بررسی تغییر الگوی جریان در آبگیر جانبی با مایل شدن دیواره‌ی کانال اصلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش¬آموخته دکتری گروه سازه‌های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهیدچمران اهواز

2 استاد گروه سازه¬های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

آبگیر جانبی سازه­ای است که به منظور انحراف بخشی از جریان رودخانه مورد استفاده قرار می­گیرد. به دلیل اهمیت میزان رسوب ورودی به آبگیر، در این تحقیق الگوی جریان و مهمترین عوامل موثر بر انحراف رسوب به آبگیر مورد بررسی قرار گرفته است. مهمترین پارامتر در میزان انحراف جریان و رسوب به آبگیر، مجرای جریان می­باشد. بطوری‌که ابعاد مجرای جریان در سطوح مختلف ارتفاعی تأثیر قابل توجهی بر رسوب انحرافی به آبگیر دارند. در این مطالعه آزمایشاتی در یک فلوم با دیواره متحرک با چهار شیب دیواره انجام گرفت. سرعت در محدوده آبگیر در سه سطح از جریان با استفاده از سرعت­سنج ADV برداشت گردید. سپس خطوط جریان ترسیم و ابعاد مجرای جریان تعیین گردید. نتایج نشان داد در یک نسبت آبگیری با مایل شدن دیواره، عرض مجرای جریان در ترازه‌های مختلف عمق کاهش می­یابد. بیشترین تأثیر تغییر عرض مجرای جریان در لایه‌ی کف می­باشد که حاوی غلظت بالای رسوب است و کاهش این عرض باعث کاهش رسوب ورودی به آبگیر می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Flow Pattern Change at Lateral Intake due to Inclination of Channel Bank

نویسندگان [English]

  • S.M. Seyedian 1
  • M. Shafai Bejestan 2
  • M. Farasati 3
1 PhD graduated from college of Water Science Engineering, Shahid Chamran University, Ahwaz, Iran.
2 Professor, Hydraulic Structures Department, Shahid Chamran University.
3 Assistant professor, Razi university.
چکیده [English]

Lateral intake is a hydraulic structure which is used for diversion of some portion of water from a river. In this paper because of the importance of sediment entry to the intake, flow patterns and the most important factors affecting the sediment entry has been studied. Stream tube is the most important parameter in flow and sediment diversion. Stream tube is a part of main channel that divert sediment and flow to intake.  Stream tube dimensions at different depths have a significant impact on sediment diversion into the intake. Most of previous studies have been conducted on rectangular canal. In this study experimental tests are conducted in trapezoidal canal with four different bank slopes. Three components of flow velocity at three different flow depths was measured using ADV velocity meter. Using data the streamline were plotted and stream tube dimension were determined. The results show that the stream tube dimensions for trapezoidal canal is different than it is in rectangular canal for the same discharge ratio. It was found that the bottom stream tube width is less than it is in rectangular canal. Since sediment concentration at lower layer is high, for the same flow discharge ratio sediment entry to the intake is reduced when the canal banks are inclined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stream tube
  • flow pattern
  • Intake
  • Hydraulics
  • River
1- منتصری، ح.، قدسیان، م.، شفیعی­فر، م.، صالحی نیشابوری، ع.ا. و ا.ا.دهقانی. 1387. مطالعه آزمایشگاهی میدان جریان و آبشستگی در
    قوس 180 درجه با حضور آبگیر جانبی. فصلنامه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 64، صفحات 233-225.
 
2- نظری، س. و م. شفاعی بجستان. 1378. تأثیر زاویه انحراف آبگیر بر میزان رسوب ورودی به آبگیرهای جانبی در خم قائم رودخانه. مجله علمی
     کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، جلد 22 ، شماره 1، صفحات 45-33.
 
3- Abassi A. A., Ghodsian M., Habibi M., and A.A Salehi Neishabouri. 2002. Experimental
      Investigation on Sediment Control in Lateral Intake using Sill. proceeding of the 13th IAHR-APD |
      Congress, Singapore: 230-233.
 
4- Hager W. H. 1987. Discussion of separation zone at open-channel junction by J.L. Best and I. Reid.
    Journal Hydraulic Engineering., ASCE, 113(4): 539-543.
 
5- Ingle R. N., and A. M. Mahankal. 1990. Discussion of  division of flow in short open channel
     branches. by A. S. Ramamurthy and M. G. Satish. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE,
     116(2): 289-291.
 
6- Lakshmana R. N. S., Sridharan, K., and Y. M. A. Baig. 1968. Experimental studies of the division
    of flow in an open channel. Australasian Conference on Hydraulic and Fluid Mechanics, Sydney,
    Australia, pp.139- 142.
 
7- Neary, V. and A. J. Odgaard. 1993. Three dimensional flow structure at open cChannel diversions.
    Journal of Hydraulic Engineering, ASCE, 119(11): 1223-1230.
 
8- Neary, V., Sotiropoulos, F. and A.J. Odgaard, 1999. Three-dimensional numerical model of lateral-
     intake in flows. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE. 125(2):126-140.
 
 
9- Odgaard A.J. 2009. River training and sediment management with submerged vanes. ASCE
      publisher, Reston, Virginia, USA, 171 p.
 
10- Olsen, N.R.B. 2011. A three-dimensional numerical model for simulation of sediment movements
      in water intakes with multi-block option. version 1 and 2, Department of Hydraulic and
      Environmental Engineering, the Norwegian University of Science and Technology, User’s manual,
     190 p.
 
11- Ramamurthy A. S. and M. G. Satish. 1988. Division of flow in short open channel branches.
       Journal of Hydraulic Engineering, ASCE, 114(4): 428-438.
 
12- Ramamurthy A. S., Junying Q. and V. Diep. 2007. Numerical and experimental study of dividing
      open-channel flows. Journal of Hydraulic Engineering, 133(10): 1135–1144.
 
13- Raudkivi A. J. 1993. Sedimentation, Exclusion and Removal of Sediment from Diverted Water.
       IAHR, AIRH Hydraulic Structures, Design Manual, 167 p.