ارزیابی کیفیت آب رودخانه گاماسیاب با استفاده از شاخص‌های آلودگی فلزات سنگین در دو فصل بهار و تابستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترا دانشگاه ملایر

2 استاد، گروه مهندسی طبیعت، دانشگاه ملایر ،همدان، ایران

3 گروه محیط زیست،دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر

4 گروه فیزیک حالت جامد، دانشکده علوم پایه، ملایر، همدان، ایران

چکیده

رودخانه‌ها از مهم‌ترین منابع آبی مورد استفاده در بخش‌های آشامیدنی، کشاورزی و صنعت به حساب می‌آیند که استفاده از شاخص-های اختصاصی در ارزیابی بوم‌شناسی آن‌ها امری ضروری به حساب می‌آید. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثر بوم-شناختی حضور فلزات سنگین ( کروم، مس، نیکل، روی، آهن و منگنز) در آب رودخانه گاماسیاب با استفاده از شاخص آلودگی فلزات سنگین(Heavy metal Pollution Index)، شاخص فلزی(Metal Index) و شاخص ارزیابی فلزات سنگین(Heavy metal Evaluation Index) انجام گرفت. در این پژوهش 90 نمونه آب از 15 ایستگاه در دو فصل بهار و تابستان از رودخانه گاماسیاب برداشت شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، مراحل آماده سازی نمونه‌ها با روش ASTM method صورت گرفت و غلظت فلزات سنگین با دستگاه طیف‌سنجی پلاسمای جفت شده القایی ICP-OES اندازه‌گیـری شد. با توجه به غلظت فلزات سنگین در نمونه‌های آب، شاخص (HPI) برای هر دو فصل محاسبه شد و نتایج مورد بررسی قرار گرفت. نتایج شاخص HPI، MI و HEI به ترتیب نشان دهنده عدم آلودگی رودخانه گاماسیاب به فلزات سنگین، قرارگیری در طبقه قابل آشامیدن و طبقه آلودگی با درجه کم است. با توجه به نتایج حاصل از بررسی سه شاخص، به قطعیت می‌توان گفت درجه آلودگی آب رودخانه گاماسیاب به فلزات سنگین کم و مشکلاتی از لحاظ بوم شناختی منطقه را تهدید نمی‌کند. پیشنهاد می‌شود با توجه به اهمیت بوم شناختی رودخانه گاماسیاب، پایش مداوم بر آب رودخانه گاماسیاب و مدیریت ورود پساب به آن به منظور حفظ کیفیت و جلوگیری از آلودگی صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Water quality assessment of Gamasiab River using heavy metal pollution indicators in spring and summer

نویسندگان [English]

  • maryam Ebrahimian Najafabadi 1
  • Alireza ildoromi 2
  • Samar Mortazavi 3
  • Ebrahim mohammadimanesh 4
1 graduated student of Malayer University
2 Professor, Natural Engineering Department, Malayer University, Hamedan, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Natural Resources and Environmental Science, Malayer University, Malayer
4 Department of Solid State Physics, Faculty of Basic Sciences, Malayer, Hamadan, Iran
چکیده [English]

Rivers are one of the most important water sources used in the drinking, agriculture and industry sectors,, the present study aims to evaluate the ecological effect of the presence of heavy metals (chromium, copper, nickel, zinc, iron and manganese) in the water of Gamasiab river using Heavy Metal Pollution Indexes, In this research, 90 water samples were collected from 15 stations in two seasons, spring and summer, from Gamasiab River. After transferring the samples to the laboratory, the samples were prepared using the ASTM method, and the concentration of heavy metals was measured with the ICP-OES inductively coupled plasma spectrometer. According to the concentration of heavy metals in water samples, the HPI index was calculated for both seasons and the results were analyzed. The numerical value of the HPI index in spring and summer was -2.46 and -3.34, respectively, which indicates that the water of Gamasiab river is not polluted. The investigation of the MI index to evaluate the quality of water for drinking showed that in spring and summer, the water of the Gamasiab River is in the potable category. The value of MI index was reported as 0.075 in spring and 0.01 in summer. According to the HEI index, the water of Gamasiab river in the spring and summer season was placed in the category of low pollution with numerical values of 75 and 12.35, respectively. According to the results of the analysis of three indicators, it can be said with certainty that the degree of contamination of Gamasiab river water with heavy metals is low and does not threaten the ecological problems of the region, but considering the ecological importance of Gamasiab river and its higher The concentration of heavy metals in the spring season and the summer season,

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water pollution
  • ecological effect
  • heavy metals
  • Gamasiab river

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 05 خرداد 1403
  • تاریخ دریافت: 02 دی 1402
  • تاریخ بازنگری: 29 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 05 خرداد 1403
  • تاریخ انتشار: 05 خرداد 1403