بررسی آزمایشگاهی تأثیر شعاع انحنای قوس 90 درجه بر تغییرات توپوگرافی بستر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار سازه‌های هیدرولیکی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

2 استاد هیدرولیک، پژوهشکده مهندسی آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

چکیده

رودخانه‌ها اصلی‌ترین منبع تأمین آب می‌باشند بنابراین شناخت رفتار رودخانه‌ها و تغییرات آن‌ها خصوصاً در کانال‌های قوسی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. در این مقاله به اندازه گیری آزمایشگاهی الگوی آبشستگی در قوس 90 درجه و کانال مستقیم پایین دست آن تحت تأثیر تغییر پارامتر شعاع انحنای قوس پرداخته شده است. آزمایشات در یک کانال آزمایشگاهی با سه شعاع انحنای ملایم، متوسط و تند انجام گرفته است. تغییرات توپوگرافی بستر با استفاده از دستگاه برداشت پروفیل بستر لیزری اندازه گیری شده است. مقایسه بین مقاطع مختلف عرضی، طولی و توپوگرافی بستر انجام شده و الگوی آبشستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بیانگر این است که با کاهش شعاع انحنای قوس، تغییرات توپوگرافی بستر و میزان آبشستگی و رسوب‌گذاری بیشتر می‌شود. همچنین در مسیر مستقیم پایین دست، آبشستگی در نزدیکی ساحل خارجی مشاهده می‌شود که در قوس تند مشهود تر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Experimental investigation on the effect of curvature of bend on bed topography in 90 degree bend

نویسندگان [English]

  • Mohammad Vaghefi 1
  • Masoud Ghodsian 2
1 Assistant Professor, Department of Civil Engineering, Persian Gulf University, Bushehr,Iran
2 Professor, Water Engineering Research Center, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Rivers are main sources of water supply. Recognition of   rivers behavior and their changes, particularly in Curved channels, is critical. In this paper, results of experiments on scour pattern in a 90 degree bend are discussed.  Experiments have been carried out in a channel with three different radiuses of curvatures, including mild, moderate and steep. Bed topography has been measured by Laser Bed Profiler. Comparison between different lateral sections, longitudinal sections and bed topography has been made and scouring pattern is analyzed. The results indicate that reduction of radius of curvature of the bend leads to increase of bed topography changes and sedimentation and scouring rates. Also, scour can be seen along downstream straight channel and near the outer bank; however, this is more evident in the steeper bend.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scour pattern
  • 90 Degree bend
  • Bed topography
  • Radius of curvature