بررسی آزمایشگاهی تأثیر شکل هندسی صفحات مستغرق بر جریان حاوی رسوب ورودی به آبگیر جانبی در قوس رودخانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سازه های آبی، گروه علوم و مهندسی آب، پردیس علوم تحقیقات خوزستان، اهواز، ایران

2 مدیر گروه سازه های آبی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

3 استادیار گروه علوم و مهندسی آب، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

4 استادیار گروه علوم و مهندسی آب ، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

5 گروه علوم ومهندسی آب، واحد اهواز ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اهواز، ایران

چکیده

قوس بیرونی رودخانه، یکی از مناسب­ترین مکان­ها به منظور احداث آبگیر می­باشد. در هنگام وقوع سیلاب، رسوبات با جریان انحرافی وارد آبگیرهای جانبی می­شوند و مشکلاتی را هم­چون تجمع رسوبات در ورودی، کانال و در پایین­دست آبگیر به وجود می­آورند. یکی از روش­های کارآمد و مؤثر در کاهش میزان رسوب ورودی به آبگیرها، استفاده از صفحات مستغرق می­باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از یک فلوم آزمایشگاهی با قوس 180 درجه ملایم، ابعاد ناحیه گردابی در کانال آبگیر جانبی منشعب از خم رودخانه در شرایط با و بدون حضور صفحات مستغرق با اشکال هندسی متفاوت، تحت شرایط هیدرولیکی یکسان مورد ارزیابی و مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد، نسبت آبگیری یکی از عوامل مهم و موثر در شکل­گیری و تعیین ابعاد ناحیه گردابی است. با افزایش این نسبت، طول و عرض نسبی ناحیه گردابی کاهش می یابد. ابعاد ناحیه گردابی تا حدودی متأثر از زاویه استقرار صفحات مستغرق می­باشد، به گونه­ای که طول و عرض نسبی ناحیه گردابی در مقایسه با حالت بدون وجود صفحات مستغرق، با افزایش زاویه استقرار صفحات به طور متوسط به ترتیب حدود 5 درصد افزایش و حدود 7 درصد کاهش یافته است. علی­رغم ایجاد بریدگی در لبه ابتدایی راس و کاهش تا 29 درصدی سطح صفحات مستغرق، کارایی صفحات در ممانعت از ورود رسوبات به آبگیر جانبی و هدایت جریان سطحی به سمت دهانه آبگیر حفظ شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Experimental Analysis of the Effect of Geometric Shape of Submerged Vanes on Sedimentation Flows at Lateral Intake Entrance in River Bends

نویسندگان [English]

  • HOSSEIN Habibi 1
  • Alireza Masjedi 2
  • Mohammad Hossein Purmohammadi 3
  • Amir Abbas Kamanbedast 4
  • Amin Bordbar 5
1 PhD. Student, Departman of Water Science and Engineering, Khuzeatan Science and Research Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
2 Department of Water Science and Engineering, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
3 Assistant Prof., Departman of Water Science and Engineering, Shushtar Branch, Islamic Azad University, Shushtar, Iran
4 Assistant Prof.,Departman of Water Science and Engineering, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
5 Assistant Professor, Department of Water Science and Engineering, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

The separation zone in the entrance of intake channel has no effect on flow discharge but it reduces the effective cross-sectional area of the intake, as well as the bed load, which enters the intake due to low velocity flow deposits in this area. Therefore, knowing the dimension of the separation zone in the lateral intake is very important. One of the methods to control sediment transport to a lateral intake is to use submerged vanes in front of an intake mouth. Azizi et al. (2012) evaluated the effect of cuts on the leading edge of vanes on local scour and the performance of submerged vanes in lateral distribution of sediments. Abbasi and Maleknejad Yazdi (2014) carried out some researches about the impact of sill and submerged vanes on sediment laden flows at lateral intake in straight channels. According to the results, the dimension of the separation zone depends on intake ratio and intake angle, and the effectiveness of froud number in the main channel is negligible. In the present study, different shapes of submerged vanes used in Azizi et al.’s (2012) study were employed to measure the dimension of the separation zone in a bend-shaped flume and the obtained results were compared with the results of Abbasi and Maleknejad Yazdi’s (2014) studies.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Submerged vanes
  • Separation zone
  • Bed load sediment
  • Lateral intake

مراجع

1- Abbasi, A.A. 2003. Experimental Investigation of Sediment Control at Lateral Intakes.P.h.D. Thesis in Hydraulic Engineering.TarbiatModares Univ. 192p.(In Persian).
 2- Abbasi, A.A., Maleknejad Yazdi, M. 2014.The impact of sill and submerged vanes on sediment laden flow at lateral intake. The Iranian Society of Irrigation and Water. 4(16):104-116.(In Persian).
 3- Alee, J.A. Khanjani, M.J. 2006.Optimization of Submerged Vanes System for Sediment Control at Rivers Intake mouth. Journal of Agriculture Engendering Research, Vol. 7, pp. 153-155.(In Persian).
 4- Azizi, A. ShafaiBejestan, M. Ghomeshi, M. 2012. Scour Depth at the Edge of Different Submerged Vanes Shapes. Journal of Applied Sciences 12(4): 362-368.
 5- Barkdoll, D. Ettema, R. and Odgaard, A.J. 1999. Sediment Control at lateral diversions: limits and enhancement to vane use. Journal of Hydraulic Engineering. 125(8): 132-136.
 6- Barkdoll, D. Hagen, B. L. And Odgaard, A.J. 1995. Sediment Exclusion at Hydropower Intake Using Submerged Vanes. Proc.Of Water Power Conferance. Pp. 368-377.
 7- Davoodi, L. and ShafaeiBejestan. M. 2011. Application of Submerged Vanes for Sediment Control at Intakes from Irrigation Trapezoidal Channel. Journal of Water and irrigation management. 1(2): 71-59. (In Persian).
 8- Dehghani, A. SalehiNeyshabouri, S.A.A. Shafieifar, M. 2010. Entrance Sediment Control to Lateral Intake at  Bend Using Submerged Vanes.7th International Congress on Civil Engineering.(In Persian).
 9- Esmaeili Varaki, .M. Farhoudi, J. 2010.Experimental Investigation on Effect of Diversion Angle on amount of Sediment entry to a lateral intake in a Diversion Dams. 8th International River Engineering Conference, Ahvaz, iran.(In Persian).
 10- Ghalani, A. 1998. Laboratory Investigation of Submerged Vanes Angle Effect on their performance at Intakes. M.S.c Thesis in Hydraulic Engineering, TarbiatModares Univ. 123p.(In Persian).
 11- Halvaeifard, M. Masjedi, A.R. 2017. Submerged Vanes on Sediment Control in Lateral Intake at a 180 Degree River Arc. Journal of Water and Soil Science. 20(78): 29-38.(In Persian).
 12- Jalili, H.R. HoseinzadeDalir, A. and Farshadizadeh, D. 2011. Effect of Intake Geometry on the Sediment Transport and Flow Pattern at Lateral Intake. Jornal  ofIranian Water Research. 5(9): 1-10. (In Persian).
 13- Nakato, T. Kennedy J.F. and Bauerly, D, .1990. Pump-station intake-shoaling control with Submerged vanes. Journal of Hydraulic Engineering. ASCE 116: 119-128.
 14- Neary, V.S. Sotiropoulos, F. and Odgaard, A.J. 1999. Three - Dimentional Numerical Model of Lateral Intake Inflows. Journal of Hydraulic Engineering, Vol. 125, No. 2, PP. 126 – 140.
 15- Odgaard AJ, and Mosconi C.E., 1987.Streambank protection by submerged vanes. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE 113: 520-536.
 16- Odgaard, A.J. and Lee, H.Y.E. 1984. Submerged Vanes for Flow Control and Bank Protection in streams.IIHR Rep. No. 279.Iowa Institute of Hydraulic Research.University of Iowa. Iowa.
 17- Odgaard, A. J. and Wang, Y. 1991a. Sediment Management with Submerged Vanes, I: Theory. J. Hydraul. Eng. 117(3). 267-283.
 18- Raudkivi, A. J. 1993. Sedimentation: Exclusion and Removal of Sediment from Diverted Water. Balkema. Rotterdam. 164 p.
 19- Rostamabadi, M. SalehiNeyshabouri, S.A.A. Montaseri, H. and Pirestani, M.R. 2009. Numerical Simulation of the Effect of Submerged Vanes on Strength of Secondary Flow at Bend with Lateral Intake. Journal of Water and Soil Conservation. 16(3): 17-39.(In Persian).
 20- SajediSabegh, M. and Habibi, M. 2003.Laboratory Investigation of using Submerged vane and Dikes on Efficiency of Intakes. Proceeding of 4th Hydraulic Conference.(In Persian).
 21- Seyedian, S.M. Shafaei Bajestan, M. 2010. Comparison of Suspended Load Delivered into the Intake by Changing the Canal Side Angle from Perpendicular to 45 Degrees. 24(5): 985-994.(In Persian).
 22- Varma, C.V.J. Saxena, K.R. And Rao, M.K. 1989. River Behaviour Management and Training.Centeral Board of Irrigation and Power. Publication New Dehli.Vol. 1.469 p.
 23- Younesi, H. ,Omid, M.H.Kashefipour, S.M. 2003. A study of the effect of longitudinal arrangement of Submerged Vanes on channel configuration and increasing relative efficiency impoundment and decreasing sedimentation near the intake structures. Journal of Agriculture. 27:137-150.(In Persian).
علوم و مهندسی آبیاری
دوره 42، شماره 2
تیر 1398
صفحه 119-133

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 تیر 1396
  • تاریخ بازنگری: 27 شهریور 1396
  • تاریخ پذیرش: 05 مهر 1396
  • تاریخ انتشار: 01 تیر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار