مطالعه آزمایشگاهی اثر دیوار منحرف کننده جریان با آستانه در کنترل رسوب ورودی به آبگیر جانبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته سازه های آبی گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

2 دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

چکیده

     مسئله کنترل فرسایش و رسوب­گذاری در دهانه آبگیر­های رودخانه برای شبکه­های آبیاری و زهکشی، نیروگاه­ها و تصفیه خانه­های آب از دیرباز مورد توجه بوده است. یکی از ایده­های جدید کنترل رسوب ورودی به آبگیر جانبی، استفاده از صفحات مستغرق می­باشد. یافته­های مطالعات نشان می­دهند که کارایی این صفحات محدود به شرایط خاص هیدرولیکی می­باشد یعنی در مسیرهای مستقیم این صفحات تا نسبت آبگیری 2/0 باعث حذف رسوب ورودی به آبگیر می­شود و برای مقادیر بیشتر نسبت آبگیری، کارایی صفحات کاهش می­یابد. راهکارهای افزایش کارایی این صفحات از طریق نصب سازه­های اضافی،‌ اصلاح دهانه آبگیر و شکل صفحات توسط محققین مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق با توجه به الگوی جریان در دهانه آبگیر، سیستم دیوار منحرف کننده جریان با آستانه به عنوان روشی جدید در کنترل رسوب ورودی به آبگیر با حفظ راندمان آبگیری، معرفی و تأثیر آن بر عملکرد آبگیر مطالعه شد. در این تحقیق عرض کانال دیوار منحرف کننده اولیه، عرض کانال دیوار منحرف کننده ثانویه ارتفاع آستانه و زاویه نصب دیوار منحرف کننده ثانویه بر روی رسوب ورودی به آبگیر در سه نسبت آبگیری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد در طرح اولیه دیوار منحرف کننده با آستانه با زاویه نصب 63 درجه برای دیوار منحرف کننده ثانویه رسوب کمتری وارد آبگیر شد. نتایج این تحقیق نشان داد تا نسبت آبگیری 4/0، عرض کانال دیوار منحرف کننده اولیه برابر 14 سانتی­متر به ازای تمام عرض­های کانال دیوار منحرف کننده ثانویه بهترین عملکرد را دارد و در این شرایط تقریباً رسوبی وارد آبگیر نشد. همچنین افزایش ارتفاع آستانه باعث کاهش عملکرد دیوار منحرف کننده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Experimental Study of Current Deflecting Wall-Sill Effect on Sediment Control at Lateral Intake

نویسندگان [English]

  • Ghorban Mahtabi 1
  • Ali Hosseinzadehdalir 2
1 Ph.D Student of Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Associate Professor of Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

     Attention has been paid for many years to the problem of sedimentation in river intakes of irrigation and drainage projects, hydro-electric installations and water treatment plans. One of the methods to control sediment deposition at the entrance of intakes is the application of Submerged Vanes. But their efficiency is restricted to a particular hydraulic condition. In other word at the straight river reach, using submerged vanes in the low value of relative discharge (Qr<0.2) eliminates sediment uptake. Beyond this value, the effectiveness of the vanes reduces. The sediment-control performance of the vanes was enhanced by introducing different structures, modifying vane shape and changing intake geometry. In this research, Current Deflecting Wall-Sill (CDW-Sill) was used as a new method to control sediment at the lateral intake. The sediment-control performance of its various parameters was investigated. Primary and secondary CDW channel width, sill height and the angle of secondary CDW were also investigated using three different relative discharges. The results obtained showed that, when the angle of installation of the secondary CDW is 63 degree the sediment transport was low. The results also showed that up to relative discharge of 0.4, the primary CDW channel width equal to 14 cm has the best performance for different secondary CDW channel widths and eliminates sediment uptake. However increasing the Sill height reduces the performance of CDW-Sill. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Lateral intake
  • Sediment control
  • Current Deflecting Wall-Sill
  • Submerge Vanes