختلف آبیاری انجام شد. در این تحقیق جهت پتانسیل یابی اراضی در ابتدا میزان تاثیر عوامل مختلف با استفاده از اعداد صحیح (3+) تا (3-) در 7 درجه امتیازدهی شد. در ادامه با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و در محیط نرمافزاری Expert Choice وزندهی انجام گرفت. وزنهای بهدست آمده برای هر پارامتر، در محیط ArcGIS با روش توابع همپوشانی وزنی به نقشه تبدیل شدند. با استفاده از روش برهمنهی نقشههای مختلف در هر روش آبیاری، پتانسیل آن روش آبیاری برای دشت محاسبه و پهنهبندیگردید.نتایج نشان دادحدود 72 درصد از اراضی دشت قابلیت اجرای سامانه آبیاری سطحی، 59 درصد مناسب برای آبیاری بارانی، 45درصد قابلیت اجرای آبیاری قطرهای و 5/32 درصد برای آبیاری عقربهای مناسب است. همچنین نتایج نشان داد که مهمترین عوامل محدود کننده برای استفاده از سامانههای آبیاری شامل توپوگرافی، کیفیت آب و کل آب قابل دسترس بودند. از طرفی بر اساس نتایج این تحقیق در شمال و شمالغرب دشت اردبیل، یونهای کلر و سدیم عوامل محدود کننده اجرای آبیاری بارانی و شوری عامل محدود کننده سامانه آبیاری قطرهای است.
Sprinkler irrigation
Drip Irrigation
Analytic Hierarchy Process
ArcGIS
2020
06
21
107
121
https://jise.scu.ac.ir/article_14342_2fd2965360ff9d04d5a5ea32e9caed0e.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی دشت سرو: کاربرد مدلهای آنتروپی شانون و نسبت فراوانی
سعید
خوش طینت
بابک
امین نژاد
یوسف
حسن زاده
حسن
احمدی
هدف از تحقیق حاضر تهیه نقشه پتانسیل منابع آب زیرزمینی در مناطق کمآب (دشت سرو استان آذربایجان غربی) با استفاده از مدل آنتروپی شانون و نسبت فراوانی میباشد. بدین منظور، داده آبدهی چاههای بهرهبرداری محدوده جمعآوری و پس از آن، آبدهی چاههای مذکور به آبدهی بالا ( بیشتر از 11 مترمکعب بر ساعت) و پایین (کمتر از 11 مترمکعب بر ساعت) تقسیم شد. در نهایت دادههای با آبدهی بالاتر نیز به دو دسته جهت ساخت مدل یا مرحله واسنجی (دادههای آموزش) و صحتسنجی یا اعتبارسنجی (دادههای آزمایش) تقسیم گردید. سپس عوامل مؤثر بر پتانسیل آب زیرزمینی شامل شیب زمین، جهت شیب، ارتفاع، بارش، انحنای کلی زمین، زمینشناسی (سن)، کاربری اراضی، فاصله تا رودخانه، فاصله تا گسل و نقشه خاک تهیه شد. در نهایت پس از تهیه نقشه پتانسیل آب زیرزمینی توسط مدلهای مذکور، اقدام به صحتسنجی آنها شد. نتایج صحتسنجی با دادههای آموزش (نرخ موفقیت) نشان داد که سطح زیر منحنی (AUC) در مدل نسبت فراوانی 88 درصد و در مدل آنتروپی شانون برابر 84 درصد است. نتایج صحتسنجی با دادههای آزمایش ( نرخ پیشبینی) نشان داد که سطح زیر منحنی در مدل نسبت فراوانی 84 درصد و در مدل آنتروپی شانون برابر 81 درصد است. بنابراین، مقایسه دو مدل نشان داد که هر دو مدل دارای صحت قابل قبولی هستند، اما با توجه به نتایج صحتسنجی، مدل نسبت فراوانی دارای عملکرد نسبتا بهتری میباشد. مهمترین فاکتورهای مؤثر در پتانسیلیابی آب زیرزمینی در دشت سرو، کاربری اراضی، خاک، زمینشناسی و طبقات ارتفاعی میباشند.
Well yield
Frequency ratio
Earth's curvature
Area Under Curve (AUC)
2020
06
21
123
137
https://jise.scu.ac.ir/article_14300_4ab7c3cd00f6274d9b5a15530b0700b2.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
مقایسه تحلیل فراوانی منطقهای تک متغیره و دو متغیره مشخصههای خشکسالی (مطالعه موردی: بخشی از اقلیم نیمهخشک در استان فارس)
وحید
غفوری
حسین
صدقی
رضا افشین
شریفان
سید محمد جعفر
ناظم السادات
تحلیل خشکسالی با توجه به تأثیرات قابل ملاحظه بر کشاورزی و منابع آب، از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به همبستگی معنیدارمشخصههای خشکسالی هواشناسی با یکدیگر و وجود مناطق فاقد آمار، در این تحقیق یک تحلیل فراوانی منطقهای دومتغیره در محدوده نیمهخشک استان فارس ارایه شده است.هدف اصلی این تحلیل آشکارسازی تاثیر وابستگی مشخصههای خشکسالی بر فراوانی وقوع و دوره بازگشت آنها است. بهمنظور تحلیل فراوانی منطقهای از روش خشکسالی شاخص در ترکیب با روش گشتاورهای خطی استفاده گردیده و توزیع دومتغیره خصوصیات خشکسالی برای مناطق همگن از طریق توابع مفصل تخمین زده شده است. نتایج نشانداد تابع گامبل مناسبترین مفصل بهمنظور نشاندادن توزیع دومتغیره خشکسالی در این منطقه میباشد. مقایسه دوره بازگشتیکمتغیره و دومتغیرهمشخصههای منطقهای خشکسالی نیز نشان میدهد، مقادیر شدت و مدت بدون بعد برای دوره بازگشت 100 ساله در حالت یکمتغیره معادل 95/8 و 42/5 بوده و براساس توزیع دومتغیره، همین مقادیر در حالت (D ≥ 5/42 and S ≥ 8/95) دارای دوره بازگشت 195 سال و در شرایط (D ≥ 5/42 or S ≥ 8/95) دوره بازگشتی معادل 67 سال دارند.
Linear moments
copula function
return period
2020
06
21
139
153
https://jise.scu.ac.ir/article_14302_32239aa99a829b2123b17b5fa4e693b5.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
ارایه مدل تحلیلی و تجربی تعیین روابط رژیم در رودخانههای آبرفتی
مهسا
محمودی
محمدرضا
مجدزاده طباطبایی
سید سعید
موسوی ندوشنی
حفظ و نگهداری رودخانهها در حالت تعادل (رژیم) از اهمیت بالایی برخوردار بوده و تعیین هندسه هیدرولیکی پایدار در رودخانهها، از مهمترین مواردی است که طراحی و ساماندهی رودخانه براساس آن پایهگذاری میشود. در این تحقیق، در ابتدا یک مدل تحلیلی با بهکارگیری تئوریهای حدی ارایهشده و روابط هندسه هیدرولیکی چندمتغیره قابل کاربرد در رودخانههایی که بار بستر بر ریختشناسی آنها غالب است، استخراج شد. سپس با مطالعه صحرایی روی تعدادی از رودخانههای کشور در دو استان خوزستان و چهارمحال و بختیاری، در مجموع از بستر 24 ایستگاه آبسنجی در بازههای شنی 17 رودخانه، بهمنظور شناخت نحوه دانهبندی ذرات رسوبی بستر، نمونهبرداری شد. با توجه به ساختار بسترهای شنی، با استفاده از روشهای سطحی و حجمی و با تفکیک رسوبات در دو بخش ذرات سطح بستر و لایه مسلح نمونهبرداریها انجام شد. سپس روابط رژیم با استفاده از رگرسیون غیرخطی بهدستآمده و تأثیر دانهبندی ذرات در ساختار بستر در این روابط بررسی گشت. مقایسه توانهای هندسه هیدرولیکی توسعهیافته حاصل از مدل تحلیلی با نتایج حاصل از مطالعه صحرایی و نیز مقایسه با روابط هندسه هیدرولیکی موجود، همخوانی مناسبی را نشان میدهد. در انتهامدل تخمین ابعاد پایدار با دادههای صحرایی کشور ایران مورد واسنجی قرار گرفته و بهطور متوسط خطای نسبی محاسبه عرض و عمق مقطع پر بهترتیب 26 درصد و 24 درصد بهدست آمده است.
hydraulic geometry
extremal hypotheses
gravel bed
2020
06
21
155
170
https://jise.scu.ac.ir/article_14329_a9a9ed5e30cc7629b528d33372b3f33d.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
بررسی آزمایشگاهی تأثیر زمان تحکیم بر نرخ فرسایش رسوبات چسبنده
زهرا
طاهری
کاظم
اسماعیلی
حسین
صمدی بروجنی
سعید رضا
خداشناس
انتقال رسوبات چسبنده توسط جریان، پدیده پیچیدهای است که برای مدیریت رسوب در کانالهای انتقال اهمیت اساسی دارد. در این تحقیق با استفاده از فلوم دایرهای به بررسی فرآیند فرسایش رسوبات چسبنده پرداخته شد. بر اساس نتایج استوانه تهنشینی، زمان تحکیم رسوبات 1، 3، 14 و 28 روز در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که فرسایش رسوبات تابعی از زمان تحکیم و تنشبرشی بستر است. همچنین مشاهده شد با افزایش تنشبرشی، با زمان تحکیم یک روز نوع فرسایش از نوع سطحی به تودهای تبدیل میشود در حالی که در دورههای تحکیم دیگر در تمام تنشها، نوع فرسایش سطحی است. تنشبرشی آستانه فرسایش رسوبات چسبنده بستر برای زمانهای تحکیم انتخابی 1، 3، 14 و 28 روز بترتیب 15/0، 62/0، 83/0 و 11/1 نیوتن بر متر مربع بدست آمد. در همین راستا نتایج حاکی از آن است که در تنشبرشی یکسان، افزایش دوره تحکیم، موجب کاهش نرخ فرسایش گردیده است.
Erosion
Equilibrium Concentration
Critical Shear Stress
Annular Flume
2020
06
21
171
186
https://jise.scu.ac.ir/article_14307_8e1b0d23e0d139441bd7371b75a207ba.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
بررسی آزمایشگاهی جریان مستغرق سرریز گابیونی لبه پهن با شیب بالادست و پاییندست
مهرزاد
مرادی
منوچهر
فتحی مقدم
لیلا
داودی
برخلاف سرریزهای معمولی نفوذ ناپذیر، مواد فیزیکی و شیمیایی از درون سرریزهای گابیونی به پاییندست عبور میکنند. بنابراین سرریزهای گابیونی سازههایی با حداقل اثرات منفی بر محیط زیست بوده و به سازههای دوستدار محیط زیست معروف هستند. در این تحقیق تأثیر اندازه مصالح، شیب بالادست و شیب پاییندست بر فاکتور کاهش دبی جریان در سرریزهای گابیونی با شرایط جریان مستغرق بررسی شد. در ابتدا پس از شناسایی پارامترهای مؤثر، رابطه عمومی بدون بعد توسعه داده شده است. برایانجام آزمایشها 16 مدل مختلف سرریز گابیونی در یک فلوم آزمایشگاهی افقی به طول، عرض و ارتفاع بهتر تیب برابر 15، 3/0 و 5/0 متر مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشها برای دامنه وسیعی از دبی،عمق بالادست،عمق پاییندست، اندازه مصالح، شیب بالادست و شیبپایین دست انجام شد. نتایج نشان داد در تمامی مدلهای گابیونی با افزایش نسبت عمق پاییندست به عمق بالادست سرریز (Y2/Y1) فاکتور کاهش دبی، کاهش مییابد. به ازایمقدار ثابت نسبت (Y2/Y1)، افزایش شیب بالادست و یا پاییندست سرریز لبه پهن گابیونی، فاکتور کاهش دبی رو به افزایش میگذارد. همچنین اندازه مصالح تأثیر معنیداری بر فاکتور کاهش دبی ندارد. در این تحقیق با استفاده از رگرسیون غیر خطی رابطهای با ضریب تعیین بین 12/0 تا 91/0 جهت محاسبه میزان فاکتور کاهش دبی ارایه شدهاست.
Porous embankment weir
submerged flow
Modular limit
2020
06
21
187
199
https://jise.scu.ac.ir/article_14374_f6319982b05f6ec6a9553b46bb3a7a70.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
واکاوی خصوصیات ابرها و برخی شاخصهای فیزیکی موثر در بارش مشهد
محسن
رحم دل
حسین
ثنایی نژاد
هادی
جباری نوقابی
نظر به اهمیت نوع، میزان و خصوصیات ابرناکی، همچنین نقش رطوبت و شرایط ناپایداری در فرایند بارش، تحقیق زیر برای واکاوی مشخصات ابرها در فصول مختلف سال و بررسی برخی شاخصهای فیزیکی تأَثیرگذار بر بارش، انجام شد. به این منظور در ابتدا، اطلاعاتابرناکیشهر مشهد در دوره زمانی 2010-1986 از بانک اطلاعاتی اداره کل هواشناسی خراسان رضوی استخراج گردید. مقدار ابرناکی، فراوانی رخداد ابرهای پایین، متوسط و فراوانی رخداد ابرهای با رشد قایم شامل ابرهای کومولوس نوع2 و کومولونیمبوس، در ماههای مختلف سال مشخص شد. در بررسی خصوصیات فیزیکی ابرها، با توجه به نقش دمای ابر درفرایند بارش، با استفاده از نمودارهای جوبالای ایستگاه مشهد، در بازه زمانی 1992 تا 2011، دمای پایه ابر در ماههای مختلف مشخص گردید. سپس با توجه به اهمیت و نقش شرایط ناپایداری و رطوبت جو، در ایجاد بارش به بررسی رابطه بین برخی شاخصهای ناپایداری، شامل شاخصCAPE ، شاخص K، شاخصshowalter و شاخص آب قابل بارش، با میزان بارش پرداخته شد، در انتها با ایجاد یک معادله رگرسیونی، سهم هر کدام از این شاخصها در میزان بارش مشخص گردید. بررسی ها نشان داد که ارتباط برخی از شاخصها و لگاریتم بارش، بهصورت خطی نمیباشد. اما، نتایج حاصل از تحلیل واریانس رگرسیون، نشان از معنیدار بودن رگرسیون در سطح 99درصد داشت یعنی حداقل یکی از شاخصهای ناپایداری دارای رابطه خطی با لگاریتم طبیعی بارش شش ساعته است. مشخص شد که تنها ارتباط متغیرهای K و SI با لگاریتم طبیعی بارش در سطح اطمینان 95 درصد معنیدار هستند.
CAPE Index
K index
Precipitable Water Index
Showalter Index
Skew-T diagram
2020
06
21
201
214
https://jise.scu.ac.ir/article_14320_5fa1e9ab7c6ef46376c92d8501d25ca4.pdf
Irrigation Sciences and Engineering
JISE
2588-5952
2588-5952
1399
43
2
بررسی روشهای انتگرالگیری زمانی در حل عددی معادلههای دوبعدی آبهای کمعمق
مراد
اسدی
مهدی
مظاهری
جمال
محمدولی سامانی
حل عددی معادلههای دوبعدی جریان نیازمند گسستهسازی ترمهای مکانی و زمانی است و با انتگرالگیری عددی از ترمهای زمانی، بهروزرسانی معادلهها انجام میشود. در راستای افزایش دقت و پایداری حل، بیشتر از روشهای با دقت مرتبه دو برای انتگرالگیری زمانی ترمهای معادلهها استفاده میشود. در این مطالعه دو روش متداول در انتگرالگیری زمانی شامل روش Runge-Kuttaمرتبه 3و روش تجزیه عملگر Strang، که دارای دقت مرتبه دو هستند موردبررسی قرارگرفتهاند. برای داشتن قضاوتی صحیح از عملکرد این دو روش نسبت به هم، شیوههای عددی کاملاً یکسانی در برخورد با ترمهای مکانی و ترم منبعهای معادله بهکار گرفته شد. سپس با استفاده از دو مدل بهدستآمده که تنها روش برخورد با ترمهای زمانی در آنها متفاوت است، مسائل یکبعدی و دوبعدی دارای نتایج آزمایشگاهی یا حل تحلیلی اجرا شد. نتایج نشان میدهد که در مسائل یکبعدی با نوسان زیاد، روش رانگ کوتا مرتبه3 در ابتدا خطای کمتری داشته، اما با کاهش میزان نوسان، هر دو روش به دقت مشابهی خواهند رسید. در مسائل دوبعدی، پارامتر خطا در روش Strangبرای تکرارهای مختلف روند یکنواختی خواهد داشت. اما مقدار خطای روش رانگ کوتا مرتبه3 کم است که با تکرار محاسباتاندکی افزایش مییابد. بااینوجود هر دو مدل، مسائل جریان یک و دوبعدی را بهدرستی مدلسازی کرده که بهخوبی بیانگر چینش صحیح روشهای بهکاررفته در آنها در برخورد با ترمهای مکانی، زمانی و ترم منبعها است.
2D shallow water equations
Different time integration methods
Runge-Kutta third order method
Strang operator splitting method
2020
06
21
215
230
https://jise.scu.ac.ir/article_14303_2b3a217296bf56c6ce198fb5c1354357.pdf