افزایش کارآیی مصرف آب آبیاری در شرایط استفاده از آب شور در آبیاری قطره‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران.

2 دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران.

3 استادیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران.

چکیده

از راهکارهای مدیریت آب در مزرعه استفاده از آب شور برای آبیاری محصولات است. در این مطالعه به بررسی استفاده تناوبی آب شور و غیر شور پرداخته شد. آزمایش­های مزرعه‌ای به مدت یک فصل زراعی در سال 1391 در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی تحت آبیاری قطره­ای برای محصول ذرت با نه تیمار در کرج انجام شد. تیمارها بر اساس مدیریت تناوبی آبیاری با آب شور و غیر شور، در سه سطح شوری 4/0، 5/3 و 7/5 دسی­زیمنس بر متر و با تناوب­های یک در میان، سه در میان و پنج در میان بودند. مدیریت یک در میان از لحاظ عملکرد محصول وضعیت بهتری نسبت به سایر مدیریت­ها داشت. نتایج نشان داد در حالی که بیشترین عملکرد وزن تر (2/56 تن در هکتار) برای تیمار F (آبیاری ثابت با آب غیر شور) به دست آمد، اما بیشترین کارآیی مصرف آب آبیاری بر اساس وزن تر (9/14 کیلوگرم بر متر مکعب) در تیمار 3S1:1F (آبیاری تناوبی سه در میان آب شور 5/3 دسی­زیمنس بر متر و آب غیر شور) حاصل شد. در نتیجه در تیمارهای استفاده تناوبی آب شور و غیرشور علیرغم کاهش نسبی عملکرد محصول، به دلیل اعمال کمتر آب در آبیاری­های شور، کارآیی مصرف آب آبیاری افزایش یافت. نتایج نشان داد به ازای هر یک دسی­زیمنس افزایش در شوری آب آبیاری در
مدیریت­های ثابت، عملکرد محصول به میزان 3/10 درصد کاهش یافت. در این مطالعه، عملکرد محصول در مدیریت تناوبی بیشتر از مدیریت اختلاط بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Increasing Irrigation Water Use Efficiency Under Drip Irrigation Using Saline Water

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hassan li 1
  • Masoud Parsi nejad 2
  • Hamed Ebrahimian 3
چکیده [English]

Using saline water for irrigation of crops is a strategy for irrigation water management. In this study, the cyclic application of saline and non-saline water was investigated. Field experiments were carried out during a growing season in 2012 under drip irrigation for maize crop with nine treatments in randomized complete block design in Karaj. The treatments were based on alternative irrigation management of saline and non-saline water on three salinity levels of 0.4, 3.5 and 5.7 dS/m and freshwater application in every one, three and five saline water application (1:1, 3:1 and 5:1, respectively). The 1:1 management was better than the other managements in terms of crop yield. The results showed that while the highest wet weight yield (56.2 t ha-1) was obtained in the F treatment (irrigation with non-saline water constantly), but the highest irrigation water use efficiency based on wet weight (14.9 kg m-3) was acquired in the 3S1:1F treatment (thrice saline water (3.5 dS m-1) and once non-saline water, alternatively). Thus irrigation water use efficiency was increased in cyclic using of saline and non-saline water because of less water use in saline irrigations, despite the relative reduction of crop yield. The results indicated that the percentage of crop yield decreased by 10.3 for every 1 dS m-1 increase in salinity level of irrigation water in fixed management. In this study, the crop yield in alternative management was higher than mixing management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cyclic use of saline water
  • Salinity
  • On-farm water management
  • Silage maize