بررسی و پیش‌بینی متوسط بارندگی ماهانه با به‌کارگیری تکنیک SARIMA (مطالعه موردی: ایستگاه باران‌سنجی باباامان بجنورد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو گروه پژوهشی کاوش، شرکت کاوش پی مشهد،

2 استادیار گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

3 معاونت طرح و توسعه شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی

چکیده

محدودیت منابع آبی جهت تأمین آب مورد نیاز کشاورزی و غیرکشاورزی موجب بروز مشکلات عمده­ای شده است و باران به عنوان یکی از مهمترین منابع آبی موجود محسوب می­شود. بنابراین، پیش­بینی بارندگی و برآورد میزان آن در هر ماه و یا سال و برای هر منطقه و حوضه آبریز، به عنوان یکی از مهم­ترین پارامتر­های جوی، از اهمیت ویژه­ای در استفاده بهینه از منابع آبی برخوردار است. برای پیش­بینی باران می­توان از سری­های زمانی استفاده نمود. هدف از انجام این تحقیق بررسی مناسب­ترین مدل برآورد باران می­باشد، به­طوری که با به­کارگیری باران­های ماهانه دوره 30 ساله (80- 1350) و پس از تعیین پارامترهای مدل
غیر­فصلی و فصلی مدل SARIMA و با استفاده از نرم­افزار Minitab مقادیر باران ماهانه ده سال آخر دوره آماری دوره (90- 1381) در ایستگاه باران­سنجی باباامان واقع در استان خراسان شمالی تخمین زده شد. سپس مقادیر باران ماهانه پیش­بینی شده بر اساس بهترین توزیع آماری، محاسبه گردید. با مقایسه مقادیر برآوردی باران ماهانه با مقادیر واقعی متناظر مشاهده شد برای الگوهایی که دارای پارامتر بیشتری هستند و مرتبه­های اتورگرسیو یا میانگین متحرک آنها بیشتر از یک می­باشد، برای سال­های بعد مقادیر متفاوتی را نشان می­دهد، اما این تفاوت­ها نیز محدود به چند سال است که حداکثر از تعداد پارامتر­های الگو تجاوز می­نماید. ضریب همبستگی بین مقادیر واقعی و پیش­بینی شده در ایستگاه مورد مطالعه 64/0 به­دست آمد که از رابطه رگرسیونی به­دست آمده می­توان برای تصحیح مقادیر متوسط بارندگی پیش­بینی شده در ایستگاه استفاده نمود.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Discussion and Forecast Monthly Average Rainfall Techniques Using SARIMA (Case study: Pluviometry Station Babaaman Bojnourd)

نویسندگان [English]

  • Mahbobeh Hajibigloo 1
  • abasali Ghazalsoflo 2
  • Hossein Alimirzaee 3
1 Member of Kavosh Research Group on Water Resources Management
2 Assistant Professor, IAUM, Mashhad, Iran
3 Research and Development Assistance in North Khorassan Regional Water Company
چکیده [English]

     Limited water resources needed for agricultural and non-agricultural water supply has caused major problems. Rain is considered as one of the available water resources. Therefore, to predict and estimate the amount of rainfall in any month or year and for each catchment area as one of the most important atmospheric parameters, of particular importance is the efficient use of water resources. For predict rain can be used of the time series. The aim of this study is the most appropriate model to estimate the rain, so that using the 30-year (1971-2001) monthly rainfall and after determining the model parameters and seasonal and non- seasonal SARIMA model and using the statistical software Minitab end of the period of ten years of monthly rainfall amounts (2002-2011) in the rain stations - located in North Khorasan Province Babaaman survey were estimated. The monthly rainfall amounts predicted by the statistical distribution, was calculated. By comparing the estimated values with actual values corresponding monthly rainfall was result of models with more are parameters the order autoregressive or moving average is more than 1 shows different values for the following years. But these differences are also limited to a few years to exceed the maximum number of model parameters. The correlation coefficients between actual and predicted values at station 0.64 were studied. The regression equation obtained can be used to correct moderate amounts of rainfall stations used in forecasting.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Time series
  • Rain forecast
  • SARIMA model
  • AIC