اثر مدیریت آب شور طی دوره رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای و پروفیل شوری خاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، گروه آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج

2 دانشجوی دکتری مهندسی آبیاری، گروه مهندسی آبیاری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد گروه آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران

چکیده

افزایش تقاضا برای منابع آب در جهان به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک، سبب شده است کشاورزان از آب های با کیفیت پایین مانند آب زهکشی و آب  زیرزمینی شور استفاده کنند. به منظور ارزیابی اثر مدیریت آب شور بر عملکرد ذرت دانه ای (رقم DC370) و توزیع شوری در نیمرخ خاک پنج روش مدیریتی در منطقه کرج و در شرایط لایسیمتری اجرا شد. بدین منظور، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار به صورت آبیاری جوی و پشته ای اجرا گردید. تیمارها عبارت بودند از: آبیاری با آب غیر شور (dS/m 7/0=M1)، آبیاری با آب شور (dS/m 5=M2)، استفاده از مخلوط آب غیر شور و شور (dS/m 85/2=M3)، آبیاری تناوبی با آب غیر شور و آب شور (M4) و آبیاری یک در میان جویچه ها به طور هم زمان با آب شور و غیر شور (یک جویچه با آب شور و جویچه کناری با آب غیر شور بطور ثابت تا انتهای فصل، M5). نتایج نشان داد، بیشترین مقدار عملکرد و صفات اندازه گیری شده، مربوط به روش آبیاری با آب غیر شور (12/6988 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن مربوط به روش آبیاری با آب شور (76/4090 کیلوگرم در هکتار) بود. در تیمار های M3، M4 و M5 عملکرد به ترتیب 59/20، 34/16 و 77/8 درصد نسبت به تیمار شاهد (M1) کاهش یافت. مقدار متوسط شوری در اعماق کمتر از 30 سانتی متری در تیمارهای M2، M3، M4 و M5 به ترتیب 66/3، 66/2، 36/2 و 15/2 دسی زیمنس بر متر بود. بنابراین بهترین روش مدیریتی در میان تیمارهای اعمال شده، روش آبیاری یک در میان جویچه ها با آب شور و غیر شور به طور همزمان می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Saline Water Management on Yield and Yield Components of Corn and Soil Salinity Profile

نویسندگان [English]

  • H. Molavi 1
  • M. Mohammadi 2
  • A. Liaghat 3
1 MSc of Irrigation and Drainage Engineering, Department of Reclamation and Irrigation Engineering, University College of Agriculture and Natural Resources, Tehran University
2 PhD student of Irrigation and Drainage Engineering, Department of Irrigation Engineering, Ferdowsi University of Mashhad
3 Professor, Department of Reclamation and Irrigation Engineering, University College of Agriculture and Natural Resources, Tehran University
چکیده [English]

Increasing demand of water resources in the world, especially in arid and semi-arid regions, has forced farmers to use low quality water, such as drainage water and saline groundwater. In order to evaluate the effects of saline water management on corn yield and salt distribution in soil profile, five management methods were conducted in a lysimetry study in Karaj. Therefore, the experiment was performed as a randomized complete block design with three replications by Furrow irrigation including five treatments: irrigation with non-saline water (M1=0.7 dS/m), irrigation with saline water (M2=5 dS/m), irrigation with mixed water (M3=2.85 dS/m), alternative irrigation with non-saline and saline water (M4) and alternative furrow irrigation simultaneously with saline and non-saline water (M5). In the latter one a furrow was irrigated with saline water and side furrow with non-saline water constantly. The results showed that highest yield and measured characteristics were corresponded to irrigation method with non-saline water (6988.12 kg/ha) and the least one with saline water (4090.76 kg/ ha). Yield decreased 20.59, 16.34 and 8.77 percent in M3, M4 and M5 treatments respectively as compared to the control treatment (M1). The average soil salinity in top 30 cm layer was 3.66, 2.66, 2.36 and 2.15 dS/m in M2, M3, M4 and M5 treatments, respectively. Therefore, it can be concluded that the best management practices among proposed treatments is alternative Furrow irrigation simultaneously with saline and non-saline water.

کلیدواژه‌ها [English]

  • distribution of salinity
  • Corn
  • Yield
  • saline water management