بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر روی دمای هوا و جریان رودخانه‌‌ شهرچای واقع در غرب دریاچه ارومیه با استفاده از تحلیل روند و ایستایی

احمدی, فرشاد; خلیلی, کیوان; بهمنش, جواد; وردی نژاد, وحیدرضا

بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر روی دمای هوا و جریان رودخانه‌‌ شهرچای واقع در غرب دریاچه ارومیه با استفاده از تحلیل روند و ایستایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب دانشگاه تبریز

² استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه

چکیده

چکیده
بررسی روند و ایستایی میتواند در تفسیر رابطه بین فرآیندهای هیدرولوژیکی و تغییرات محیطی در مناطق مورد مطالعه کمک موثری داشته باشد. هدف از این مطالعه بررسی رابطه بین روند دادههای ماهانه درجه حرارت و جریان رودخانه و تغییرات اقلیمی میباشد. در ابتدا روند، که یکی از عوامل مهم ناایستایی سریزمانی است با استفاده از آزمونهای من – کندال و کندال فصلی بررسی گردید. در سریهای سالانه جریان، روند مشخصی مشاهده نشد ولی سریهای ماهانه دارای روند نزولی در ماههای مشخصی بودند. ایستایی سریهای زمانی با استفاده از پنج آزمون ADF،KPSS ، DFGLS، PP و ERS بررسی گردید که برخی از این آزمونها برای اولین بار در علوم آب استفاده شده است. نتایج این آزمونها ایستا بودن سریهای سالانه و ماهانه جریان را در اکثر روشها نشان داد. سریهای یکسوم ماه و روزانه اساسا ناایستا بوده و عدم ایستایی این سریها میتواند به دلیل تغییرات اقلیمی باشد. دبی رودخانه شهرچای ارومیه به ذوب برف و درجه حرارت وابسته میباشد و به دلیل روند افزایشی درجه حرارت در منطقه، تغییرات اقلیمی میتواند دلیل اصلی ناایستایی سریها، روند کاهشی جریان رودخانه و حتی تخلیه و خشکی دریاچه ارومیه باشد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.25885952.1391.35.4.10.0

عنوان مقاله [English]

Determination of Climate Changes on Air Temperature and Shahar-Chai River in the West of Urmia Lake Using Trend and Stationarity Analysis

نویسندگان [English]

Farshad Ahmadi ¹
Keyvan Khalili ²
Javad Behmanesh ²
Vahidreza Verdinazhad ²

¹ M. Sc. Student, Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Tabriz University, Iran .

² Assistant Professor, Water Engineering Department, Urmia University, Iran.

چکیده [English]

Detecting trend and stationarity in hydrological time series may help us to understand the possible links between hydrological processes and global climate changes. The main purpose of this study is to find any possible relations between streamflow and temperature trend and climate changes. Trend analysis with Mann-Kendall and seasonal Kendall test showed that there is no trend in annual mean discharges but monthly flow series exhibit significant downward trend in specific months. Stationarity tested with five methods which are ADF test, Dickey-Fuller test with GLS detrending (DFGLS), KPSS test, Phillips and Perron test and Elliot, Rothenberg and Stock test. Most annual and monthly discharge series appear to be significantly stationary. All methods for 10 days and daily flow series cannot pass stationarity test even at 1% level. Nonstationarity on daily and 10days timescale might be the result of climate changes. The results imply that because of high dependence of rivers located in the west of UrmiaLake on snow melt water, and temperature, climate change is the main cause of downward trend of ShaharchiRiver and Urmia lake depletion.

کلیدواژه‌ها [English]