بررسی تأثیر تراکم بر تعداد و نوع منافذ فعال در هدایت آب یک خاک لوم با استفاده از دستگاه نفوذسنج صفحه ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران

2 استادیار علوم خاک دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد علوم خاک دانشگاه شهید چمران اهواز

4 استادیار گروه ماشین آلات دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

موضوع مهم و اصلی در مطالعه تراکم، اندازه و نوع
منافذ خاک است. در اثر تراکم حجم منافذ خاک، نفوذ آب به خاک و قابلیت دسترسی
گیاهان به آب و هوا کاهش یافته و مجموع اثرهای مذکور باعث کاهش کیفیت خاک می گردند. به همین
منظور مطالعه مزرعه ای جهت ارزیابی تأثیر تراکم بر منافذ فعال در حرکت آب (منافذ
متوسط و درشت) در دانشگاه شهید چمران اهواز در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در
پنج تیمار و سه تکرار انجام شد. بافت خاک لوم و تیمارها شامل تراکم حاصل از یک،
دو، چهار، هشت بار عبور تراکتور و همچنین بدون عبور تراکتور (شاهد) بودند. تعداد
منافذ (در دو دسته متوسط و درشت) و درصد جریان عبوری از آن ها، تخلخل مؤثر و هدایت
هیدرولیکی (اشباع و غیراشباع)، در چهار پتانسیل (0 ، 3- ، 5- ، 15- سانتی متر)
توسط نفوذ سنج صفحه ای اندازه گیری شدند. در همه تیمارها تعداد منافذ متوسط چندین
برابر منافذ درشت بود. با ایجاد تراکم تعداد منافذ هر دو دسته کاهش یافتند.  تعداد منافذ درشت و متوسط در تیمار هشت بار عبور
تراکتور که دارای بیشترین سطح فشردگی بودند،  به ترتیب 85 و 5/62 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش
یافتند. عمده اثر تراکم بر منافذ درشت خاک بود، زیرا با ایجاد تراکم منافذ درشت با
وجود کمتر بودن تعداد این منافذ در خاک، بیشتر از منافذ متوسط تحت تأثیر
قرارگرفتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Compaction Effect on the Active Pores on Conductivity Water of the Loamy Soil Using Disk Infiltrometer

نویسندگان [English]

  • N. Ramezani 1
  • G. Sayyad 2
  • A. R. Barzegar 3
  • Y. Mansuri 4
1 MSc Student of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University
2 Assistant Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University
3 Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University
4 Assistant Professor, Department of Agriculture Mechinery Engineering, Faculty of Agriculture,Shahid Chamran University
چکیده [English]

The major topic in the study of the compaction
is the soil pore size and type
. Soil compaction can be significantly reduced with changes in soil pore
volume, water infiltration and availability of plants to air and water. Sum
effects of the above may lead to reduced soil quality.
Therefore
a field study
was performed to evaluate the effect of soil
compaction
on movement of water
in the pores (
coarse
and medium size pores) of loamy soil. A
completely randomized block was designed with three replications, applying blank
(No teraffic passing), once, twice, three times, four times and eight times of
tractor passings. Number of pores and percent flow through them with effective
porosity and hydraulic conductivities (saturated and unsaturated), was
determined in the field using disc infilterometer in four potentials (0, -3, -5
and -15 cm of water). Our results revealed thatin all of the treatments medium size pores
were many times of large ones hence,
both sizes decreased with compaction. Results of disc Infilterometer showed
that coarse and medium size pores (macro and meso pores) of eight times tractor
passings relative to control decreased 85 and 62.5 percent respectively. The majoreffect of compaction
was on
thelarge size pores
. The
medium
pore sizewasmore
impressed than

large pore size.
Number
of
medium poresin
the soil
was
less than large ones.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Effective porosity
  • Number of pores
  • Ppercent flow through pores
  • Hydraulic conductivity