بررسی تأثیرسازه‌های عرضی بر روی پهنه سیلاب با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RAS در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سازه‌های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار گروه مهندسی عمران، مجتمع عالی آموزشی بهبهان

چکیده

     رودخانه­ها همواره در پیدایش، تکامل و توسعه تمدن‌ها و جوامع بشری نقش قابل توجهی داشته­اند. در طول مسیر یک رودخانه ارگان­های مختلف به منظورهای متفاوت سازه­های طولی و عرضی احداث می­نمایند که این نوع سازه­ها موجبات تغییرات ریخت‏شناسی و دینامیکی رودخانه را فراهم می‏آورند. در این تحقیق، اثر سازه­های عرضی احداث شده روی رودخانه باراجین واقع در استان قزوین بر روی پهنه سیلاب و نیز کاربری­های حاشیه این رودخانه مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور پس از تهیه نقشه­های توپوگرافی و نیز کاربری اراضی، پلان و پروفیل طولی و عرضی رودخانه مورد مطالعه استخراج گردید. در گام بعد هیدروگراف­های سیل با روش­های مختلف از جمله SCS در دوره بازگشت­های مختلف تعیین و دبی اوج سیلاب­ها برآورد گردید. در مرحله بعد با استفاده از نتایج عملیات نقشه­برداری اطلاعات هندسی رودخانه و سازه­های عرضی واقع بر آن جمع­آوری گردید. نرمافزار مورد استفادهدر این تحقیق ترکیب نرم­افزار HEC-RAS و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) بوده که از جمله نرم­افزارهای متداول در زمینه مهندسی رودخانه می­باشند. در این مرحله نقشه­های پهنه­بندی سیل در دوره بازگشت­های مختلف و برای حالت­های با اعمال سازه­ها و بدون اعمال سازه­ها تهیه گردید. سپس با نتایج به دست آمده مقایسه صورت پذیرفت. نتایج حاصل نشان دهنده دقت بالای ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و نرم­افزار هیدرولیکی HEC-RAS در استخراج پهنه سیلاب و مدل­سازی رودخانه می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation the effect of transverse structures on the flood plain using hydraulic model HEC-RAS in Geographic Information Systems (GIS)

نویسندگان [English]

  • Morteza Bakhtiari 1
  • Seyed Mahmood Kashefipour 2
  • Seyed Amin Asghari pari 3
چکیده [English]

Rivers have always a significant role in foundation, evolution and development of human civilizations and societies. Along  a river, different organizations construct many longitudinal and transverse hydraulic structures for different purposes that these type of structurs cause many changes in morphology and dynamic of such rivers. In this research  study, the effect of the transverse structures to the flow direction built on BarajinRiver in Qazvin province on flood zone and land uses has been investigated. For this purpose the river plan, longitudinal  river profile and cross sections were provided using topographic and land use maps. In the next step, flood hydraugraphs different and the peak discharges were provided using different methods such as SCS with different return periods. The geometric data of river and its hydraulic structures were then collected using surveying information. HEC-RAS and GIS Softwares, which are popular for river engineering, were applied in this research. Flood mapping zones were provided with and without structures for different return periods. The predicted results were then compared with the
corresponding meansured values and these comparisons showed the accuracy of those softwares.

کلیدواژه‌ها [English]

  • transverse structures
  • flood zoon
  • Geographic Information Systems (GIS)