بررسی اثر کم آبیاری بر عملکرد علوفه و کارائی مصرف آب در چهار رقم یونجه(Medicago sativa) در شرایط آب و هوایی خوزستان - اهواز

بهنام فر, کوروش; سیادت, سیدعطااله; بخشنده, عبدالمهدی; کاشفی پور, سیدمحمود; عالمی سعید, خلیل; جعفری, علی اشرف

بررسی اثر کم آبیاری بر عملکرد علوفه و کارائی مصرف آب در چهار رقم یونجه(Medicago sativa) در شرایط آب و هوایی خوزستان - اهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشگاه کشاورزی رامین - ملاثانی

² دانشگاه ملاثانی

³ دانشگاه شهید چمران اهواز

⁴ دانشگاه شهید چمران

⁵ مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

به‌منظور مطالعه تأثیر کم آبیاری برتولید و کارایی‌مصرف‌آب در چهار رقم یونجۀ دائمی (Medicago sativa)، آزمایشی با استفاده از کرتهای یکبار خرد شده در مکان در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 91 - 1390 در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اهواز به اجرا گذاشته شد. تیمار‌آبیاری(مقدار آب) در چهار سطح به‌عنوان فاکتور اصلی و بر اساس رطوبت قابل استفادۀ خاک (آبیاری پس از تخلیۀ 50، 65 و80 درصد کل آب در دسترس گیاه در منطقه ریشه و آبیاری سنتی به‌عنوان شاهد) و ارقام یونجه به‌عنوان فاکتور فرعی نیز در چهار سطح (بغدادی، مساسرسا، یزدی و همدانی) در نظر گرفته شد. داده‌‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و از آزمون دانکن جهت مقایسه میانگین‌ها استفاده شد. نتایج به‌دست آمده از میانگین پنج برداشت متوالی نشان داد درکلیۀ ارقام مورد بررسیعملکرد علوفۀ تر و خشک در تیمار شاهد (آبیاری سنتی) در حد معنی‌دار بالاتر از سایر تیمارهای آبیاری بودکه با تأخیر در آبیاری روند کاهشی داشت. رقم بغدادی در کلیه تیمارهای آبیاری دارای بالاترین عملکرد علوفه تر و خشک بود، به‌طوری‌که در تیمار آبیاری سنتی 57/75 تن در هکتار علوفۀ‌تر و 5/17 تن علوفۀ‌خشک در هکتار و در تیمار آبیاری پس از 80 درصد تخلیه رطوبتی خاک 86/45 تن در هکتار علوفۀ تر و15/11 تن علوفۀ خشک تولید گردید. کارایی مصرف آببا تأخیر در آبیاری افزایش معنی‌دار یافت. بالاترین کارایی مصرف آب در کلیه ارقام در تیمار آبیاری پس از 80 درصد تخلیه رطوبتی خاک به‌دست آمد که این مقادیر برای رقم بغدادی 00/1 کیلو گرم بر متر مکعب آب مصرفی ، رقم مساسرسا 820/0، رقم یزدی 720/0 و رقم همدانی 580/0 بود. هم‌چنین کم‌ترین مقدار نسبت برگ به ساقه در کلیه ارقام در تیمار آبیاری سنتی مشاهده شد. با کاهش مقدار آب مصرفی تا تیمار 50 درصد تخلیه رطوبتی خاک، نسبت برگ به ساقه در حدود 22 درصد( میانگین کل ارقام) افزایش یافت که با تیمار آبیاری سنتی دارای اختلاف معنی‌دار (p<0.01) بود.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.25885952.1393.37.3.7.9

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Impct of Water Deficit on Yield and Water Use Efficiency of Four Cultivars Alfalfa (Medicago sativa) in Khuzestan Conditions - Ahvaz

نویسندگان [English]

Kouroshe Behnamfar ¹
SeyedAtaollah Siadat ²
Abdolmehdi Bakhshandeh ³
SeyedMahmood Kashefipoor ⁴
Khalil AlamiSaeid ²
AliAshraf Jafari ⁵

چکیده [English]

In order to investigate the effect of water deficit on yield and water use efficiency (WUE) of four alfalfa cultivars, an experiment was conducted as a split plot design in randomized complete block with 3 replications in Agriclture and Natural Resources Research Center of Khuzestan during 201l-2012. Main plots were 4 irrigation regimes (a₁: traditional irrigation, a₂: irrigation in loss of 50%, a₃: irrigation in loss of 65% and a₄: irrigation in loss of 80% AWC) and subplots were four cultivars of alfalfa (b1: Baghdadi, b2: Mesasirsa, b3: Yazdi and b4: Hamedani). The result showed that alfalfa total fresh and dry forge yield was significantly affect by water deficit, in all of the cultivars the highest of fresh and dry forage yield was in traditional irrigation that decreased with retardation of irrigation. The Baghdadi cultivar had the highest fresh and dry forage yield in all of irrigation regimes (in traditional irrigation: 75. 57 tn ⁄ ha fresh and 17. 5 tn/ha dry forage yield and in a₄: irrigation in loss of 80% AWC this cultivar produced 45.86 tn ⁄ ha fresh and 11.15 tn ⁄ ha dry forage yield ).The water use efficiency increased with retardation of irrigation. The highest of WUE in all of cultivars were in a₄: (irrigation in loss of 80% AWC) and the WUE in this treatment for Baghdadi cultivar was 1.00 kg/m³/ha , in mesarirsa cu. was 0.820 , in yazdi cu. Was 0.720 and Hamedani cu. Was 0.580 . The lowest rate of leaf/stem in all of cultivars belonged to traditional irrigation and with decreasing of irrigation to a₂(irrigation in loss of 50% AWC) the rate of leaf/stem increased about 22% ( mean in all of cultivars).

کلیدواژه‌ها [English]