ارزیابی مدل‌های برآورد تابش خورشیدی در تخمین تبخیر-تعرق مرجع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ارومیه

2 دانشجوی دکتری مهندسی آب (آبیاری و زهکشی) دانشگاه ارومیه

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب (آبیاری و زهکشی) دانشگاه ارومیه

4 دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب دانشگاه ارومیه

چکیده

تابش خورشیدی یکی از عوامل ضروری در برنامه‌ریزی آبیاری، چرخه هیدرولوژیکی، مدل‌های شبیه ساز عملکرد گیاه و برآورد تبخیر-تعرق مرجع می‌باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی دقت مدل‌های برآورد تابش خورشیدی و تأثیر آنها بر تبخیر-تعرق مرجع می­باشد. برای این منظور از داده­های هواشناسی چهار ایستگاه سینوپتیک ارومیه، تکاب، سلماس و مهاباد در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه در مقیاس روزانه استفاده گردید. تابش خورشیدی توسط هفت مدل هارگریوز-سامانی، آلن، خودکالیبراسیون، سامانی­، آناندال­، بریستف-کمپبل و آنگستروم-پرسکات برآورد گردید. سپس مقادیر به­دست آمده در معادله فائو-پنمن-مانتیث، برای تخمین تبخیر-تعرق مرجع مورد استفاده قرار گرفت. به منظور ارزیابی دقت مدل­ها، از شاخص­های آماری ریشه میانگین مربعات خطا، متوسط خطای بایاس و ضریب تبیین استفاده شد. نتایج ارزیابی مدل­ها نشان داد که مدل آنگستروم-پرسکات دارای بهترین عملکرد و مدل سامانی ضعیف­ترین روش در ایستگاه‌های منطقه مورد مطالعه بود. متوسط مقادیر ریشه میانگین مربعات خطا برای مدل­های آنگستروم-پرسکات و سامانی در منطقه مطالعاتی به ترتیب برابر 48/0 و 43/1 میلی‌متر بر روز به­دست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Solar Radiation Estimation Models in Estimating Reference Evapotranspiration

نویسندگان [English]

  • Javad Behmanesh 1
  • Saeid Mehdi Zadeh 2
  • Tohid Ali Gholi nia 3
  • Negar Rasoli Majd 4
چکیده [English]

Abstract
Solar radiation is an essential factor in irrigation scheduling, hydrological cycle, crop growth simulation models and estimation of reference evapotranspiration. The aim of the present research was to investigate the accuracy of solar radiation estimation models and their effects on reference evapotranspiration. For this purpose, the meteorological data of 4 synoptic stations including Urmia, Takab, Salmas and Mahabad in West of Urmia lake catchment in daily scale were used. Solar radiation was estimated using seven models including, Hargreaves-Samani, Allen, Self-Calibrating, Samani, Annandale, Bristow-Campbell and Angstrom–Prescott. Then, the obtained values were used in FAO- Penman-Monteith equation to estimate the reference evapotranspiration. In order to evaluate the models' accuracy, the statistical indicators including root mean square error, mean bias error and determination coefficient were used. The evaluation results of the models showed that the Angstrom – Prescott model had the best performance, and the Samani method was the weakest method in the studied stations. The average values of the root mean square error for the Angstrom–Prescott and Samani methods in the studied region were obtained 0.48 and 1.43 mm/day, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Solar radiation
  • Sunshine hours
  • Experimental models
  • Meteorology