ارزیابی فنی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای ( مطالعه موردی: کشت و صنعت شهید رجایی دزفول)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

2 دانشیار گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

     طراحی صحیح و اصولی یکی از عوامل مهم در توسعه و بهبود سامانه‌های آبیاری تحت ‌فشار است. این پژوهش با هدف ارزیابی سامانه آبیاری قطره‌ای اجرا شده در کشت و صنعت شهید رجایی شهرستان دزفول، با استفاده از روش مریام‌-‌کلر انجام گردید. برای این منظور تعداد پنج سامانه تحت پوشش سامانه آبیاری قطره‌ای انتخاب شد. این سامانه‌ها از نظر آرایش لوله فرعی و دبی اسمی قطره‌چکان‌ها باهم متفاوت بودند. قطره‌چکان‌های به‌کار رفته در این سامانه‌ها خودتنظیم‌کننده فشار با دبی2/2، 4 و 8 لیتر در ساعت با آرایش‌های دم‌خوکی و موازی بودند. برای ارزیابی سامانه‌های آبیاری، از پارامترهای ضریب یکنواختی کریستیانسن، راندمان یکنواختی پخش، راندمان پتانسیل کاربرد ربع پایین وراندمان واقعی کاربرد ربع پایین استفاده گردید. مقادیر متوسط پارامترهای فوق در سامانه‌های ارزیابی شده به ترتیب 12/95، 68/91، 91/82 و 2/91 درصد به‌دست آمد. از بین سامانه‌های ارزیابی شده، سامانه با آرایش دم‌خوکی و قطره‌چکان‌های 8 لیتر در ساعت به عنوان بهترین سامانه از لحاظ پارامترهای اندازه‌گیری شده، انتخاب شد. مقادیر ضریب یکنواختی کریستیانسن، راندمان یکنواختی پخش، راندمان پتانسیل کاربرد ربع پایین، راندمان واقعی کاربرد ربع پایین برای سامانه مذکور به ترتیب 98، 8/95، 22/86 و 8/95 درصد به‌دست آمد. مقادیر راندمان یکنواختی پخش به‌دست آمده برای هر پنج سامانه ارزیابی شده در رده "عالی" قرار داشتند. اختلاف کم مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد ربع پایین و راندمان واقعی کاربرد ربع پایین نشان‌دهنده مدیریت خوب این سامانه‌ها و طراحی مناسب آن‌ها می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Technical Evaluation of Drip Irrigation Systems (Case Study: Shahid Rajaayi Agro-Industry – Dezful)

نویسندگان [English]

  • Moustafa Ashiri 1
  • AbdolRahim Hooshmand 2
  • Saeid Broomand nasab 3
چکیده [English]

     Correct and essential design is one of the important factors in development and improvement of pressurized irrigation systems. This research was performed using Miriam-keller method in order to investigate drip irrigation system implemented in Shahid Rajaayi Agro-Industry, Dezful. To do this, five systems were selected as a drip irrigation system. These systems were different in terms of lateral pipe layout and nominal discharge of drippers. Drippers used in these systems were compensating emitters with 2.2, 4 and 8 liters/hour flow rates and had parallel and pig-tail configurations. To evaluate irrigation systems, Christiansen uniformity coefficient, emission uniformity, potential efficiency of low quarter and actual efficiency of low quarter parameters were used. Mean values of the above parameters in the evaluated systems were obtained 95.12%, 91.68%, 82.91% and 91.2%, respectively. Among systems evaluated, system D from plot 110, with pig-tail lateral layout and 8 liter/hour drippers was selected as the best system in terms of measured parameters. values of uniformity coefficient, emission uniformity, potential efficiency of low quarter and actual efficiency of low quarter for this system were 98, 95.8, 86.22 and 95.8 percent, respectively. Values of emission uniformity obtained for the evaluated five systems were in "Perfect" class. Low difference of values of Potential Efficiency of Low Quarter and Actual Efficiency of Low Quarter indicates good management of these systems and suitable design of them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation of drip irrigation
  • Emission uniformity
  • Uniformity coefficient
  • Dezful