دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622A study of head velocity variations for density currents with discharge and slope variations in a divergent cross sectionsبررسی نحوه تغییرات سرعت پیشانی جریان غلیظ با تغییرات دبی و شیب در ِیک مقطع واگرا1141337810.22055/jise.2010.13378FAحسنترابی پودهدانشجوی دوره دکتری سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهوازمهدیقمشیاستاد گروه سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز0000-0002-8361-1645منوچهرفتحی مقدمدانشیار گروه سازه های آبی دانشگاه شهید چمران اهواز0000-0002-9314-0066Journal Article20061230Studying the head velocity of density currents in reservoirs and seas is very important. One critical parameter largely affecting the head velocity of density currents is the variations of a river section in dams'' reservoirs. In the present study, using a physical model and a 3 dimensional mathematical model the head velocity of a density current into a divergent reservoir is investigated by various discharges and slopes. The experiments were performed in a flume with width of 72.5 m, length of 6 m and height of 60 cm. Different slopes and discharges are used. Then the Mathematical model was calibrated for a determinate discharge rate and the results were verified for a wide range of discharge rates.The mathematical model was performed for a wide range of density current discharges and the results of both models were analyzed. At the end, head velocity variations for density currents due to the slope and discharge variations were presented in form of dimensionless parameters for fixed and divergent cross- sections<strong> دانستن سرعت پیشانی جریان غلیظ در مخازن سدها و دریاها بسیار حائز اهمیت می باشد. یکی از پارامترهای بسیار مؤثر در تغییر سرعت پیشانی جریان غلیظ، تغییرات مقطع رودخانه در مخازن سدها <br /> می باشد</strong><strong>.</strong><strong> لذا در مقاله حاضر سرعت پیشانی جریان غلیظ </strong><strong>(Density Current)</strong><strong> ورودی به یک مخزن واگرا تحت تاثیر شیب کف و دبی های مختلف توسط مدل فیزیکی و مدل ریاضی 3 بعدی </strong><strong>(Flow 3D)</strong><strong>مورد تحقیق قرار گرفته است . آزمایشات در یک فلوم با طول 6 متر ، عرض 5/72 سانتی متر و ارتفاع 60 سانتی متر در شیب ها و دبی های مختلف انجام گرفت. ابتدا مدل ریاضی در هر شیب برای یک دبی مشخص کالیبره و صحت آن با دامنه وسیعی از دبی ها به اثبات رسید . سر انجام مدل ریاضی برای محدوده وسیعی از دبی های ورودی جریان غلیظ اجرا شد نتایج مدل ریاضی و مدل فیزیکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و تغییرات سرعت پیشانی جریان غلیظ با تغییرات دبی تحت تاثیر شیب بصورت پارامترهای بدون بعد برای مقطع ثابت و واگرا ارائه گردید. نتایج نشان داد که سرعت بی بعد پیشانی جریان غلیظ تابعی از شیب کف و دبی بی بعد جریان می باشد.</strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622The clogging of some available emitters in Iran when using saline waterبررسی تاثیر آب شور بر گرفتگی برخی قطرهچکان های مورد استفاده در ایران17251337910.22055/jise.2010.13379FAمسعودفرزام نیامربی پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانسید ابوالقاسمحقایقی مقدممربی پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضویJournal Article20071127Emitter clogging is a serious problem in trickle irrigation systems, which can increase Operating costs, water application rate, water distribution uniformity and farmer’s confidence in the system can be affected. Also in different regions of country such as Kerman province large amount of groudwater is saline and brackish and recently, due to extra extraction, the water quality is decreasing speedly.
The experiment was conducted in Kerman province for 9 months between 2003-4 years on a land 8 × 25 m which consisted of 5 rows of 20 m. Each row had 50 emitters and water electrical conductivity (EC) was 8 dS/m. In this study, the relative resistance of different type of emitters (Inline, Microflapper, Online, Turbo, and tape) to clogging was evaluated when using saline irrigation water. Emitter mean discharge, emission uniformity (EU), Christiansen coefficient of uniformity (CU), and manufacturer’s coefficient of variation of emitters (C<sub>v</sub>) were calculated during the experiment. According to findings: The clogging was 2% for Inline and Microflapper emitters but Online, Turbo and Tape emitters had 10%, 18% and 68% clogging respectively. The clogging of emitters and their discharge dispersion caused a decrease in emitter mean discharge, EU, CU and an increase in C<sub>v</sub> during the experiment. The relative comparison of emitters showed that Online, Turbo and Tape emitters were significantly affected by saline water, so, they can not be suggested for irrigating with salin water. Therefore, Microflapper and Inline emitters along with good management were suggested when facing on saline irrigation water.<strong>گرفتگی قطره چکانها یک مشکل جدی است که می تواند افزایش هزینه نگهداری و مقدار آب مصرفی، کاهش یکنواختی توزیع آب و عدم اعتماد کاربران را درپی داشته باشد. از طرفی حجم زیادی از منابع آب زیرزمینی مناطق مختلف کشور از جمله استان کرمان شور و لب شور است و در سالهای اخیر بدلیل برداشتهای بیش از حد مجاز ، افت کیفی آبهای زیرزمینی در حال افزایش می باشد. بهمنظور ارزیابی تأثیر آب شور بر گرفتگی قطرهچکانهای داخلخط، میکروفلاپر، توربو، رویخط و نوارتیپ ، آزمایشی در 5 خط 20 متری که هر خط شامل 50 قطرهچکان بود در زمینی به ابعاد 25 </strong><strong>×</strong><strong> 8 متر و با شوری آب </strong><strong> dS/m</strong><strong>8 اجرا گردید. محل انجام آزمایش روستای کاظمآباد چترود استان کرمان و زمان آن سالهای 81-1380 بود. در طول آزمایش پارامترهای متوسط دبی قطرهچکانها، یکنواختیپخش<sup>2</sup> (</strong><strong>EU</strong><strong>)، ضریبیکنواختی کریستیانسن<sup>3</sup> (</strong><strong>CU</strong><strong> ) و ضریب تغییرات قطرهچکان<sup>4</sup> (</strong><strong>CV </strong><strong>) به تعداد 15 بار محاسبه گردید. نتایج نشان داد که پس از آخرین اندازهگیری، قطرهچکانهای داخلخط و میکروفلاپر 2 درصد، رویخط 10 درصد، توربو 18 درصد و چکانندههای نوار تیپ 68 درصد دچار گرفتگی کامل ناشی از رسوبات املاح مختلف شدند. گرفتگی قطرهچکانها و پراکندگی آبدهی آنها از مقدار متوسط، باعث کاهش متوسط آبدهی قطرهچکانها، یکنواختیپخش و ضریب یکنواختی کریستیانسن و افزایش ضریبتغییراتقطرهچکان گردید. قطرهچکانهای رویخط، توربو و نوارهای تیپ به دلیل گرفتگی زیاد در حالت استفاده از آب شور قابل توصیه برای کاربرد در این شرایط نیستند ولی با مدیریت صحیح میتوان از قطرهچکانهای میکروفلاپر و داخلخط در شرایط آب شور استفاده کرد.</strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622Characteristics of Hamedan province during period 1975-2005بررسی روند و تغییرات احتمالی مشخصههای دمای سالانه استان همدان در طی دوره 2005-197627411338610.22055/jise.2010.13386FAصفرمعروفیدانشگاه بوعلی همدانزهرهمریانجیدانشجوی دوره دکتری دانشگاه اصفهانپریساحسین زاده طلائیدانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه بوعلی سیناJournal Article20071216In this research, the annual air temperature parameters that observed at five meteorological stations situated in the Hamedan region are analyzed to determine the temporal pattern of long-term trends of data and the probable climate change, during the period from 1975 to 2005. In this regard, the mean, maximum and minimum series of annual and temperatures are investigated based on the Mann-Kendall and NRMC methods. The results show that the maximum temperature variations at all the stations have the smooth positive significant trends, (except those to Nojeh and Darghazin stations which don’t have any trends). In the case of the minimum temperature, in exception to Varayaneh (where present a decreasing trend), the other stations have the rapid significant increasing trends. The mean annual temperatures at all of stations also show the significant rapid increasing trends (except those to Varayaneh and Darghazin stations). The NRMC method, that divide data on two equal divisions, (base on a normal year identification that in this study is 1990), show the similar results same as the Mann-Kendall test. This study not only illustrates the similar results of the two different tests on climate change identification but also indicate a significant warming at the majority stations in region (especially in the central area). These results could be used for mapping and forecasting of future droughts as well as water managements.<strong>در این مطالعه، به منظور بررسی تغییرات اقلیمی و همچنین ارزیابی روند تغییرات دمای هوا، مقادیر دادههای سالانه پنج ایستگاه شاخص استان همدان، برای دوره زمانی (2005-1976)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. وجود روند در سریهای زمانی دادههای بیشینه، کمینه و میانگین سالانه بر اساس آزمون</strong><strong></strong><strong>های گرافیکی و غیرگرافیکی منکندال و همچنین منحنی تجمعی باقیماندههای نرمال، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده از روش غیر گرافیکی منکندال نشاندهنده آن است که روند در دادههای بیشینه ایستگاههای مورد بررسی، افزایشی و فقط در ایستگاه وراینه معنیدار بوده است. دادههای کمینه کلیه ایستگاهها (به جز وراینه) نیز، دارای یک روند معنیدار افزایشی نسبتاً سریع بودند. در ایستگاه وراینه، دادههای کمینه، روندی کاهشی غیر معنیدار را نشان دادند. همچنین نتایج دادههای میانگین سالانه، بیانگر وجود روندهای افزایشی معنیدار در ایستگاههای نوژه، همدان، سد اکباتان بودند. در تحلیل این سریهای زمانی، نتایج دو روش گرافیکی و غیرگرافیکی منکندال با هم مطابقت داشتند. روش منحنی تجمعی باقیماندههای نرمال که دادهها را بر اساس یک سال نرمال (که در این تحقیق سال 1990 بود) به دو ناحیه تقسیم مینماید، دارای نتایجی مشابه روش منکندال بود. بطورکلی نتایج این مطالعه نه فقط بیانگر گرمترشدن دمای هوای اغلب ایستگاههای منطقه (بخصوص در ناحیه میانی آن) میباشد، بلکه نشاندهنده کارکرد مشابه دو روش کاملاً متفاوت منکندال و منحنی تجمعی باقیماندههای نرمال در بررسی روند تغییرات مشخصههای دما، به منظور آشکارسازی تغییر اقلیم میباشد. این نتایج میتوانند در پهنهبندی و پیشبینی خشکسالیهای آتی و همچنین برنامهریزی مدیریت منابع آب منطقه بکاربرده شود.</strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622Investigation on the effects of the sprinkle irrigation time on the yield of cotton and its componentsبررسی تاثیر زمان آبیاری بارانی بر عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه43481338710.22055/jise.2010.13387FAسعیدبرومند نسبدانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی علوم آبسیدمحمودکاشفی پوردانشگاه چمران0000-0001-7108-828Xپرهانسهرابی مشک آبادیدانشجوی سابق دکتری دانشگاه شهید چمران اهوازJournal Article20080710Sprinkler irrigation is one of the irrigation systems used for cotton. In this research study an extensive experiment was carried out on cotton in split plot form with four treatments and three replications during the years 2004 and 2005 in the Gorgan Agricultural Research centre. The amount of irrigation was set to be equal to 70% of the evaporation of the class A evaporation pan. In order to evaluate the effect of irrigation time on yield and its components four irrigation treatments were considered including: T1(06:00 to 9:00 ), T2 (09:00 to 13:00), T3 (14:00 to 20:00) and T4 (20:00 to 05:00). Comparison of the average value of results showed that the yield for the T4 treatment was superior. The same results were also obtained for the weight of cotton-pod, plant height and the number of branches. Although there was not any meaningful differences between the years 2004 and 2005, but the minimum yield was measured for the T3 treatment. It was not found any significant difference on the cotton pre-maturity for all treatments. In order to increase the cotton yield it is proffered to manage sprinkle irrigation time for morning or night.<strong>یکی از روش های آبیاری در زراعت پنبه، روش آبیاری بارانی است. در این تحقیق، آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در دو سال متوالی (سال های زراعی 83 و 84) در مرکز تحقیقات کشاورزی گرگان برای گیاه پنبه انجام شد. میزان آب آبیاری برای تمام تیمارها بر اساس 70% تبخیر از تشت بود. به منظور ارزیابی اثر زمان آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه چهار زمان آبیاری، </strong><strong>T1</strong><strong> (ساعت 6 تا 9)، </strong><strong> T2</strong><strong>(ساعت 9 تا 13)، </strong><strong> T3</strong><strong>(ساعت14 تا 20) و</strong><strong>T4 </strong><strong>(ساعت20 تا 5) اعمال گردید. مقایسه میانگین نتایج نشان داد، عملکرد وش پنبه در تیمار </strong><strong> T4</strong><strong> نسبت به بقیه تیمارها برتری داشت. همچنین نتایج مشابه ای در خصوص وزن وش قوزه پنبه، ارتفاع گیاه و تعداد شاخه بدست آمد. اگر چه بین نتایج در سال 1385 تفاوت معنی داری مشاهده نشد اما نتایج دو ساله تحقیق نشان داد کمترین عملکرد محصول متعلق به تیمار </strong><strong> T3</strong><strong> بود. برای چین های اول و دوم در تمامی تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. جهت جلوگیری از کاهش عملکرد محصول ترجیحا پیشنهاد می شود آبیاری پنبه در شب و صبح انجام شود. </strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622The study of effect of alternate furrow irrigation on quality and quantity CP69-1062 variety of sugarcane at different stages of growthبررسی اثر آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر در مراحل مختلف رشد روی عملکرد کمی و کیفی نیشکر رقم CP69-106249561338810.22055/jise.2010.13388FAمنصورنوریکارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشت و صنعت کارونسعیدبرومند نسبدانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی علوم آبJournal Article20080710Sugarcane is one of the important crops in Khuzestan provience which consumes large amount of water, specialy in the warm season. In this study in order to optimize water consumption in a high efficiency, five treatments with three replications using randomized complete block design were applied in Karun Agro Industry, Inc The first treatment was contained of conventional irrigation method which was used in the area (untreated as an example of witness). The second treatment was alternate furrow irrigation method during the growth season. The treatments third, forth and fifth were irrigated by alternate furrow irrigation method in the portion of the growing season and then shifted to the conventional irrigation method for the remaining of the growing season. These treatments were sequentially included with the alternate furrow irrigation method, at the beginning of the growing season, during the mid-stage growing season and finally at the late stage of growing season. The results indicated that there were no significant differences between all treatments, but the third treatment showed an increased of 8.02 tons/ha of sugarcane and 2.08 tons/ha sugar more than the conventional irrigation method. With the view of percent of recovery sugar, sequentially treatments fourth, fifth, and third have showed about 5% in surface area in better performance in comparison with the conventional method. The results also, indicated that water use efficiencies of treatments second and first were 0.51 kg/m3 and 0.38 kg/m3 respectively. Therefore, it can be concluded that the alternate furrow irrigation system in general can cause an increase in cane yield and water productivity.<strong>نیشکر یکی از مهم ترین گیاهان استان خوزستان است که نیاز آبی بسیار بالایی دارد و این گیاه سهم بسزایی در مصرف آب کشاورزی بخصوص در فصول گرم در منطقه دارد. در این تحقیق به منظور استفاده بهینه از آب، مدیریت آبیاری گیاه نیشکر رقم </strong><strong>CP69-1062</strong><strong> طرح آزمایشی در قالب بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار در کشت و صنعت کارون انجام شد. تیمار اول شامل آبیاری معمول منطقه (تیمار شاهد) و چهار تیمار دیگر آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر در طول دوره رشد می باشد. تیمارهای سوم تا پنجم در دوره ای از رشد گیاه آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر و در بقیه دوره رشد تمام جویچه ها آبیاری شدند. این تیمارها به ترتیب شامل آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر در شروع دوره رشد، دردوره میانی رشد و در دوره نهایی رشد می باشند. نتایج عملکرد محصول بدست آمده نشان داد که بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری وجود ندارد، ولی تیمار سوم دارای افزایش عملکردی معادل 02/8 تن نیشکر در هکتار و08/2 تن شکر بیشتر از تیمار شاهد می باشد. از نظر درصد شکر استحصالی به ترتیب تیمارهای چهارم، پنجم و سوم در سطح 5% نسبت به تیمار شاهد برتری دارند. نتایج کارایی مصرف آب نشان داد، تیمار دوم و تیمار اول به ترتیب 51/0 و 38/0 کیلوگرم به ازاء یک متر مکعب می باشند. بنابراین نتیجه گیری می شود آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر می تواند در مجموع باعث افزایش عملکرد محصول و ارتقاء کارایی مصرف آب شود.</strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622Assessment of the relations between the surface meteorological parameter changes and the spring rainfall of Khorasan-e Razavi provinceبررسی ارتباط بین تغییرات پارامترهای هواشناسی سطح زمین و بارش بهاره استان خراسان رضوی57741338910.22055/jise.2010.13389FAغلامعباسفلاح قالهریدانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه اصفهان و عضو گروه اقلیم شناسی کاربردی پژوهشکده اقلیم شناسیجوادخوشحالاستادیار گروه جغرافیای طبیعی- اقلیم شناسی دانشگاه اصفهانحسنصالحیدانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهدمجیدحبیبی نوخندانعضو هیات علمی پژوهشکده اقلیم شناسیJournal Article20080903<strong>تغییرات اقلیمی جهان و چرخه عمومی جو تحت تاثیر پدیده های بزرگ مقیاسی است که درسطح آب های آزاد جهان اتفاق می افتد. بسیاری از این پدیده ها که به سیگنال های بزرگ مقیاس اقلیمی </strong><strong> </strong><strong>معروفند ، از بیش از یک قرن پیش شناخته شده بودند. سیگنال های مزبور معمولاً با استفاده از شاخص هایی نظیر فشار و دمای سطح آب اقیانوس ها و غیره محاسبه می شوند. به منظور بررسی ارتباط تغییرات پارامترهای هواشناسی سطح زمین نظیر آب قابل بارش، باد مداری و باد نصف النهاری با بارش، استان خراسان رضوی انتخاب شد. پس از بررسی های لازم و تکمیل خلاهای آماری ، تعداد 38 ایستگاه همدیدی، اقلیم شناسی و باران سنجی تحت پوشش سازمان هواشناسی کشور و وزارت نیرو، انتخاب شد. در مرحله بعد، در محیط نرم افزار </strong><strong>Arc GIS</strong><strong> ، سری زمانی بارش متوسط منطقه ای به روش کریجینگ محاسبه شد. با استفاده از روابط همبستگی به دست آمده بین بارش متوسط منطقه ای و سیگنال های هواشناسی شاخص در بازه های زمانی مختلف، ارتباط این پارامترها با بارش متوسط منطقه ای استان خراسان رضوی مشخص شد. نتایج نشان دهنده ارتباط معنی دار این پارامتر ها با بارش استان خراسان رضوی می باشد و می توان از این پارامترها در تشخیص دوره های خشک و تر در منطقه مورد مطالعه استفاده کرد. </strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622Investigation of design criteria for Maron hydropower tunnels of ehbahanبررسی طراحی سیستم انتقال آب نیروگاه برق آبی مارون بهبهان75851339010.22055/jise.2010.13390FAصادقحقیقی پورگروه مهندسی عمران، موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی استان خوزستانجمالمحمدولی سامانیدانشگاه تربیت مدرس0000-0002-2547-0821Journal Article20081104The principle of economically optimal design of water conveyance and water supply systems has been one of the major concerns of researchers and designers for along time. In order to design a hydropower plant many combinations of headrace tunnel, penstockand surge tank sizes may be selected.The designalternative that has a maximum benefit-cost ratio is the one which must be sought. be selected that has the maximum benefit-cost ratio. In this paper, unsteady flow analysis is performed initially to get maximum pressures in headrace tunnel and penstocks and maximum water elevation in surge tanks. Based on these results structural design of headrace tunnel, penstocks and surge tanks is done. Total cost of the project is then calculated. Having calculated the head at turbines, sales of power and revenues are determined to get the benefit-cost ratio. It is obvious that for every selected size of involved structures, hydraulic and optimization analyses should be done. The genetic algorithm optimization technique is utilized for optimal design of headrace tunnel, penstocks, and surge tanks. The benefit-cost ratio is considered to be the objective function in the optimization analysis. The hydraulic and optimization analyses have been linked in an iterative procedure to develop a general model for optimal design of hydropower plant projects. The accuracy and convergence of the developed model have been quite satisfactory.<strong>اصل بهینه سازی طراحی اقتصادی در انتقال و تأمین آب، یکی از مهمترین علاقه مندیها و دغدغه های دانشمندان و طراحان در سالهای اخیر بوده است. برای طراحی اقتصادی سیستم تأمین اّب یک نیروگاه برقابی باید تعداد زیادی از ترکیبات تونل انتقال ،پنستاک و مخزن موجگیر با قطرها و ابعاد مختلف در نظر گرفت و در نهایت ترکیبی را که دارای بیشترین نسبت سود به هزینه است انتخاب واجرا نمود. طراحی سیستم بدون استفاده از رایانه مستلزم صرف زمان و نیروی زیاد و همچنین احتمال اشتباه در روش دستی بسیار زیادمی باشد. به همین جهت وجود یک مدل رایانهای که بتواند طراحی بهینه را با صرف زمان و نیروی کمتر وهمچنین با دقت بیشتر انجام دهد ضروری به نظر می رسد. هدف از این تحقیق تهیه مدلی مرکب از یک شبیه ساز هیدرولیکی و یک بهینه ساز قوی جهت طراحی بهینه سیستم تأمین آب نیروگاه برق آبی می باشد. جهت انجام آنالیز هیدرولیکی برنامه ای در نرم افزار </strong><strong>MATLAB</strong><strong> نوشته شده، که این مدل می تواند جریانات میرای هیدرولیکی را در خطوط انتقال تحت فشار شبیه سازی نماید، همچنین از الگوریتم ژنتیک به عنوان روش بهینه سازی استفاده شده است. برنامه هیدرولیکی ونرم افزار بهینه ساز با هم مرتبط و طی یک فرایندی تکراری بیشینه مقدارتابع هدف را با اعمال قیود حاکم بر مدل به دست می آورند که نتایج حاصل از مدل دارای دقت و همگرایی رضایتبخشی می باشد.همچنین نتایج مدل با دیگر مدلهای موجود در این زمینه مقایسه گردید که نتایج آن قابل قبول و رضایتبخش بوده است.</strong>دانشگاه شهید چمران اهوازعلوم و مهندسی آبیاری2588-595232120090622Investigation of different local bottom roughness arrangements on transverse mixing coefficient in an open rectangular flumeبررسی تأثیر آرایش بلوک های مستغرق بر ضریب اختلاط عرضی در یک فلوم آزمایشگاهی86971339110.22055/jise.2010.13391FAعالیهسعادت پوردانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری، دانشگاه صنعتی اصفهانمنوچهرحیدرپوردانشگاه صنعتی اصفهان0000-0000-0000-0000Journal Article20091206Transverse mixing coefficient is one of the hydraulic parameters of flow by which the amount of self-refinement and dilatation of rivers can be estimated. In this research, the effect of different roughness arrangements on transverse mixing coefficient has been studied. Experimental studies were carried out in a rectangular straight open channel with 7m length and 0.32m width and 0.35m height. Water was circulated in the flume with the rate of 16.4 lit/s. The flow was uniform and the depth of water was 11.4 cm which was controlled with a gate way. Tracer was continuously injected with a constant head in to the open channel flow at the center of the flume. The dye concentrations at 4 different downstream distances from the injection point in 27 points were measured and dimensionless transverse mixing coefficient has been determined for different block arrangements. The results show that the block arrangement with three row of increasing height from 1.5 cm to 3 cm in the flow direction gives the best efficiency.<strong>یکی از مشخصههای جریان</strong><strong>روباز در کنترل آلودگی، ضرائب پخشیدگی آشفه است .منظور بررسی تأثیر آرایش <br /> </strong><strong>بلوکهای موضعی </strong><strong>بر ضریب اختلاط عرضی، آزمایشاتی در </strong><strong>فلومی</strong><strong>به طول 7 متر، عرض32/0 متر و</strong><strong>ارتفاع 35/0 متر انجام شده است</strong><strong> که توسط دو پمپ با حداکثر</strong><strong>دبی 4/16 لیتر در ثانیه تغذیه میشد</strong><strong>. جریان به صورت یکنواخت بوده و عمق جریان 4/11 سانتیمتر توسط دریچه پایین دست کانال کنترل میگردید. پس از حصول جریان توسعه یافته در کانال در ترازی بالاتر از لبة کانال از یک مخزن هوائی حاوی محلول رقیق شده نمک با غلظت معلوم به عنوان مادة ردیاب استفاده شد. غلظتها در 4 مقطع و هر مقطع در 27 نقطه اندازهگیری گردید. ضریب اختلاط عرضی با استفاده از روابط ساده شده معادله بقای جرم،</strong><strong>برای آرایشهای مختلف زبری بررسی شد. نتایج حاصل از تجزیه وتحلیلهای آزمایشگاهی نشان داد که بهترین راندمان افزایش ضریب زبری مربوط به آرایشی از بلوکها میباشد که شامل سه ردیف بلوک با ارتفاع افزایشی از 5/1 تا 3 سانتیمتر در جهت جریان بوده و بهترین آشفتگی را جهت مخلوط شدن آلودگی ایجاد کرده است. </strong>