استخراج هیدروگراف واحد ژئومورفولوژیکی برمبنای مخازن خطی آبشاری (مطالعه موردی : حوضه لیقوان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

2 استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

مفهوم هیدروگراف واحد لحظه ای (IUH) به طورگسترده در تخمین سیلاب حوضه هایی با داده های محدود به کار می رود. در این مقاله  مدل هیدروگراف های واحد ژئومورفولوژی مخزن (GUHR) برای حوضه آبریز لیقوان در استان آذربایجان شرقی ارائه شده است. این مدل بر پایه مفهوم مخازن خطی آبشاری می باشد. هرمخزن نسبتی از مساحت حوضه را که آبراهه در آن جریان دارد به عنوان یک زیرحوضه در بر می گیرد. بدین ترتیب زیرحوضه ها با یکسری مخازن خطی متوالی که با توجه به ژئومورفولوژی حوضه توزیع شده اند جایگزین می شوند. در واقع مدل GUHR، روندیابی جریان در این مخازن و تعیین هیدروگراف واحد در خروجی حوضه می باشد. نتایج نشان می دهد که مدل ارائه شده با وجود داشتن یک پارامتر، به دلیل بکارگیری خصوصیات ژئومورفولوژی حوضه، توانایی مناسبی درشبیه سازی بارش- رواناب دارد. آنالیز حساسیت مدل بر مبنای تغییرات پارامتر انجام شد و نتایج نشان داد که با کاهش مقدار K، میزان دبی اوج افزایش و زمان رسیدن به دبی اوج کاهش می یابد و بالعکس.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Derivation a Geomorphological Unit Hydrograph Based on Cascade Linear Reservoirs (Case study: Liqvan Catchment)

نویسندگان [English]

  • F. Gholami Sowmée 1
  • A. Fakheri Fard 2
  • Y. Dinpashoh 3
1 M.Sc. of Water Resources Engineering. Dept. of Water Eng., Faculty of Agriculture, University of Tabriz.
2 Professor, Dept. of Water Eng., Faculty of Agriculture, University of Tabriz.
3 Associate Professor, Dept. of Water Eng., Faculty of Agriculture, University of Tabriz.
چکیده [English]

The Instantaneous Unit Hydrograph (IUH) concept is widely applied for runoff estimation in watersheds with scanty data. In this paper, the method of geomorphological unit hydrograph of reservoir (GUHR) was applied to Liqvan watershed located in East Azarbaijan, Iran. This method is based on the cascade of linear reservoirs which are assumed to contain the stream flow of related sub-watershed area. Hence sub-basins are replaced with consecutive reservoirs according to watershed geomorphology. Indeed the model is the routing of flood through these reservoirs and to determine the unit hydrograph in the basin outlet. The results showed GUHR has efficiency enough in simulating the rainfall-runoff by the use of watershed geomorphologic characteristics of a basin. The sensitivity analysis of model was carried out by changing the parameter values. Results showed that to decrease in K values caused to increase in the peak of hydrograph (qp) with less time of peak (tp) and vice versa.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Liqvan catchment
  • Direct runoff
  • Geomorphological unit hydrograph of reservoir
  • Instantaneous unit hydrograph
  • Rainfall- runoff modeling