تحلیل روند تغییرات زمانی جریان رودخانه های استان آذربایجان شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب دانشگاه تبریز

2 دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

3 استاد گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

چکیده

هدف این مطالعه تجزیه و تحلیل روند جریان رودخانه­های استان آذربایجان شرقی در سه مقیاس زمانی ماهانه، فصلی و سالانه با روش های ناپارامتری می باشد. برای این منظور از اطلاعات داده­های دبی ده ایستگاه هیدرومتری (1387-1362) و از آزمون مان کندال پس از حذف همه اثر ضرایب خودهمبستگی معنی دار استفاده شد. به منظور تخمین شیب خط روند از روش تخمین گر سن1 استفاده شد. نتایج نشان داد که 30 درصد ایستگاه ها، در مقیاس سالانه، روند کاهشی معنی دار از خود نشان می دهند. تندترین شیب خط روند منفی، متعلق به ایستگاه ونیار معادل 35/0 مترمکعب بر ثانیه در سال بود. در مقیاس فصلی نیز روند منفی تقریباً در همه ایستگاه­ها مشاهده شد. در مقیاس ماهانه روند جریان اکثر ایستگاه ها منفی بوده و هیچ ایستگاهی روند مثبت معنی دار (حتی در سطح 10درصد) تجربه نکرده بود. شدیدترین روند نزولی متعلق به ماه فروردین و ایستگاه تازه کند (صوفی چای) بوده که در سطح 1درصد معنی دار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Trend Analysis of Streamflows in East Azarbayjan Province

نویسندگان [English]

  • M. Ghezel saflo 1
  • Y. Dinpashoh 2
  • M.A. Ghorbani 2
  • A. Fakheri-Fard 3
1 M.sc. Student, Department of Water Engineering, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Associate Professor, Department of Water Engineering, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Professor, Department of Water Engineering, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The aim of this study is trend analysis of streamflows of east
Azarbayejan in three time scales, which are monthly, seasonal and annual using
the non-parametric methods. For this purpose the information of discharges of
ten hydrometric stations (1983 -2008) were used. The Mann-Kendal test was used
after removing the all significant autocorrelation effects from the data. In
order to estimate the slope of trend line the Sen,s estimator method
was used.
Results showed that
about 30% of the stations showed statistically significant negative trends in
annual time scale. The strongest negative trend line slope belonged to the
Vanyar station having the slope of 0.35 (m3/s/year) in annual time
scale. In seasonal time scale, negative trends observed at almost all the
stations. In monthly time scale streamflow trends were negative for most of the
stations and none of the stations experienced positive significant trends (even
at 10% level). The strongest negative trend observed in Tazekand (Soofi-Chay),
which was significant at 10% level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Homogeneity
  • Sen
  • s estimator
  • Trend
  • Mann-kendal
  • Streamflow