ارزیابی روش‌های ترکیب داده‌های اندازه‌گیری شده زمینی و ماهواره‌ای در تصحیح و بهبود عملکرد داده‌های بارش در سطح حوضه (مطالعه موردی: حوضه آبریز مند)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر مربی- دکتری مهندسی منابع آب

2 دانشیار گروه هیدرولوژی و منابع آب ، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

3 استاد گروه هیدرولوژی و منابع آب ، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

4 دانشیار گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

تخمین دقیق بارندگی در سطح به خصوص در مناطق کوهستانی، به علت تغییرات مکانی بارش، یک مساله مهم بشمار می‌آید. روش معمول اندازه‌گیری بارش، اندازه‌گیری مستقیم آن در ایستگاه‌های باران‌سنجی زمینی، تحت عنوان بارش نقطه‌ای است. امروزه برآورد توزیع مکانی بارندگی، با ترکیب اطلاعات حاصل از سنجنده‌های مختلف، مورد توجه قرار گرفته است. نظارت بر رویدادهای شدید بارندگی مستلزم اندازه گیری هر چه دقیق‌تر بارش با استفاده از ترکیب داده‌های راداری و ماهواره‌ای، با مقادیر زمینی است. در این پژوهش به منظور اصلاح داده‌های بارش نقطه‌ای و برآورد توزیع مکانی بارندگی از روش‌های ترکیب وضعیت و برخی از روابط تجربی که براساس آن اجرا می‌شوند در رگبار‌های مختلف طی سال‌های 1393 تا 1395، در حوضه آبریز مند، واقع در استان‌های فارس و بوشهر در جنوب ایران استفاده شد. براساس تجزیه و تحلیل‌های آماری صورت گرفته بین مقادیر بارش سطح به دست آمده از روش‌های ترکیب وضعیت شامل CM)، BFCM و (MCMو بارش مشاهده‌ای شبکه زمینی، روش‌های مورد استفاده به طور متوسط به ترتیب با میزان RMSE 17/25، 32/25 و 23/25 دقت قابل قبولی دارند. در مقایسه با مقادیر بارندگی به دست آمده از روش کریجینگ، نشان می‌دهد که روش‌های پیشنهادی دارای تمایل به توزیع مکانی بارندگی شبیه داده‌های ماهواره ای با حفظ مقادیر پارامترهای آماری بارش زمینی می‌باشند به طوری که میانگین بارش مطلوب منطقه‌ای بدست آمده از روش ترکیب وضعیت (CM) بسیار شبیه به مقدار به دست آمده از داده‌های اندازه‌گیری زمینی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Combined Methods of Gauge and Satellite Rainfall Data in Correction and Improvement of Rainfall Data Performance at Basin Scale (Case study: Mond Basin)

نویسندگان [English]

  • Ali Eskandari 1
  • Heidar Zarei 2
  • Ali Mohammad Akhondali 3
  • Abdolrahim Hooshmand 4
1 water engineering,ahvaz,chamran university
2 Associate Professor, Faculty Member of Hydrology and Water Resource Engineering Department of Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran.
3 Professor, Faculty Member of Hydrology and Water Resource Engineering Department of Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran.
4 Associate Professor of Irrigation and Drainage Department, Faculty of Water Sciences Engineering, Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

تخمین دقیق بارندگی در سطح به خصوص در مناطق کوهستانی، به علت تغییرات مکانی بارش، یک مساله مهم بشمار می‌آید. روش معمول اندازه‌گیری بارش، اندازه‌گیری مستقیم آن در ایستگاه‌های باران‌سنجی زمینی، تحت عنوان بارش نقطه‌ای است. امروزه برآورد توزیع مکانی بارندگی، با ترکیب اطلاعات حاصل از سنجنده‌های مختلف، مورد توجه قرار گرفته است. نظارت بر رویدادهای شدید بارندگی مستلزم اندازه گیری هر چه دقیق‌تر بارش با استفاده از ترکیب داده‌های راداری و ماهواره‌ای، با مقادیر زمینی است. در این پژوهش به منظور اصلاح داده‌های بارش نقطه‌ای و برآورد توزیع مکانی بارندگی از روش‌های ترکیب وضعیت و برخی از روابط تجربی که براساس آن اجرا می‌شوند در رگبار‌های مختلف طی سال‌های 1393 تا 1395، در حوضه آبریز مند، واقع در استان‌های فارس و بوشهر در جنوب ایران استفاده شد. براساس تجزیه و تحلیل‌های آماری صورت گرفته بین مقادیر بارش سطح به دست آمده از روش‌های ترکیب وضعیت شامل CM)، BFCM و (MCMو بارش مشاهده‌ای شبکه زمینی، روش‌های مورد استفاده به طور متوسط به ترتیب با میزان RMSE 17/25، 32/25 و 23/25 دقت قابل قبولی دارند. در مقایسه با مقادیر بارندگی به دست آمده از روش کریجینگ، نشان می‌دهد که روش‌های پیشنهادی دارای تمایل به توزیع مکانی بارندگی شبیه داده‌های ماهواره ای با حفظ مقادیر پارامترهای آماری بارش زمینی می‌باشند به طوری که میانگین بارش مطلوب منطقه‌ای بدست آمده از روش ترکیب وضعیت (CM) بسیار شبیه به مقدار به دست آمده از داده‌های اندازه‌گیری زمینی است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial distribution of rainfall
  • Gauge and satellite rainfall
  • conditional merging method
  • Mond basin

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 تیر 1399
  • تاریخ دریافت: 23 تیر 1398
  • تاریخ بازنگری: 10 تیر 1399
  • تاریخ پذیرش: 16 تیر 1399
  • تاریخ انتشار: 16 تیر 1399