بررسی اثر نوع ماده جاذب‌آب بر ظرفیت نگهداری آب خاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشیار، گروه فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

     خش کشاورزی عمده­ترین مصرف­کننده منابع آب در کشور ما می­باشد. برای افزایش بازده آبیاری و استفاده بهینه از منابع آب در مناطق خشک و نیمه­خشک اقدامات مختلفی مانند استفاده از مالچ، کودهای آلی و ایجاد تغییر در خواص فیزیکی خاک با استفاده از اصلاح­کننده­های مختلف نظیر پرلیت، هیدروپلاس و نظایر آن صورت می­گیرد. به منظور مقایسه مواد جاذب­آب طبیعی و مصنوعی بر ظرفیت نگهداشت آب خاک، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار ماده جاذب­آب (شاهد (بدون اعمال ماده جاذب­آب)، کود پوسیده گاوی (­15گرم در کیلوگرم خاک) و سوپر­جاذب طراوت A200 (2 گرم در کیلوگرم خاک)) درسه تکرار در دو بافت شنی­لومی و لومی­رسی انجام شد. سپس مقدار آب خاک برای هر تیمار در مکش­های 0، 1/0، 3/0، 5/0، 1، 3، 5 و 15 بار  اندازه­گیری و منحنی­های رطوبتی هر خاک به طور جداگانه رسم گردید. نتایج نشان داد که بین دو  بافت خاک و تیمارها در
مکش­های مختلف و همچنین اثر متقابل این عوامل با هم در سطح یک درصد اختلاف معنی­دار وجود دارد. به­طور کلی میزان ظرفیت نگهداشت رطوبت خاک در هر بافت، با کاربرد مواد جاذب­آب نسبت به شاهد افزایش یافت. پلیمر سوپرجاذب در دو بافت شنی­لومی و لومی­رسی میزان درصد رطوبت حجمی خاک را به ترتیب 5/3 و 3/1 برابر نسبت به شاهد افزایش داد در حالی­که این افزایش برای کود به ترتیب 6/1 و 1/1 برابر بود. بنابراین مصرف پلیمر در خاک، مخصوصاً در بافت­های سبک می­تواند با افزایش ظرفیت نگهداری رطوبت باعث موفقیت برنامه­های آبیاری در مناطق خشک و نیمه­خشک گردد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing The Effects of Moisture Absorbent Material Type on Water Holding Capacity of Soil

نویسندگان [English]

  • Atefeh DashtBozorg 1
  • Gholamabas Sayad 2
  • Iraj Kazeminezhad 3
1 M. Sc. Student, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahwaz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahwaz, Iran.
3 Assosiate Professor, Department of Physics, Faculty of Sciences, Shahid Chamran University of Ahwaz, Iran.
چکیده [English]

     Agriculture is the main consumer of water resources in our country. To increase irrigation efficiency and optimum use of water resources in arid and semiarid area using initiatives such as mulch, organic fertilizers and changes in soil physical properties using various modifiers such as perlite, hydroplus and the like. In order to compare natural and artificial water absorbing material on the soil water retention capacity, three – factor factorial experimental design based on a completely randomized design with 3 treatments of water absorbent material (­control (without the water absorbent material), cow manure (15 g per kg soil) and superabsorbent taravat A200 (2g per kg soil)­) were performed in loamy sand and clay loam soil in three replicates. Then the amount of soil water was measured for each treatment at intakes of 0, 0.1, 0.3, 0.5, 1, 3, 5 and 15 bar and the soil moisture curves were plotted separately. The results showed that there was significant difference among of treatment and two soil texture in various intake and intraction of these factors at the level of 1%. Generaly amount of soil moisture retention capacity in each texture was increased compared to control use of water absorbent material. Superabsorbent polymer in two texture of loamy sand and clay loam, increased volumetric soil moisture content compared to control, respectively 3.5 and 1.3. While this increase was respectively 1.6 and 1.1 for fertilizer. Thus application of polymer in soil, especially in light textures may increase moisture holding capacity may help to improve irrigation project, in arid and semiarid areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soil texture
  • Cow manure
  • Superabsorbent taravat A200
  • Moisture curve