مقایسه‌ی روش‌های تلفیق آب شور و غیر شور در کشت سورگوم علوفه‌ای و توزیع شوری در نیمرخ خاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد، گروه آبیاری و زهکشی، دانشگاه زابل

2 دانشیار و عضو هیئت علمی گروه آب داشگاه زابل

3 استاد و عضو هیئت علمی گروه آب دانشگاه تهران

چکیده

یکی از راه­حل­های مورد تأیید پژوهش­گران در حوزه­ی استفاده از آب شور در کشاورزی، استفاده­ی تلفیقی از آب شور و غیر شور به­صورت توأمان برای کاهش اثرات اسمزی ناشی از استفاده از آب شور می­باشد. در پژوهش حاضر هدف، مقایسه­ی روش­های موجود و ارائه­ی یک راهکار جدید در چگونگی تلفیق آب شور و غیر شور، برای ذخیره­سازی هرچه بیشتر آب شیرین می­باشد.برای این منظور آزمایشی در شرایط مزرعه­ای در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با پنج تیمار (تیمار شاهد باضافه­ی چهار روش تلفیق آب شور و غیر شور) در سه تکرار طی کشت گیاه سورگوم علوفه­ای رقم اسپیدفید در سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل به انجام رسید. تیمارها شامل، شاهد، یک سوم شور، یک در میان زمانی، یک در میان مکانی و تیمار مخلوط بودند. شاخص­های زراعی مورد بررسی شامل وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته­ها و شاخص سطح برگ بودند. نتایج نشان داد دو تیمار یک در میان مکانی و یک سوم شور در تمامی صفات اندازه­گیری شده پس از تیمار شاهد دارای بیشترین عملکرد بودند، به­ طوری که در وزن خشک برگ، ارتفاع گیاه و شاخص سطح برگ با تیمار شاهد تفاوت معنی­دار (p≤0.05)  نشان ندادند و در وزن خشک ساقه و وزن خشک کل اندام هوایی پس از تیمار شاهد دارای بیشترین عملکرد بودند. این دو تیمار در تعدیل املاح در انتهای فصل نیز نتایج قابل قبولی از خود برجا گذاشتند. به­نظر می­رسد تیمارهای یک سوم شور و یک در میان مکانی هر کدام با بهره­گیری از روش منحصر به فرد خود در نحوه­ی استفاده از آب شور توانسته­اند با وجود کاربرد آب شور در آبیاری­ها، اثر منفی ناشی از پتانسیل اسمزی وارده به گیاه را کاهش داده و  نسبت به روش­های قدیمی­تر (یک در میان زمانی و مخلوط)، دارای برتری باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of Conjunction Methods of Sorghum Grown in Saline and Non-Saline Water and Salt Adjustment – Physiological Properties in The Soil Profile

نویسندگان [English]

  • Saeid Ghaedi 1
  • Peyman Afrasiab 2
  • AbdolMajid Liaghat 3
چکیده [English]

Conjunctional use of saline and non-saline water for reduce the negative effects of osmotic potential in the plant, has gained much attention. The aim of this study is to compare existing approaches and propose a new approach on how to conjunct saline and non-saline water. To do this, an experiment was performed as a randomized complete block design with six treatments and three replications for sorghum in experiment field of Zabol University within 2012-2013. Treatments include; control treatment (100 % freshwater), one-third of salty, the alternate time, the alternate place and the mixed. The investigated cropping indices were dry weight of stem, leaf and aerial organs of plant, plant height and leaf area index. The results indicated; both treatments the alternate place and one-third of salty, in all characteristics have been measured, after the control treatment had the highest yield, as the leaf dry weight, plant height and leaf area index did not show significant difference (p≤ 0.05) and in leaf dry weight and branch dry weight of the control treatment had the highest yield. These two treatments in salts adjusted at the end of the season left acceptable results. It seems local alternative and one-third of salty treatments with their own unique techniques in using saltwater reduce the negative effects of osmotic potential in the plant and compared to the older method (temporal alternative and), they have an advantage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conjunctional irrigation
  • Salt distribution
  • Salinity
  • Sorghum yield