بررسی دوره‌های خشکسالی با استفاده از تجزیه و تحلیل داده‌های هیدرومتئورولوژی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد دانشکده فنی – مهندسی عمران دانشگاه تبریز

چکیده

در این مقاله، ضمن ارائه پتانسیل منابع آب کشور از یک سو و بیلان آبی حوضه آبریز دریاچه ارومیه واقع در شمال غرب کشور از سوی دیگر، با اعمال روش‌های احتمالاتی تجربی و ایجاد همبستگی بین داده‌های اندازه‌گیری شده از بارندگی‌ها و دبی جریان رودخانه آجی چای که یکی از رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه بوده و می‌تواند معرف یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های مناطق خشک و نیمه خشک نیز باشد، دوره‌های خشکسالی تعیین و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و روابط همبستگی و فرکانس تجربی داده‌ها به صورت دیاگرام‌های کاربردی ارائه شده است. نتایج مکتسبه از کاربرد روش‌های احتمالاتی تجربی در تجزیه و تحلیل داده‌ها بیانگر آن است که پدیده خشکسالی در منطقه تبریز و در حالت کلی در کشور، ناشی از توزیع ناموزون زمانی و مکانی بارندگی‌ها و دبی جریان از یکسو و نوسانات شدید منفی در بارندگی‌ها و کاهش شدید جریان رودخانه‌ها از سوی دیگر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of the drought periods by analyzing the hydrometeorological data

نویسنده [English]

  • Yousef Hassan Zadeh
Professor, Faculty of Civil Engineering, University of Tabriz, Iran
چکیده [English]

   This article presents an overview of the water resources available in Iran on one hand and Urmia lake catchments area, situated on the North-West of this country on the other. Water balances are presented for the Urmia lake catchments area and the water supply and consumption patterns in the Iranian main river basins. The drought periods occurrences have been analyzed using the forecasting methods and correlation laws between the discharges and the precipitation data measurements for the Adji-chai river, which is a river most representative of the Arid and Semi-arid region. The results obtained from using forecasting methods in data analysis indicated that drought phenomenon in Tabriz region and in general in Iran, is resulted from irregular time and spatial precipitation distributions in one hand, and severely negative fluctuations in precipitations and consequently highly reduced river flows on the other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought periods
  • Hydrometeorology
  • Urmia lake
  • Water balance
  • Forecasting methods
  • Correlation laws
  • Adji-chai river